Cái chết đau đớn của cháu Đỗ Doãn Lộc (SN 2006, Nhà Chung, phường Tiền An, TP. Bắc Ninh, tỉnh Bắc Binh) gây căm phẫn trong dư luận xã hội vì 8 tuổi cậu mới được đi học lớp 1, bị bố đánh dẫn tới tử vong.
Sinh ra không được hưởng tình thương yêu của bố mẹ, Lộc được chị gái của mẹ là bà Doãn Thị Bình (trú tại phố Hàng Than, Hà Nội) nuôi dưỡng. Thời điểm Lộc được 13 tháng, bà Bình phải gửi một người phụ nữ ở huyện Chương Mỹ, Hà Nội nuôi và chu cấp tiền hàng tháng. Sau một thời gian, bà Bình đưa Lộc đến nhờ một người bạn ở huyện Thường Tín (Hà Nội).
Đến năm 2013, bà Bình đón Lộc về nhà nuôi cho đến khi khi Lợi ra tù thì cho cháu về ở với bố đẻ tại Bắc Ninh. Cùng thời gian này, Lợi chung sống với Bùi Thị Hà (30 tuổi, hộ khẩu tại Xuân Ổ A, phường Võ Cường, TP Bắc Ninh). Cũng vì vậy, cháu Lộc bị thiếu thốn tình yêu thương của cả cha lẫn mẹ cũng như không được hưởng sự giáo dục đầy đủ trong một thời gian dài. Hơn thế nữa, cháu đang trong độ tuổi cần được quan tâm, chăm sóc và giáo dục sát sao nó ảnh hưởng rất nhiều đến tâm tư, tình cảm và lối sống của cháu. Đây cũng là một tác nhân khiến cháu Lộc rơi vào hoàn cảnh thương tâm như ngày hôm nay.
Theo Luật sư Trương Quốc Hòe, đoàn Luật sư TP. Hà Nội, Trưởng văn phòng Luật sư Interla thì: “Hành vi đánh đập của người bố đứng trên góc độ pháp lý có đủ yếu tố cấu thành tội “Cố ý gây thương tích” dẫn đến hậu quả chết người”.
Luật sư Trương Quốc Hòe, Trưởng văn phòng luật sư Interla (ảnh internet)
Căn cứ theo điểm h, khoản 1, điều 48, bộ Luật Hình sự thì việc đánh đập một đứa trẻ 8 tuổi, không đủ sức chống trả là một tình tiết tăng nặng khi xem xét để ra bản án.
Xét về nhân thân, Lợi đã từng có án tích bị kết án và mới được ra tù vào năm 2013, vẫn chưa được xóa án tích. Như vậy hành vi vi phạm pháp luật của Lợi là hành vi tái phạm. Đây cũng là một tình tiết tăng nặng theo quy định tại điểm g, khoản 1, điều 48.
Lợi đã thực hiện hành vi đánh đập đối với cháu Lộc khiến cháu Lộc bị thương nặng và dẫn đến tử vong. Song mục đích của việc làm này không nhằm mục đích tước bỏ đi quyền sống của cháu bé mà chỉ mang tính chất giáo dục, răn đe của một người bố đối với đứa con của mình.
Luật sư Hòe nói thêm: Lợi đã từng có thời gian phải đi tù, việc đó ảnh hưởng sâu sắc đến suy nghĩ và hành động của Lợi. Bên cạnh đó, việc Hà bị mất tiền cũng đã tác động mạnh đến nhận thức của Lợi. Đánh con cũng là một phần răn đe, cảnh cáo con không đi vào vết xe đổ của bố. Hoàn toàn không có yếu tố cướp đoạt tính mạng của con thể hiện qua tình tiết khi thấy cháu Lộc gục xuống đất, Lợi đã vội vàng đưa con đi bệnh viện. Thể hiện rõ được trong hành động của Lợi vẫn còn rất nhiều sự quan tâm và tình “phụ tử”.
