Phan Sào Nam, người tổ chức, vận hành đường dây cờ bạc dưới dạng game bài Rikvip/Tip.Club liên quan 2 tướng công an, ra trại vào tháng 2/2021 khi được giảm hơn 22 tháng tù. Sau đó, tháng 4/2021, VKSND Cấp cao tại Hà Nội đã kháng nghị đề nghị tòa án cùng cấp xử giám đốc thẩm theo hướng hủy 2 quyết định giảm án tù với Phan Sào Nam của TAND tỉnh Quảng Ninh.
Theo Viện KSND Cấp cao tại Hà Nội, điều kiện tha tù với phạm nhân có mức án 5 năm gồm: chấp hành một phần ba thời hạn tù, có ít nhất 6 tháng hoặc 2 quý liền kề được xếp loại khá trở lên.
Tuy nhiên, Nam chỉ được xếp hạng khá trong quý 3/2019, đến quý 4 bị xếp loại trung bình. Một căn cứ khác được nêu để giảm án cho Nam là lập công khi viết thư vận động một đối tượng về nước đầu thú nhưng Viện Kiểm sát xác minh và phát hiện không có tài liệu xác định trong khi bị giam, ông Nam gửi thư vận động ra ngoài…
Vì vậy, Viện KSND cấp cao tại Hà Nội cho rằng, Trại giam Quảng Ninh đề nghị xét giảm thời hạn chấp hành án phạt tù cho Phan Sào Nam là “Vi phạm pháp luật, cần phải hủy bỏ”.
Trao đổi với Tiền Phong về vụ án này, luật sư Nguyễn Mai Anh, Đoàn Luật sư TP Hà Nội cho rằng: “Có thể nói đây là lần đầu tiên trong lịch sử tố tụng có một kháng nghị về việc giảm án dẫn đến phát sinh nhiều quan điểm khác nhau”.
Theo luật sư Mai Anh, đây là quyết định giảm án tù, nên việc kháng nghị này còn nhiều khía cạnh cần phải bàn. Việc đã tha tù rồi, nếu bắt ngồi tù lại thì theo trình tự nào? Vì theo trình tự tố tụng chung thì căn cứ vào kháng nghị, TAND Cấp cao sẽ quyết định để tòa cấp dưới xử lại vụ án, vụ việc. Nhưng ở kháng nghị này, Viện KSND Cấp cao đề nghị TAND Cấp cao xem xét, quyết định luôn.
Cần xem xét khởi tố vụ án
Trong khi đó, luật sư Bùi Phan Anh cho rằng, việc kháng nghị của Viện KSND Cấp cao tại Hà Nội là “đúng quy định pháp luật và đây không phải một bản án mà là quyết định hành chính tư pháp”.
Theo ông Bùi Phan Anh, kháng nghị của Viện KSND Cấp cao tại Hà Nội có thể được chấp nhận hoặc không, nhưng cơ quan chức năng cần sớm xác minh, làm rõ các căn cứ trong việc giảm án tù cho Phan Sào Nam.
Đối với TAND tỉnh Quảng Ninh, hành vi vi phạm của Ban cán sự Đảng và các cá nhân liên quan trong vụ án này là nghiêm trọng, có dấu hiệu vi phạm pháp luật hình sự, xâm phạm đến hoạt động tư pháp trong tố tụng hình sự. Cụ thể, có dấu hiệu của tội “Ra quyết định trái pháp luật” tại Điều 371, Bộ luật hình sự hoặc tội “Tha trái pháp luật người bị bắt, người đang bị tạm giữ, tạm giam, người đang chấp hành án phạt tù” tại Điều 378 Bộ luật hình sự.
Luật sư Lê Vĩnh Thụy
Do đó, để đảm bảo sự đúng đắn trong hoạt động tư pháp, các cơ quan có thẩm quyền cần khẩn trương vào cuộc kiểm tra, xem xét để ra quyết định khởi tố vụ án, khởi tố bị can đối với tổ chức, cá nhân liên quan để xử lý nghiêm theo quy định của pháp luật”, luật sư Phan Anh nói.
Luật sư Lê Vĩnh Thụy - Đoàn Luật sư TP Hà Nội phân tích, trường hợp TAND Cấp cao tại Hà Nội chấp nhận hủy hai quyết định giảm thời gian chấp hành án đối với phạm nhân Phan Sào Nam thì tòa sẽ ra quyết định thi hành án trở lại và bắt phạm nhân Nam tiếp tục thi hành án.
“Hiện không chỉ tôi mà nhiều luật sư khác rất quan tâm đến các căn cứ để TAND tỉnh Quảng Ninh chấp nhận các đề nghị giảm án”, luật sư Thụy nói.
Ủy ban Kiểm tra Trung ương yêu cầu Ban Thường vụ Đảng ủy Công an Trung ương, Ban cán sự Đảng TAND tối cao, Ban cán sự Đảng Viện Kiểm sát nhân dân tối cao, Ban Thường vụ Tỉnh ủy các tỉnh Quảng Ninh, Phú Thọ chỉ đạo xem xét, xử lý các tổ chức, cá nhân có vi phạm, khuyết điểm liên quan đến việc xét, quyết định giảm thời hạn chấp hành án phạt tù cho phạm nhân Phan Sào Nam, báo cáo kết quả thực hiện về Ủy ban Kiểm tra Trung ương.