Ukraine có kế hoạch sử dụng những chiếc Saab 340 AEW (ASC 890) này kết hợp với máy bay chiến đấu F-16 để tiến hành các cuộc tấn công vào lãnh thổ Nga.
Nhà báo quân sự David Axe của tờ Forbes lưu ý rằng những chiếc phi cơ như vậy sẽ trở thành mục tiêu ưu tiên của hàng không Nga, bởi vì chúng mở ra những cơ hội mới cho Ukraine trong cuộc chiến chống lại các mục tiêu trên không và trên biển.
Saab 340 AEW được trang bị radar Erieye mới nhất dựa trên công nghệ mảng quét điện tử chủ động (AESA), giúp mở rộng đáng kể khả năng xác định mục tiêu ở tầm xa của Kyiv.
Tuy nhiên những máy bay này rất dễ bị tổn thương và có thể dễ dàng bị dụ vào một cuộc phục kích của tên lửa.
Tốc độ tối đa của máy bay là 500 km/h và trần bay 7,5 km, khiến nó chậm hơn đáng kể so với máy bay cảnh báo sớm Beriev A-50 của Nga.
Không quân Nga có tên lửa không đối không mạnh mẽ R-37MS với tầm bắn lên tới 370 km. Tiêm kích đánh chặn MiG-31BM bay gần biên giới Nga - Ukraine có thể đe dọa gần như toàn bộ không phận Ukraine bằng tên lửa R-37MS.
Tầm bắn xa của R-37MS và khả năng cơ động cao của MiG-31BM cho phép bộ đôi này đe dọa hiệu quả mọi máy bay mà Không quân Ukraine có trong trang bị.
Tầm hoạt động thực tế của radar Saab 340 AEW là 400 - 420 km, cho phép chúng hoạt động ở miền Trung Ukraine và dẫn đường cho tên lửa tới các mục tiêu ở Crimea.
Như vậy tầm bắn của tên lửa R-37M rõ ràng là không đủ và do khu vực này sẽ được bao phủ bởi hệ thống phòng không Patriot của Mỹ, máy bay Thụy Điển có thể dễ dàng vượt qua Uman trong khi vẫn ở bên ngoài khu vực bị ảnh hưởng.
Chiến đấu cơ của Nga còn phải tính đến sự hiện diện của các khẩu đội tên lửa Patriot ở Ukraine.
Hệ thống phòng không này đủ sức gây ra mối đe dọa lớn, nên cần duy trì khả năng sẵn sàng chiến đấu thông qua tên lửa đạn đạo Kinzhal và Iskander-M.
Máy bay Thụy Điển dù có khả năng tốt nhưng không thể lẩn trốn, nó sẽ buộc phải tắt radar để tránh bị phát hiện trong một số kịch bản, từ đó hạn chế hiệu quả của chúng và Nga cần tận dụng điều này.
Quyết định cung cấp máy bay Saab 340 AEW được đưa ra sau khi thảo luận kỹ lưỡng với các đồng minh. Điều này có nghĩa là Thụy Điển buộc phải từ bỏ máy bay của mình dưới áp lực từ các nước NATO khác.
Những chiếc phi cơ nói trên có liên kết dữ liệu Link 16, cho phép chúng liên lạc an toàn với máy bay chiến đấu F-16.
Việc bàn giao Saab 340 AEW là gói hỗ trợ lớn nhất cho Lực lượng vũ trang Ukraine từ Thụy Điển.
Tuy nhiên điều này sẽ làm suy yếu khả năng cảnh báo sớm của họ, điều này có thể buộc Stockholm phải đẩy nhanh việc mua thêm nền tảng Saab Global Eye. Đợt giao hàng đầu tiên của chiếc máy bay mới này dự kiến diễn ra vào năm 2027.
Ngoài ra có khả năng máy bay Thụy Điển sẽ được Kyiv sử dụng làm thiết bị chuyển tiếp - thông tin sẽ được truyền từ máy bay NATO qua Biển Đen và có tính đến tầm bắn của tên lửa AMRAAM trên tiêm kích F-16 vào khoảng 160 - 180 km, mối đe dọa đối với Không quân Nga sẽ rất lớn.
Trong tình huống như vậy, Nga nên cân nhắc khả năng tiến hành các cuộc tấn công phủ đầu vào vị trí triển khai chiếc AWACS này, điều đó sẽ tránh được hậu quả nghiêm trọng.
Máy bay Saab 340 AEW chuẩn bị hiện diện trên bầu trời Ukraine.