Ván cược lớn ở Kursk giúp Ukraine xoay chuyển tình thế hay tự làm khó mình?

Ván cược lớn của Ukraine

Sau những dấu hiệu tiến triển ban đầu, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky đã phá vỡ im lặng và lên tiếng về cuộc tấn công của Kiev vào lãnh thổ Nga. Ngày 14/8, các quan chức Ukraine thông báo họ đã kiểm soát được 1.000km2 lãnh thổ của đối phương, trong đó có 74 khu định cư.

Tuy nhiên, sau một tuần chiến dịch này bắt đầu, mục tiêu của cuộc tấn công mạo hiểm này vẫn chưa rõ ràng: Liệu Ukraine có tiếp tục đào chiến hào, chiếm giữ các vùng lãnh thổ và tiến sâu vào Nga hay sẽ rút lui?

Điều rõ ràng hiện nay là cuộc đột kích của Ukraine đã thay đổi tình hình chiến trường. Sự bất ngờ trong kế hoạch hành động của Ukraine đã làm nổi bật những hạn chế của đối phương. Tuy nhiên, cuộc tấn công cũng có nguy cơ làm trầm trọng thêm điểm yếu của Ukraine khi mở rộng chiến tuyến và điều động các lực lượng mới giữa thời điểm các nhà lãnh đạo quân sự đang thiếu nhân lực.

Để tiến hành chiến dịch tấn công vào Kursk, Ukraine đã triển khai các tiểu đoàn được rút từ nhiều lữ đoàn mà trong đó, một số lực lượng được rút từ những khu vực nóng nhất tiền tuyến, nơi cuộc tấn công của Nga không có dấu hiệu giảm bớt. Cho đến nay, lợi thế chiến lược tổng thể của Moscow vẫn được bảo toàn.

"Trong khi tiền tuyến của chúng tôi bị kéo căng thì tiền tuyến của đối phương cũng thế. Chỉ có chúng tôi chuẩn bị đầy đủ cho chiến dịch tấn công này còn Nga chưa chuẩn bị gì cả", Chỉ huy Trung đoàn 14 của Ukraine có biệt danh là Charlie, người đã tham gia vào giai đoạn đầu của cuộc đột kích cho hay.

Khi cuộc tấn công bước sang tuần thứ hai, lực lượng Ukraine đang đẩy mạnh ra nhiều hướng từ thị trấn Sudzha của Nga. Ước tính, số lượng binh lính Ukraine đang chiến đấu ở đây dao động từ 5.000 - 12.000 quân.

Trong 1 tuần, Ukraine tuyên bố đã chiếm được số lượng lãnh thổ ở Kursk bằng số lượng lãnh thổ Nga chiếm được ở Ukraine trong 7 tháng qua, Việc Nghiên cứu Chiến tranh (ISW) có trụ sở tại Washington cho hay.

Về mặt chính trị, cuộc đột kích của Ukraine đã lật ngược tình thế với Nga và đặt lại các điều khoản xung đột mà trước đó, Kiev dường như ngày càng cam chịu chấp nhận các điều khoản ngừng bắn bất lợi. Cuộc tấn công cũng là một ví dụ mạnh mẽ về quyết tâm của Ukraine và là thông điệp gửi tới các đồng minh phương Tây đang lưỡng lự trong việc cho phép sử dụng vũ khí mà họ cung cấp để tấn công sâu hơn vào lãnh thổ Nga.

Cố vấn Tổng thống Ukraine, ông Mykhailo Podolyak cho biết, cuộc đột kích giúp tăng cường vị thế của Kiev trong các cuộc đàm phán tương lai với Nga. Khu vực mà Kiev chiếm được trước thềm các cuộc đàm phán ngừng bắn có thể cho Ukraine một vài lợi thế.

Ukraine có đang tự làm khó mình?

Mặc dù giao tranh tiếp diễn nhưng vùng lãnh thổ nằm dưới sự kiểm soát của Ukraine hiện nay hầu như không có giá trị về mặt kinh tế hay chiến lược.

