Tại buổi toạ đàm “Những thay đổi về thuế xuất nhập khẩu từ năm 2018” do báo Hải quan tổ chức sáng này (6/12), nhiều ý kiến cũng bày tỏ băn khoăn về vấn đề này. “Liệu có nên vì bảo hộ sản xuất trong nước mà bỏ đi ước mơ của người tiêu dùng không?”, một bạn đọc thẳng thắn.
Trả lời vấn đề này, bà Nguyễn Thị Thanh Hằng - Phó Vụ trưởng Vụ Chính sách thuế ( Bộ Tài chính ) cho biết, thực hiện cam kết tại Hiệp định thương mại tự do trong khối ASEAN thuế suất thuế nhập khẩu ưu đãi đặc biệt đối với xe ô tô nguyên chiếc các loại sẽ giảm xuống 0% từ ngày 1/1/2018.
Theo đại diện Bộ Tài chính, việc thực hiện cam kết này dự kiến sẽ có tác động không nhỏ tới thị trường ô tô Việt Nam và ngành công nghiệp ô tô Việt Nam. Bà Hằng dẫn số liệu 6 tháng đầu năm 2017 cho biết số lượng nhập khẩu ô tô từ ASEAN đã tăng đột biến, tăng 50,4% về lượng và tăng 82,6% về trị giá so với cùng kỳ năm 2016.
Dự báo, sau năm 2018, lượng xe con nhập khẩu từ các nước ASEAN vào Việt Nam còn tiếp tục tăng do thuế nhập khẩu ưu đãi đặc biệt giảm về 0% và thuế suất thuế tiêu thụ đặc biệt đối với dòng xe dưới 9 chỗ có dung tích xi lanh từ 2.000CC trở xuống sẽ giảm từ 45% xuống 40% và từ 40% xuống 35%.
"Điều này đã làm cho tâm lý khách hàng chờ mua xe sau ngày 1/1/2018 dẫn đến thị trường tiêu thụ giảm sút nghiêm trọng. Sản lượng bán hàng của các doanh nghiệp cũng giảm theo", bà Hằng nói.
Bà Hằng cho biết, việc sụt giảm sản lượng sản xuất và bán hàng sẽ làm ảnh hưởng đến việc làm của hàng trăm nghìn lao động trực tiếp trong ngành ô tô, tác động bất lợi đến thu ngân sách địa phương tại các tỉnh có nhà máy sản xuất, lắp ráp ô tô.
Đứng trước bối cảnh này, Chính phủ đã có ý kiến chỉ đạo thành lập Tổ công tác liên ngành của Chính phủ về ngành công nghiệp ô tô để đánh giá toàn diện những khó khăn, thách thức của ngành do tác động của việc hội nhập kinh tế quốc tế.
Quốc hội cũng có Nghị quyết nêu rõ định hướng cần tiếp tục thực hiện các mục tiêu, chỉ tiêu trong quy hoạch phát triển ngành công nghiệp ô tô Việt Nam đến năm 2025, định hướng đến 2035; xây dựng lộ trình thực hiện kể từ năm 2017 cơ chế khuyến khích sản xuất để đảm bảo tỷ lệ nội địa hóa trong ngành công nghiệp ô tô.
"Một trong những giải pháp đưa ra đó là tăng thuế nhập khẩu đối với xe ô tô đã qua sử dụng để hạn chế nhập khẩu chủng loại xe này.
Đồng thời Chính phủ cũng có chính sách khuyến khích ngành sản xuất, lắp ráp ô tô trong nước sản xuất, lắp ráp các xe gắn với yêu cầu bảo vệ môi trường, tiết kiệm năng lượng và có giá thành cạnh tranh được với xe nhập khẩu", bà Hằng cho biết.
Phân tích thêm về điều kiện để được giảm thuế nhập khẩu đối với ô tô nhập từ ASEAN về 0%, ông Phạm Tuấn Anh, Phó Vụ trưởng Vụ Hợp tác quốc tế (Bộ Tài chính) cho biết:
Để được hưởng thuế suất thuế nhập khẩu ưu đãi đặc biệt của Hiệp định ATIGA, mặt hàng ô tô phải đáp ứng được các điều kiện quy định tại Điều 4 về “Điều kiện áp dụng thuế suất thuế nhập khẩu ưu đãi đặc biệt” tại Nghị định số 129/2016/NĐ-CP và dự thảo Nghị định thay thế Nghị định số 129/2016/NĐ-CP.
Trước hết là thuộc Biểu thuế nhập khẩu ưu đãi đặc biệt ban hành kèm theo Nghị định này; thứ 2 là được nhập khẩu vào Việt Nam từ các nước là thành viên của Hiệp định Thương mại Hàng hóa ASEAN.
"Tiếp đến được vận chuyển trực tiếp từ nước xuất khẩu là các nước thành viên của Hiệp định và áp ứng các quy định về xuất xứ hàng hóa trong Hiệp định Thương mại Hàng hóa ASEAN, có Giấy chứng nhận xuất xứ hàng hóa (C/O) Mẫu D do Bộ Công Thương quy định", ông Phạm Tuấn Anh cho biết.