Dân đổ xô đến xem lễ hội rước “cô gái không xương” ở Quảng Nam

Đây là lễ hội tồn tại hàng trăm năm. Theo các bô lão trong làng Phước Ấm, nguồn gốc lễ rước cộ Bà Chợ Được xuất phát từ truyền thuyết xa xưa.

Bà họ Nguyễn, tên Của, sinh ngày 25.2 năm Canh Thân (1800) tại phiếm Ái Châu, làng Phường Chào, tổng Mỹ Hòa, huyện Diên Phước (nay là xã Đại Cường, huyện Đại Lộc, tỉnh Quảng Nam).

Theo truyền thuyết, khi sinh ra Bà đã có những điểm khác lạ: Dáng người khỏe mạnh, trắng như tuyết, bước đi khác thường, giọng nói sang sảng khác người và thân thể không xương.

Bà mất ngày 19.11 năm Đinh Sửu (1817) và được dân làng lập đền thờ tại quê nhà.

Năm Nhâm Tý (1852), bà hiển linh tại làng Phước Ấm, hóa thành một thiếu nữ xinh đẹp đổi nước, bán trầu, bốc thuốc chữa bệnh, cứu nhân độ thế, biến hóa thần thông trị tội tham quan.

Bà có công tạo dựng ngôi chợ tại làng, người dân trong làng lấy tên chợ là chợ Được với ước nguyện mua được, bán được.

Để tri ân công đức của Bà, người dân làng Phước Ấm lập miếu thờ.

Năm Mậu Tuất (1898), Triều đình Huế ban sắc phong Bà là “Tề Thục Dực Bảo Trung Hưng Trung Đẳng Thần”.

Năm 1924, Vua Khải Định lệnh tặng cho Bà là “Trang Huy Dực Bảo Trung Hưng Thượng Đẳng Thần”.

Năm Đinh Mẹo (1927), vua Bảo Đại gia tặng Bà là “Tề Thục Dực Bảo Trang Huy Thượng Đẳng Thần”.

Người dân Bình Triều đón nhận sắc phong vào ngày 11.1 Âm lịch, nên nay thành thông lệ người trong làng rỉ tai nhau câu hát: “Hằng năm mười một tháng giêng. Chưng Cộ hát bộ đua thuyền tri ân”.

Thế là, cứ  mồng 10, 11 tháng Giêng Âm lịch hằng năm, người dân khắp nơi tụ họp về chung vui với làng Phước Ấm trong lễ Rước cộ Bà Chợ Được.

Ông Nguyễn Tấn Vinh - Phó chủ tịch UBND xã Bình Triều cho biết, đặc trưng lễ hội Rước Cộ Bà Chợ Được là sự kết hợp tài tình, sáng tạo các thể loại hình nghệ thuật như hội họa, tạo hình, sân khấu, diễn xướng…

Nghệ thuật chưng Cộ đã thể hiện bàn tay khéo léo và óc sáng tạo của người dân làng Phước Ấm khi tạo ra những bàn Cộ mang đậm sắc màu dân gian, truyền thống.

Hội Rước cộ Bà Chợ Được diễn ra ban đêm tại lăng thờ Bà sau khi các vị cao niên trong làng hoàn tất phần lễ.

Trên hành trình đoàn rước đi qua, những gia đình bày sẵn hương án, hoa quả để nghinh đón.

Lễ hội Rước cộ Bà Chợ Được kết thúc khi đoàn rước Cộ trở về đền sau khi đi một vòng quanh chợ, qua các  "biếu thờ" của từng gia đình. 

Lễ hội phản ánh một nét sinh hoạt tín ngưỡng của đời sống người dân nơi đây, lòng thành kính đối với các bậc tiền nhân và cầu mong về một cuộc sống an lành, no đủ.

Ông Trần Văn Thức - Phó chủ tịch UBND huyện Thăng Bình cho biết: “Ngày 1.3.2015, lễ hội Rước Cộ Bà Chợ Được chính thức được Bộ văn hóa, thể thao và du lịch công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể cấp Quốc gia.

Đây là niềm vui, vinh dự nhưng cũng gắn liền với trách nhiệm đối với người dân địa phương phải làm sao giữ được nét đẹp văn hóa dân gian, truyền thống ấy”.