Thủ tướng Đức Angela Merkel đã tuyên bố, bà sẽ không tái tranh cử chức lãnh đạo đảng Liên minh Dân chủ Cơ đốc giáo (CDU) tháng 12 tới. Bà Merkel, 64 tuổi, cũng bác bỏ khả năng tranh chức Thủ tướng Đức khi nhiệm kỳ thứ 4 hiện nay kết thúc vào năm 2021.
Mini Merkel
Một vài chính trị gia của đảng CDU đã tuyên bố sẽ tranh cử để kế nhiệm bà Merkel làm lãnh đạo đảng.
Annegret Kramp-Karrenbauer, 56 tuổi, được chính Thủ tướng Merkel chỉ định là Tổng thư ký đảng CDU hồi tháng 2 năm nay, một động thái được cho là bước đi đầu tiên trong kế hoạch chọn người kế nhiệm.
Kramp-Karrenbauer từng là Thủ hiến của một bang nhỏ giáp ranh với Pháp tên là Saarland từ năm 2011 – 2018. Bà được truyền thông Đức gọi là “mini” Merkel vì phong thái chính trị sắc sảo giống vị nữ Thủ tướng này.
Tuy nhiên, gốc gác Tây Đức và theo đạo Cơ đốc của bà đối lập với gốc gác Đông Đức và theo đạo Tin Lành của bà Merkel. Và dù mang tư tưởng xã hội hơi bảo thủ, trong đó có việc phản đối hôn nhân đồng tính, bà Kramp-Karrenbauer lại là người ủng hộ rất mạnh mẽ cho việc tăng lương tối thiểu và quyền của người lao động.
Trong một nỗ lực tạo sự khác biệt với bà Merkel cũng như phong cách lãnh đạo của Thủ tướng Đức, bà Kramp-Karrenbauer cho rằng, đảng CDU sẽ tái tạo bầu nhiệt huyết nếu muốn thu hút cử tri trẻ tuổi.
Kramp-Karrenbauer là con gái của một giáo viên chuyên dạy cho trẻ em khuyết tật về trí não. Bà đã lập gia đình với một kỹ sư mỏ và có 3 người con.
Theo 1 thăm dò dư luận của Viện nghiên cứu Givey trên trang Spiegel Online, khoảng 19% người Đức cho rằng bà Kramp-Karrenbauer là người phù hợp để kế nhiệm bà Merkel.
Đối thủ trẻ tuổi đồng tính – ngôi sao chính trị đang lên
Jens Spahn, 38 tuổi, là một trong những người lớn tiếng chỉ trích bà Merkel nhiều nhất trong đảng CDU kể khi bà quyết định chào đón hơn 1 triệu người tị nạn, chủ yếu là người Hồi giáo từ vùng chiến tranh ở Trung Đông, năm 2015.
Jens Spahn “định vị” bản thân là một chính trị gia từ vùng Tây Bắc hẻo lánh của nước Đức, người có cái nhìn hoài nghi đối với tầng lớp tinh hoa ở đô thị có tư tưởng tự do và toàn cầu hóa.
Trong một nỗ lực nhằm chế ngự Jens Spahn, hồi đầu năm nay, bà Merkel đã bổ nhiệm ông làm Bộ trưởng Y tế, một vị trí khá gai góc với rất nhiều công việc vất vả nhưng lại ít khi được xuất hiện trên các bài báo.
Là thành viên của Hạ viện từ năm 2002 (khi mới 22 tuổi), ông Jens Spahn đã được nhiều chính trị gia bảo thủ kỳ cựu, trong đó có cựu Bộ trưởng Tài chính Wolfgang Schaeuble, ca ngợi là “ngôi sao đang lên” của chính trường Đức.
Tuy nhiên, cái giá mà ông phải trả cho những chỉ trích mạnh mẽ đối với chính sách nhập cư của bà Merkel giữa đỉnh điểm của cuộc khủng hoảng người tị nạn là việc đánh mất sự cảm thông từ những đồng minh của bà Merkel.
Mối quan hệ thân thiết của Jens Spahn với Richard Grenell, Đại sứ của Tổng thống Mỹ Donald Trump ở Berlin cũng khiến một vài chính trị gia bảo thủ vốn không thích phong cách dân túy của ông Trump xa lánh ông.
Cũng giống như bà Kramp-Karrenbauer, Jens Spahn là người theo Cơ đốc giáo nhưng bất chấp đạo này phản đối yêu đương và hôn nhân đồng tính, ông đã cưới Daniel Funke, một nhà báo kỳ cựu của tờ tạp chí hào nhoáng Bunte.
Thăm dò của Givey cho thấy ông Jens Spahn chỉ nhận được 6% sự ủng hộ.
“Kẻ báo thù”
Theo các thăm dò như trên, ứng viên được lòng nhất hiện nay là ông Friedrich Merz, 62 tuổi, 1 thành viên cánh bảo thủ của CDU và là người đầu tiên ngỏ ý tranh chức lãnh đạo đảng này khi tin tức ngày 29/10 rò rỉ việc bà Merkel sẽ rút. Friedrich Merz đã chính thức công bố kế hoạch tranh cử 1 ngày sau đó. Có tới 34% người Đức cho rằng Friedrich Merz là người tốt nhất có thể kế nhiệm bà Merkel.
Ông Friedrich Merz đưa ra lý tưởng về cái gọi là “văn hóa lãnh đạo của Đức” (Leitkultur – Lead culture), theo đó ông kêu gọi những người Hồi giáo nhập cư phải đồng hóa và chấp nhận những giá trị cũng như truyền thống của Đức.
Ông cũng là người đề xuất phải đơn giản hóa thủ tục hoàn thuế thường niên sao cho nó có thể được viết gói gọn trong nhãn mác chai bia.
Friedrich Merz chỉ là một trong số rất nhiều nam chính khách phải chứng kiến “quan lộ” bị thu hẹp dưới thời nữ Thủ tướng Merkel. Năm 2002, bà Merkel tước vị trí lãnh đạo đảng CDU ở Quốc hội của ông để tạo uy thế trong đảng nhằm rộng đường cho bà trở thành Thủ tướng năm 2005.
Là một luật sư được đào tạo bài bản, cựu thành viên Nghị viện châu Âu, ông Friedrich Merz được bầu vào Quốc hội Đức từ năm 1994 – 2009 và hiện nắm giữ các chức vụ không phải quản lý điều hành của nhiều công ty, trong đó có vị trí Chủ tịch Quỹ BlackRock của Mỹ chi nhánh ở Đức.
Ông Friedrich Merz kết hôn với nữ thẩm phán Charlotte Merz và có 3 người con./.