Người dân tụ tập đông đúc tại một chợ hoa ở Anh vào tháng 9. Việc đeo khẩu trang ở nước này đã giảm đáng kể. Ảnh: Getty Images
Ngày 14/10, Anh ghi nhận 49.156 ca mắc Covid-19 mới, số ca bệnh hàng ngày cao nhất kể từ giữa tháng 7. The Guardian đã chỉ ra một số nguyên nhân khiến số ca nhiễm SARS-CoV-2 tại Anh ngày càng tăng cao .
Dỡ bỏ các hạn chế
Ngày 19/7, Anh đã dỡ bỏ mọi hạn chế phòng dịch Covid-19 và mở cửa trở lại trong bối cảnh chưa tới 50% dân số được tiêm chủng đầy đủ và số ca mắc bệnh vẫn tăng cao. Khi Anh dỡ bỏ các hạn chế, học sinh trở lại trường học với rất ít biện pháp phòng dịch khiến virus lây lan nhanh hơn, đặc biệt là ở những em chưa được tiêm chủng. Hiện nay, trẻ em chiếm phần lớn số ca mắc bệnh mới ở Anh.
Việc nới lỏng các hạn chế khác cũng khiến số ca nhiễm virus tăng vọt. Theo nghiên cứu CoMix của Trường Vệ sinh Dịch tễ và Y học Nhiệt đới London, việc đeo khẩu trang tại Anh đã giảm đáng kể từ mùa hè, điều này đặc biệt liên quan đến khả năng lây lan của virus ở môi trường trong nhà.
Kể từ khi Anh dỡ bỏ tất cả hạn chế, người dân đã tập trung nhiều hơn, bởi vậy có rất nhiều cơ hội để virus lây truyền khi mọi người trở lại làm việc và tham gia các hoạt động khác.
Tỷ lệ tiêm mũi tăng cường thấp
Theo Cơ quan Y tế quốc gia Anh (NHS), mũi vaccine Covid-19 tăng cường sẽ được tiêm cho những người đủ điều kiện như người suy giảm hệ miễn dịch.
Tuy nhiên, một phân tích của Guardian về dữ liệu việc tiêm tăng cường từ NHS cho thấy, kể từ ngày 1/10, tỷ lệ tiêm mũi tiêm thứ ba tăng rất ít.
Theo The Guardian, dường như tốc độ tiêm mũi tăng cường không nhanh bằng sự gia tăng số ca mắc bệnh tại Anh.
“Chúng tôi biết có sự gia tăng số người mắc bệnh sau khi tiêm chủng khoảng 6 tháng. Nhưng điều này chỉ chiếm một tỷ lệ tương đối nhỏ. Mũi tiêm tăng cường hiện nay cần thiết trong việc bảo vệ cá nhân nhưng không quan trọng trong việc ngăn chặn sự gia tăng số ca mắc bệnh”, Giáo sư Rowland Kao tại Đại học Edinburgh cho biết.
Chậm tiêm chủng cho trẻ em từ 12-15 tuổi
Tất cả trẻ em trên 12 tuổi ở Anh hiện đã đủ điều kiện tiêm ít nhất một mũi vaccine Covid-19 và có thể tiêm 2 mũi tùy thuộc vào độ tuổi và tình trạng sức khỏe. Tuy nhiên, tốc độ tiêm vaccine cho trẻ em tại Anh khá chậm. Theo số liệu chính thức, tỷ lệ tiêm chủng ở trẻ em từ 12-15 tuổi của Anh thấp hơn 3 lần so với Scotland.
Điều này sẽ có tác động quan trọng khi dữ liệu mới nhất từ Văn phòng Thống kê Quốc gia Anh cho thấy, số ca mắc bệnh ở học sinh trung học cơ sở đã tăng lên. Tuy nhiên, các biện pháp phòng dịch tại trường học đã được dỡ bỏ, bao gồm cả việc đeo khẩu trang. Trong khi đó, Scotland quy định học sinh nên tiếp tục đeo khẩu trang khi đến trường.
“Tỷ lệ nhiễm SARS-CoV-2 cao nhất và gia tăng nhiều nhất ở học sinh. Các em thường tập trung ở trường, không đeo khẩu trang và tỷ lệ tiêm chủng ở nhóm đối tượng này vẫn thấp”, Giáo sư Andrew Hayward, nhà dịch tễ học tại Đại học College London, cho biết.
Trong khi ông Hayward nói trẻ em ít có khả năng mắc Covid-19 nghiêm trọng, ông Kao lưu ý rằng những người trẻ tuổi nhiễm virus có thể lây lan sang những người khác.
“Tiêm chủng cho thanh thiếu niên có thể quan trọng hơn việc giải quyết sự gia tăng số ca mắc bệnh hiện tại do số ca nhiễm SARS-CoV-2 ở nhóm tuổi này đang tăng cao. Đây là một diễn biến rất khác so với các đợt bùng phát dịch trước đây”, chuyên gia Kao nói.
Khả năng miễn dịch
Anh đã triển khai chương trình tiêm chủng hàng loạt từ tháng 12/2020. Tuy nhiên, một hệ quả của việc tiêm chủng sớm là khả năng miễn dịch suy giảm.
Một phân tích của Cơ quan Y tế Công cộng Anh vào tháng 9 cho thấy, khả năng chống lại biến thể Delta có triệu chứng suy yếu sau khi tiêm chủng khoảng 10 tuần, đối với cả vaccine AstraZeneca và Pfizer. Sau 5 tháng, khả năng bảo vệ từ 2 mũi tiêm AstraZeneca hoặc Pfizer đã giảm xuống lần lượt khoảng 50% và 70%.
Miễn dịch suy yếu ảnh hưởng đến nguy cơ lây nhiễm cũng như nguy cơ nhập viện và tử vong do Covid-19. Các trường hợp lây nhiễm đột phá vẫn có thể mắc bệnh nghiêm trọng và thậm chí tử vong, điều này khiến các quan chức phê duyệt mũi tăng cường cho người trên 50 tuổi và người dễ bị tổn thương để tăng cường khả năng miễn dịch.
Biến thể mới
Các biến thể SARS-CoV-2 mới đã thúc đẩy sự gia tăng số ca mắc Covid-19 tại Anh. Biến thể Alpha đã gây ra đợt bùng dịch vào mùa đông năm 2020 và biến thể Delta làm bùng phát làn sóng Covid-19 vào mùa xuân.
Hiện tại, giới chức Anh đang theo dõi chặt chẽ một đột biến mới của biến thể Delta đang khiến số ca mắc Covid-19 tăng mạnh tại nước này.
Theo báo cáo mới nhất từ Cơ quan Dịch vụ An ninh Y tế Anh (HSA), “biến thể phụ AY.4.2 của chủng Delta đang lây lan tại Anh”. Cơ quan này cho biết đang đánh giá và theo dõi biến thể này.
HSA nói thêm rằng, trong tuần bắt đầu từ ngày 27/9, biến thể phụ AY.4.2 chiếm khoảng 6% số ca mắc bệnh được giải trình tự gen và đang “có xu hướng ngày càng tăng”.
Tuy nhiên, Giáo sư Francois Balloux, Giám đốc Viện Di truyền học tại Đại học London, cho biết, có khả năng biến thể mới không phải là nguyên nhân khiến Anh chứng kiến sự gia tăng số ca mắc Covid-19 trong thời gian gần đây.
“Khả năng lây truyền cao hơn của biến thể mới ở giai đoạn này chỉ đại diện cho số lượng nhỏ ca mắc bệnh. Khả năng lây lan của biến thể là khoảng 10%”, ông Francois Balloux nói./.