Ngay sau khi Đỗ Doãn Lộc tử vong vào chiều 18/3, CSĐT Công an TP Bắc Ninh đã tống đạt quyết định khởi tố vụ án, khởi tố bị can đối với Đỗ Văn Lợi về tội “Cố ý gây thương tích”.
Đại tá Nguyễn Công Nghiệp, Phó Giám đốc Công an tỉnh Bắc Ninh cũng cho rằng, nếu có đủ căn cứ sẽ thay đổi tội danh đối với Đỗ Văn Lợi.
Trao đổi với chúng tôi, Luật sư Trịnh Cẩm Bình, đoàn Luật sư TP. Hà Nọi, Giám đốc Công ty luật Biển Đông nói: Tội danh của Đỗ Văn Lợi có thể thay đổi vì phụ thuộc vào diễn biến. Khi một đối tượng dùng hung khí đánh vào những nơi có khả năng dẫn đến tử vong như đập lên đầu, nên dù gây ra thương tích đi nữa thì hành vi chứng minh ý chí. Trong trường hợp ấy phải khởi tố về tội giết người.
Tại cơ quan điều tra, Đỗ Văn Lợi khai nhận, khoảng 18h ngày 15/3, Lợi đi chợ mua rau về nấu cơm tối. Khi về nhà, sờ trong túi quần vắt trên ghế, hắn không thấy 20 nghìn đâu nên nghi cho con lấy. Lợi gặng hỏi thì cháu Lộc nhận đã lấy tiền. Bức xúc, Lợi đã cầm thanh giát giường vụt con. Theo Lợi khai thì đánh cháu khoảng 10 - 15 phút thì Bùi Thị Hà, SN 1984, ở phường Võ Cường, TP Bắc Ninh - người mới được Lợi đưa về ăn ở như vợ chồng – tiếp tục đánh cháu.
Hiện tại, Bùi Thị Hà cũng đã bị bắt giữ sau 4 ngày lẩn trốn.
“Ở đây, phải xác định rõ, gây ra cái chết cho cháu Lộc là do bị vật cứng đập vào đầu dẫn tới chấn thương sọ não. Ai gây ra vết thương đó thì sẽ khởi tố người đó về hành vi giết người. Vì dùng vật cứng đập lên đầu là vùng có khả năng gây ra tử vong”, luật sư Bình cho hay.
Người còn lại biết được sự việc đánh vào đầu gây ngất nhưng không đi tố cáo thì có thể bị khởi tố về tội che giấu tội phạm hoặc không tố giác tội phạm.
“Trường hợp, nếu Bùi Thị Hà có tham gia đánh cháu Lộc dẫn tới cháu tử vong thì vẫn có thể khởi tố về tội đồng phạm trong tội giết người. Mức án cũng phải chịu cùng khung khoản được quy định tại khoản 1, điều 93 Bộ Luật Hình sự. Tuy nhiên hình phạt nhẹ hơn so với người chính thực hiện hành vi dẫn tới cháu Lộc tử vong”, Luật sư Bình nói.
Hậu quả của hành vi trên là cái chết thương tâm của một cháu bé mới 8 tuổi lại một lần nữa đánh vào nhận thức của con người khi đứng trước một sự việc, suy nghĩ và nhận thức để từ đó điều chỉnh hành vi của mình sao cho phù hợp. Sự việc sẽ chẳng đi quá xa nếu chỉ đơn thuần là việc một người bố dạy dỗ đứa con của mình, một sự việc hết sức bình thường trong đời sống xã hội. Song hành vi của người bố và cái chết của đứa con đã đẩy sự việc đi xa hơn. Qua đó, là lời chuông cảnh tỉnh cho các bậc làm cha, làm mẹ về cách giáo dục con em mình, chỉ một hành động đi quá giới hạn sẽ gây ra hậu quả khó lường và khó có thể cứu vãn được.
