Xứ Tango mở hội
World Cup 1978, khó có khán giả ở đâu cuồng nhiệt như tại xứ sở tango, nơi họ chào đón chiến thắng của đội nhà bằng một màn pháo hoa giấy xanh và trắng, màu áo của Argentina, tràn ngập các sân vận động từ Buenos Aires đến Rosario.
Argentina đã chiến thắng xứng đáng, nhưng nhiều người vẫn sẽ cảm thấy tiếc nuối cho Hà Lan, đội lần thứ hai liên tiếp về nhì và lần này là thất bại 1-3 trên sân Monumental. Trong trận chung kết, Kempes mở tỷ số cho đội chủ nhà, rồi Dirk Nanninga đánh đầu gỡ hòa cho Hà Lan.
Đội bóng áo da cam suýt nữa thì đã đăng quang khi Rob Rensenbrink sút bóng đập cột dọc trong những phút đá bù ở hai hiệp chính. Tuy nhiên, thần số phận đã đứng về phía Argentina và Kempes cùng Daniel Bertoni giữ chiếc Cúp ở lại với hai bàn thắng trong hiệp phụ.
Trên hành trình vô địch, đội bóng của HLV Cesar Luis Menotti đã đánh bại Hungary ở vòng bảng, rồi sau đó vượt qua Pháp 2-1 khá may mắn trước khi để mất ngôi đầu bảng do thất bại 0-1 dưới tay Italia.
Tuy nhiên, Menotti – người đã gây tranh cãi bằng quyết định loại tài năng 17 tuổi Diego Maradona trước giải đấu - được tưởng thưởng xứng đáng sau đó khi tiếp tục theo đuổi triết lý bóng đá tấn công cống hiến đậm chất kỹ thuật, dựa trên tài năng của tiền vệ Osvaldo Ardiles trong phần còn lại của chiến dịch World Cup.
48 năm kể từ sau thất bại trước Uruguay trong trận chung kết World Cup đầu tiên, Argentina đã lần đầu tiên giành Cúp vàng thế giới.
Chiến thắng đầu tiên cho châu Phi
Vòng bảng còn chứng kiến chiến thắng đầu tiên của một đội châu Phi tại World Cup khi Tunisia hạ gục Mexico 3-1 ngay trong lần ra mắt. Một đội mới đá World Cup khác, Iran, cũng có điểm trước Scotland. Là đại diện duy nhất của Vương quốc Anh, Scotland vượt qua cú sốc đầu tiên để đánh bại Hà Lan 3-2 trong trận cuối cùng của vòng bảng tại Cordoba. Archie Gemmill ghi một bàn thắng nổi tiếng sau khi đi bóng qua 3 cầu thủ Hà Lan và sút tung lưới đối thủ. Tuy nhiên, Scotland vẫn bị loại do kém Hà Lan về hiệu số bàn thắng thua.
Scotland còn một nỗi buồn nữa khi ngôi sao của họ, Willie Johnston, không vượt qua được cuộc kiểm tra doping. Tuy nhiên, đó không phải là sự kiện duy nhất gây tranh cãi tại giải lần này. Các cầu thủ Brazil không hài lòng khi trọng tài xứ Wales Clive Thomas thổi hết giờ đúng vào lúc pha đánh đầu của Zico đi qua vạch vôi trong trận hòa 1-1 của họ ở vòng bảng gặp Thụy Điển. Ngoài ra, cầu thủ tấn công của Argentina Leopoldo Luque vẫn tiếp tục ra sân bất chấp cái chết của người em trai sau một tai nạn giao thông.
Đội chơi tốt nhất bị loại sau vòng bảng có lẽ là Pháp. Trong bộ đồ lạ mắt áo sọc xanh lá cây và trắng mượn từ CLB địa phương Kimberley, Pháp gặp Hungary. Trước đó, toàn bộ áo đấu của họ đã bị mất cắp. Michel Platini, mới 21 tuổi, gây được sự chú ý nhiều nhất và ghi bàn đầu tiên của ông ở World Cup vào lưới đội chủ nhà Argentina.
Giống như năm 1974, tám đội vượt qua vòng bảng thứ nhất được chia làm hai bảng ở vòng hai. Tại bảng A, Hà Lan giành quyền vào chung kết. Được dẫn dắt bởi HLV người Áo Ernst Happel, một nhà cựu vô địch Cúp C1 cùng Feyenoord, đội bóng Hà Lan vẫn thấy mất mát khi thủ lĩnh Johan Cruyff của họ không tham dự vòng chung kết World Cup.
Sau khi đánh bại Áo và thủ hòa đội ĐKVĐ Tây Đức, Hà Lan lật ngược tình thế để thắng Italia trong trận đấu quyết định của bảng. Ernie Brandt ghi bàn vào cả hai khung thành trước khi cú sút xa của Arie Haan ấn định chiến thắng cho đội bóng áo da cam. Cũng ngày hôm đó, Hans Krankl đưa Áo đến chiến thắng đầu tiên sau 47 năm trước đội Tây Đức đã bị loại.
