Tên gọi Huỳnh đế xuất thân từ tên gốc là Hoàng đế, là loại cua cung tiến và chỉ dành riêng cho Hoàng gia, và để “né” khỏi phạm húy người ta gọi chệch sang thành Huỳnh Đế.
Không phải vùng biển nào cũng có loài cua này, tại Việt Nam chỉ có vùng biển Vĩnh Hy, Ninh Thuận vốn là vùng biển sạch, có đáy cát vàng và nguồn nước trong xanh là nơi trú ngụ, sinh trưởng của loại cua đắt đỏ này.
Cua Huỳnh đế có thể đánh bắt bằng lưới giã cào, nhưng để có được những chú cua "vua" chất lượng cao thì phải dùng một dụng cụ gọi là rập.
Cua Huỳnh đế chỉ được chế biến thành 2 món đơn giản nhưng luôn cuốn hút người dùng: Hấp ăn với muối tiêu ớt xanh hoặc luộc lấy thịt phi hành, gia vị rồi nấu cháo.