"Có một vài cơ sở hạ tầng khí đốt quan trọng trong khu vực nhưng sự hữu ích của chúng có thể sẽ hạn chế và chỉ là một quân bài mặc cả nhỏ. Ukraine cũng cắt đứt tuyến đường sắt chạy từ Lgov tới Belgorod", Pasi Paroinen thuộc Nhóm Black Bird - một cơ quan tình báo nguồn mở có trụ sở tại Phần Lan chuyên theo dõi xung đột ở Ukraine cho hay.

Các căn cứ quân sự lớn đều nằm xa khu vực giao tranh và các cuộc tiến công của Ukraine dự kiến sẽ chậm lại khi Nga điều động thêm lực lượng.

Các quan chức Ukraine cho biết, họ không có ý định chiếm Kursk nhưng có thể sẽ tìm cách thiết lập một vùng đệm để bảo vệ các vùng lãnh thổ nằm ở khu vực Sumy ở biên giới khỏi các cuộc pháo kích liên tục của Nga và ngăn chặn các tuyến tiếp tế của đối phương tới phía Đông Bắc.

Buộc Nga huy động lực lượng dự bị lẽ ra được triển khai trên các khu vực tiền tuyến trải dài 1.000km ở Ukraine chỉ là “mục tiêu tối thiểu", chỉ huy Charlie cho hay. Tuy nhiên, cho đến nay, trọng tâm của Moscow ở khu vực Donetsk vẫn không thay đổi.

Một số binh lính Ukraine đã được rút khỏi những chiến tuyến này, nơi mà tình trạng thiếu nhân lực là một nhân tố chính dẫn đến những tổn thất về lãnh thổ của họ trong năm nay.

Khu vực Pokrovsk có ý nghĩa về mặt chiến lược hiện là mũi tiến công chính của Nga, các binh lính hầu như không cảm nhận được sự cải thiện kể từ cuộc đột kích vào Kursk.

"Không có gì thay đổi. Nếu có bất kỳ điều gì thì đó là sự gia tăng các hoạt động tấn công của Nga", một binh lính có biệt danh là Kyianyn cho hay.

Ở phía Nam, số lượng nhỏ các đơn vị của Nga đã được tái triển khai từ khu vực Kherson và Zaporizhzhia, Dmytro Lykhovii, Người phát ngôn của Nhóm tác chiến Tavria thông báo. Nhưng điều đó không ảnh hưởng tới các cuộc tấn công của Nga.

Ông Lykhovii nói: “Chúng tôi thậm chí còn thấy các hoạt động của Nga gia tăng".

Chiến dịch Kursk được tiến hành nhằm chuyển hướng sự chú ý khỏi mặt trận phía Đông Ukraine, nơi Kiev đang chịu tổn thất về nhân lực và phải vật lộn để khắc phục những rạn nứt trong hệ thống phòng thủ của mình.

Hầu hết tổn thất về lãnh thổ trong tháng 6 và tháng 7 của Ukraine đều được ghi nhận ở khu vực Pokrovsk, với giao tranh ngày càng gia tăng gần các thị trấn Toretsk và Chasov Yar.

Lực lượng của Nga đã thực hiện các cuộc tấn công đó để lợi dụng sự mệt mỏi và tình trạng thiếu nhân lực của Ukraine. Trong nhiều trường hợp, tổn thất là kết quả của việc luân chuyển quân không đúng thời điểm và những sai lầm gây nghi ngờ về chiến lược tổng thể của Bộ Tổng tham mưu quân đội Ukraine.

"Không đời nào Nga dừng các hành động của mình ở những khu vực tiền tuyến mà họ thành công về mặt chiến thuật. Ở đó, họ sẽ tiến công và siết chặt cho tới binh lính cuối cùng bất kể thế nào đi nữa. Nhưng việc tiến vào Kursk có thể buộc Điện Kremlin phải rút quân dự bị “từ những khu vực có tầm quan trọng thứ yếu của tiền tuyến”, Konstantin Mashovets – một chuyên gia quân sự của Ukraine nhận định.