Brazil bất bại, nhưng chỉ xếp thứ ba
Italia của HLV Enzo Bearzot đã gặt hái được nhiều kinh nghiệm quan trọng ở Argentina 1978 để 4 năm sau đó họ đăng quang ở TBN và 3 bàn thắng của tiền đạo Paolo Rossi là một gợi ý cho thấy ông có thể đi vào lịch sử như thế nào, nhưng họ đánh mất huy chương đồng vào tay Brazil, đội bất bại ở giải lần này.
Đội bóng Nam Mỹ có trong đội hình một tiền đạo có cái tên rất kêu, Roberto Dinamite và một hậu vệ cánh có thể chơi như một tiền đạo cánh, Nelinho, nhưng họ phải hài lòng với vị trí thứ ba do xếp dưới Argentina ở bảng B.
Sau khi hai đội bóng kình địch Nam Mỹ hòa nhau không bàn thắng trong một trận đấu đầy bạo lực, họ bước vào loạt trận cuối cùng với mỗi đội 3 điểm. Brazil đá trước và đánh bại Ba Lan 3-1, đồng nghĩa với việc đội bóng của HLV Menotti cần thắng Peru từ 4 bàn trở lên để vào chung kết.
Với Teofilo Cubillas ở phong độ đỉnh cao, Peru đã đánh bại Scotland và cầm hòa Hà Lan trong vòng bảng thứ nhất. Nhưng do đã bị loại nên Peru không còn ý chí chiến đấu (?), còn Argentina thì đá như điên cuồng và thắng 6-0. Trong số những người ghi bàn có Kempes và Luque, mỗi người lập một cú đúp. Nhiều người tin rằng, Peru đã bị người Argentina “mua” trong trận đấu này.
Những gì diễn ra buổi tối hôm đó khiến FIFA quyết định trong tương lai, các trận cuối cùng ở vòng bảng phải diễn ra cùng giờ. Ngày 25/6/1978 là ngày diễn ra trận chung kết Argentina-Hà Lan. Trước đó một ngày, báo Pháp L’Equipe đã giật tít “Những đóa hoa tulip ở đồng bằng Pampa?”
Nhưng hóa ra, chỉ có nước mắt rơi trên mặt những cầu thủ áo da cam khi đội trưởng của Albiceleste, Daniel Passarella trở thành người Argentina đầu tiên nâng cao chiếc cúp vàng vô địch.
Có thể bạn chưa biết
- Lần đầu tiên FIFA trao giải Fair Play cho đội bóng chơi đẹp nhất.
- Argentina, Hà Lan và Brazil, ba đội xếp nhất, nhì, ba đều kết thúc vòng bảng thứ nhất với vị trí nhì bảng.
- Ernie Brandts đốt lưới nhà trong trận Hà Lan-Italia giúp đội Thiên thanh dẫn trước, nhưng chính anh lại ghi bàn vào lưới Italia giúp Hà Lan thắng lại 2-1
- Khi đội nhà bị dẫn trước 1-0, thủ môn đội Peru Ramon Quiroga đã phải nhận một thẻ vàng ở phút 89 do phạm lỗi với tiền đạo Grzegorz Lato, trên phần sân của đội Ba Lan.
- Norberto Alonso, một tiền vệ công, mặc áo số 1 trong đội hình đội vô địch Argentina do số áo được phân theo thứ tự tên trên bảng chữ cái.
Tổng kết World Cup 1978
Quốc gia đăng cai: Argentina
Số đội tham dự vòng loại: 106
Số đội tham dự: 16 (Italia, Argentina, Hunggari, Ba Lan, Tuynidi, Tây Đức, Mexico, Brazil, Áo, Tây Ban Nha, Thụy Điển, Hà Lan, Peru, Iran, Scotland)
Đội vô địch: Argentina (vô địch lần 1)
Hạng nhì: Hà Lan
Hạng ba: Brazil
Hạng tư: Italia
Số trận đấu: 38
Số bàn thắng: 102 (2.68 bàn/trận)
Tổng số khán giả: 1.610.215 (42.374 người/trận)
+ Trận có khán giả nhiều nhất: Argentina - Hà Lan (chung kết) và Argentina - Italia (vòng 1), 77.260 người
+ Trận có khán giả ít nhất: Scotland - Iran (vòng 1), 8.000 người
Tổng số thẻ: 61 (58 thẻ vàng, 3 thẻ đỏ)
Cầu thủ trẻ nhất: Andrzej Iwan (Ba Lan, 19 tuổi 206 ngày)
Cầu thủ già nhất: Jan Jongbloed (Hà Lan, 37 tuổi 212 ngày)
Vua phá lưới: Mario Kempes (Argentina - 6 bàn)
Cầu thủ trẻ xuất sắc nhất: Antonio Cabrini (Italia)
Giải Fair Play của FIFA: Argentina
Tên linh vật: Gauchito, một cậu bé trong trang phục đội tuyển Argentina với chiếc mũ rộng vành có dòng chữ ARGENTINA '78.
Trái bóng chính thức: Tango Rosario