Chi 4 triệu đồng để mua 1kg dổi rừng về ăn Tết
Trao đổi với báo Vietnamnet, anh Nguyễn Anh Tuấn ở Hoàng Quốc Việt (Cầu Giấy, Hà Nội), người chuyên buôn bán các loại đặc sản Tây Bắc cho biết, dổi rừng và mắc khén là hai loại hạt đặc trưng để làm gia vị ẩm thực.
Song, hạt dổi rừng thơm và ngon hơn hạt mắc khén, đồng thời, giá bán cũng cao hơn hạt mắc khén gấp cả 7-8 lần vì độ ngon và hiếm của nó.
Theo anh Tuấn, bà con Tây Bắc thường dùng hạt dổi làm gia vị chấm, gia vị ướp các món ăn đặc sản như: Thịt bò khô, lợn khô, trâu gác bếp, các món nướng,...
Thơm hơn hẳn hạt tiêu, lại thêm vị cay cay,... chỉ cần cho vài hạt dổi rừng xay vụn khi ướp thịt để nướng hay pha nước chấm thì món ăn sẽ thơm ngon đặc biệt.
“Hạt dổi được bà con nướng trên than, khi chín hạt sẽ nở căng ra, mùi thơm bốc lên ngào ngạt thì đem giã nát để nêm nếm các món ăn”, anh Tuấn nói.
Cũng chia sẻ trên tờ này, anh Trần Nhất Nam ở Trần Hưng Đạo (Hoàn Kiếm, Hà Nội) cho biết, trong dịp Tết vừa qua, anh quyết tâm tìm mua một cân hạt dổi rừng cổ về để làm gia vị nêm nếm các món ăn và làm gia vị pha nước chấm.
Hạt dổi rừng cổ được nhiều người lùng mua về ăn Tết mặc dù rất đắt đỏ. Ảnh: Vietnamnet
Sau chuyến công tác lên Tây Bắc và được thưởng thức món đặc sản dổi rừng, khi về Hà Nội, anh có tìm mối đặt mua hạt dổi về vừa để ăn, vừa đem biếu Tết nhưng rất khó.
Mãi vừa rồi, một người bạn trên Tuyên Quang mới nhận tìm mua giúp, song giá đến 4 triệu đồng/kg. Anh vẫn vui vẻ trả tiền bởi dân bản hay vào rừng kiếm hạt dổi còn gọi đây là thứ “vàng đen” nên không dễ kiếm, anh Nam chia sẻ.
Những cánh rừng bị tàn sát vì cuộc săn lùng "vàng đen"
Hạt của cây gỗ dổi mà người ta vẫn thường gọi “vàng đen” từ lâu đã là gia vị đặc sản đã bị khai thác cạn kiệt trên vùng cao Tây Bắc. Giờ thì đến lượt dổi rừng Tây Nguyên lọt vào tầm ngắm của các cánh “dổi tặc”.
Ông Nông Văn Mạch, người dân tộc Tày (trưởng thôn Tam Hợp, xã Cư Klông, huyện Krông Năng) cho biết trên báo Tiền Phong:
“Mỗi cây dổi to chỉ có vài ký quả tươi. Trước đây, khi quả chín chúng tôi đợi chim yểng ăn xong phần vỏ, nhả hạt xuống đất rồi mới ra nhặt về vì cây dổi rất cao, ít cành nên rất khó trèo để hái.
Thực ra công dụng của hạt quả dổi tôi cũng không biết nhiều, chỉ biết hạt chứa chất dầu có mùi thơm, được bà con đồng bào phía Bắc dùng làm gia vị tẩm ướp các món thịt cho thơm ngon.
Gần đây, không hiểu sao thương lái kéo đến tận cửa rừng mua hạt dổi với giá rất cao, tới 500 nghìn đồng mỗi ký. Người dân thấy lợi mới ùn ùn kéo nhau vào rừng săn lùng quả dổi”.
Nhiều cây dổi ở rừng phòng hộ đầu nguồn huyện Krông Năng bị đốn hạ. Ảnh: Tiền phong
Anh Phong - một trong những người thường xuyên vào Vườn quốc gia Chư Yang Sin bắt chim thú tìm lâm sản quý, thản nhiên kể trên tờ này:
“Tôi có vào rừng chặt dổi lấy hạt về bán 2 lần trong tháng 9 vừa rồi. Trong đó người ta chặt dổi tùm lum, có chỗ dăm mười cây, có chỗ người ta chặt như phát quang làm rẫy!”.
Anh Nhân - chủ cơ sở thu mua quả dổi ở tổ dân phố 11, thị trấn Kbang (Gia Lai) cho biết trên báo Gia Lai: Vào thời gian cao điểm mỗi ngày cơ sở anh thu mua trên 1 tấn quả dổi, hiện tại trên địa bàn thị trấn có 4 cơ sở thu mua loại quả này.
Sau khi thu mua về quả dổi được phơi dưới nắng, quả sẽ nở, hạt dổi già có màu đỏ thắm, còn hạt rắng có màu trắng, với những quả quá non thì phải dùng dao chẻ ra mới lấy được hạt.
Hạt dổi có mùi thơm đặc trưng của gia vị, khi phơi khô thì chuyển sang màu đen sẫm.
Dổi ra quả thành từng chùm, quả hình bầu dục như quả trứng gà, trứng vịt, trong mỗi quả có nhiều hạt. Dổi không ra quả nhiều và có nhiều cây cổ thụ nhưng không có quả. Những cây bị chặt cành hái quả thì phải 4-5 năm sau mới có quả lại.
Khai thác các đặc sản lâm sản hàng năm đã đem lại thu nhập đáng kể cho người dân địa phương, vài tạ hạt dổi có thể đổi lấy vài trăm triệu. Song, việc khai thác tràn lan, tận diệt đang hàng ngày bức tử những cánh rừng mà chưa có những biện pháp hiệu quả để ngăn chặn.
Tổng hợp