“Người dưới 18 tuổi, phụ nữ có thai hoặc đang cho con bú, người có bệnh lý có thể bị cấm uống rượu. Việc bán rượu bia có thể bị cấm sau 22h và trong thời gian nghỉ giữa các ca trong giờ làm việc”. đó là một số nội dung trong dự thảo lần 1 Luật Phòng, chống tác hại của lạm dụng rượu bia do TS Nguyễn Huy Quang, Vụ trưởng Vụ Pháp chế, Bộ Y tế, chia sẻ.
Cấm bán từ 22h tới 6h sáng
- Thưa ông, dựa trên cơ sở nào để Bộ Y tế xây dựng Luật Phòng, chống tác hại của lạm dụng rượu, bia?
- Phòng chống tác hại thuốc lá và tác hại rượu bia là hai vấn đề rất quan trọng. Rượu bia nếu uống mức độ vừa phải, trong hàm lượng cho phép, phù hợp với thể chất con người Việt Nam sẽ tốt cho sức khỏe. Tuy nhiên, nếu lạm dụng dẫn tới nghiện sẽ gây tác hại lớn đối với người sử dụng.
Người lạm dụng rượu bia có thể mắc các bệnh liên quan đến tâm thần, xơ gan, ung thư, các bệnh tim mạch, huyết áp, sức khỏe tình dục… Rượu bia còn gây ra các rối loạn về hành vi, dẫn đến việc không kiểm soát được bạo lực gia đình, thậm chí đánh nhau dẫn đến chết người. Ngoài ra, kết quả điều tra của cơ quan chức năng cho thấy 60% TNGT có liên quan đến say rượu, bia.
Để hạn chế những vấn đề trên, Quốc hội đã giao Bộ Y tế chủ trì xây dựng luật này và đưa vào chương trình xây dựng Luật Pháp lệnh nhiệm kỳ khóa 13.
- Cơ sở nào để Bộ Y tế đưa ra quy định cấm bán rượu, bia từ 22h đến 24h, thưa ông?
- Tôi xin đính chính lại, dự thảo quy định thời gian cấm bán rượu bia là từ 22h đến 6h sáng hôm sau. Còn vì sao lại có quy định này thì tôi xin trả lời: Trước tiên, khi xây dựng dự thảo luật, chúng tôi phải thu thập các văn bản luật của nước ngoài để tham khảo, thu thập bằng chứng khoa học trong và ngoài nước để làm căn cứ xây dựng.
Sau khi tham khảo từ nhiều nguồn, chúng tôi nhận thấy đa số các nước trên thế giới đều có quy định cấm bán rượu bia sau 22h. Lý do là sau thời điểm này uống rượu, bia rất có hại cho sức khỏe, đồng thời gây mất trật tự an toàn xã hội, ảnh hưởng người xung quanh. Còn mọi người mua về nhà uống thì không ai cấm được.
Tôi xin dẫn chứng, ở khu vực Đông Nam Á, Thái Lan và Singapore chỉ cho phép bán rượu từ 17h đến 22h.
Không tuân thủ sẽ bị phạt
- Hiện giấy phép của các cơ sở kinh doanh ăn uống đều cho phép hoạt động đến 23-24h. Nếu bây giờ chỉ cho phép bán rượu đến 22h thì có vướng mắc gì không, thưa ông?
- Đúng là các cơ sở kinh doanh được phép hoạt động đến 24h. Tuy nhiên, khi kinh doanh những mặt hàng có điều kiện thì phải tuân thủ quy định đặc thù. Rượu bia là những mặt hàng kinh doanh có điều kiện. Trong giờ cấm, các hàng quán chỉ không được bán rượu bia thôi, còn các mặt hàng khác vẫn được phép kinh doanh theo đăng ký.
- Chúng tôi rất băn khoăn về tính khả thi của phương án này, bởi lực lượng chức năng không thể thường xuyên giám sát các hàng quán có bán rượu bia quá giờ cho phép không. Làm sao kiểm soát được người mua đã uống quá lượng cho phép rồi để không bán nữa?
- Khi xây dựng dự thảo chúng tôi đã nghĩ tới điều này. Khả thi hay không còn phụ thuộc vào ý thức tự giác của mỗi người và trách nhiệm công dân, trách nhiệm pháp lý. Luật có khả thi, có thực tế hay không còn phụ thuộc rất lớn vào ý thức chấp hành, hiểu và chấp hành đúng quy định của pháp luật của mỗi người. Các nước trên thế giới cũng thường tuyên truyền, kêu gọi uống rượu bia phải có trách nhiệm và mỗi người cần tự điều chỉnh hành vi của mình.
- Theo ông lực lượng nào sẽ xử phạt nếu xảy ra sai phạm?
- Về xử phạt, đó là các lực lượng thanh tra như quản lý thị trường, thanh tra y tế, thanh tra ngành kế hoạch đầu tư (cấp giấy phép kinh doanh), rồi tiếp nữa là chủ tịch UBND các cấp.
Công tác thanh tra, kiểm tra phải được tổ chức thường xuyên, khi phát hiện vi phạm thì xử phạt nghiêm, thậm chí rút cả giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh. Nếu làm thật nghiêm thì nhận thức của mọi người sẽ thay đổi.
