Ukraine khai hỏa hệ thống pháo binh ở Donetsk ngày 3/9. Ảnh: AP
Ukraine đang nhắm vào điểm sơ hở của Nga ở Kherson
Quân đội Ukraine đang tấn công theo 3 mặt trận ở phía Nam, phía Đông và phía Bắc nhằm giành lại những vùng lãnh thổ mà Nga kiểm soát kể từ khi Moscow tiến hành chiến dịch quân sự ở Ukraine vào cuối tháng 2.
Nhà quan sát David Axe nhận định trên Forbes rằng những diễn biến trên chiến trường đang dịch chuyển theo hướng có lợi cho Kiev.
Cuộc phản công của Ukraine bắt đầu ngày 30/8 ở phía Nam. Bộ Tư lệnh tác chiến phía Nam Ukraine đã tập hợp khoảng 36 tiểu đoàn với khoảng 20.000 binh lính tiến hành tấn công trên 160km tiền tuyến trải dọc sông Inhulets ở phía bắc Kherson.
Ukraine đã phát hiện ra ít nhất 3 điểm sơ hở trong hàng rào phòng thủ của Tập đoàn quân số 49 của Nga. Đặc biệt, Lữ đoàn Thủy quân Lục chiến thứ 35 và 36 của Ukraine đã phát hiện một điểm sơ hở lớn nhất.
Trong tuần đầu tiên của cuộc phản công, lực lượng này đã di chuyển khoảng 10km về phía Nam nơi đồn trú của quân đội Ukraine ở tả ngạn sông Inhulets, dường như để nhắm vào đầu cầu bắc qua sông Dnipro của Tập đoàn quân số 49 của Nga ở Beryslav, cách Kherson 56km về phía Đông.
Trong chiến lược quân sự, đầu cầu là khu vực thuận lợi mà quân đội kiểm soát được trên lãnh thổ của kẻ thù và từ đây, họ có thể tiến hành các cuộc tấn công hiệu quả hơn. Đầu cầu mà Ukraine nhắm tới có vai trò vô cùng quan trọng với tuyến phòng thủ của Nga. Trong 3 tháng định hình chiến dịch bắt đầu từ cuối tháng 5, Ukraine đã nã pháo và bắn tên lửa nhằm phá hủy các cây cầu quan trọng bắc qua sông Inhulets và Dnipro ở trong và xung quanh tỉnh Kherson, khiến cho tuyến giao thông liên lạc của Tập đoàn quân số 49 của Nga phải dựa vào một số cầu phao bắc qua sông.
Điều đó khiến hàng chục nghìn binh lính Nga có nguy cơ chết đói và bị bao vây ở khu vực Kherson. Ukraine cũng đang tận dụng tâm lý mệt mỏi vì chiến tranh của đối phương để tiến hành các cuộc phản công ở phía Nam và nỗ lực giải phóng một số khu vực nằm dưới sự kiểm soát của Nga.
Với nỗ lực phản công ở phía Nam, Ukraine được cho là đang buộc quân đội Nga phải phản ứng. Điện Kremlin hồi tháng 5 đã điều khoảng 12 tiểu đoàn - chiếm 1/10 lực lượng quân đội Nga ở Ukraine từ khu vực Donbass tới phía Đông Kherson.
“Điệu hổ ly sơn” – Phản công ở “mọi nơi”
Các điều kiện không thuận lợi cho quân đội Nga ở Kherson khiến cho việc tăng cường lực lượng có thể không tạo nên nhiều khác biệt ở phía Nam. Tuy nhiên, nếu Nga rút quân khỏi Donbass, tình hình chiến trường ở đây sẽ thay đổi.
Quân đội Nga vào mùa hè này đã kiểm soát được một số thành phố ở Donbass và tạm dừng chiến dịch ở Bakhmut vào tháng trước. Điều đó khiến Ukraine cho rằng Nga đang cạn kiệt nguồn lực và xác định đây là thời điểm phù hợp để Ukraine phản công ở "mọi nơi".
Lực lượng Ukraine sẽ tiến về Kherson trước tiên. Và khi Nga bỏ trống các vị trí phòng thủ ở phía Bắc và phía Đông để đối phó với quân đội Ukraine ở phía Nam, Kiev sẽ đưa quân về Donbass và Kharkiv.
Trong một video phát biểu ngày 6/9, Tổng thống Zelensky xác nhận các lực lượng Ukraine đã giải phóng một khu định cư thuộc khu vực Donetsk ở phía Đông Ukraine, chiếm "một số cao nguyên" theo hướng Lysychansk-Siversk và hai khu định cư khác ở miền Nam. Nga chưa bình luận về thông tin này. Trong khi đó, Ukraine cũng đang tiến hành thăm dò các vị trí của Nga tại Balakliia ở Kharkiv.
"Ukraine có thể sẽ mang đến một số bất ngờ nữa cho kẻ thù", ông Zelensky cho hay.
Trong hơn 6 tháng xung đột, cho đến nay, quân đội Nga và Ukraine tương đương nhau về quy mô, với khoảng 100 tiểu đoàn. Nga có nhiều pháo binh, trực thăng và máy bay chiến đấu hơn nhưng Ukraine cũng đang sở hữu những hệ thống pháo binh tiên tiến như HIMARS và tên lửa đối kháng tốc độ cao do phương Tây cung cấp để tấn công vào tuyến hậu cần và hệ thống phòng không của Moscow.
Nhà quan sát David Axe nhận định, khả năng tấn công chính xác được cải thiện, cùng với tuyến hậu cần ngắn hơn và nhuệ khí chiến đấu lớn hơn đang khiến Kiev có những lợi thế quan trọng trên chiến trường.
Nếu như cách đây một vài tháng quân đội Ukraine phải chật vật chiến đấu và không thể giữ được thành phố Lysychansk ở phía Đông Donbass thì hiện nay Kev được cho là không chỉ củng cố các vùng lãnh thổ đang nắm giữ mà còn chủ động giành lấy các vùng lãnh thổ mà đối phương kiểm soát trên 3 mặt trận.
Dù vậy, ông Igor Korotchenko, người đứng đầu Trung tâm Phân tích Thương mại Vũ khí Quốc tế có trụ sở tại Moscow nhận định: "Những chuyến vận chuyển vũ khí của phương Tây cho Ukraine đã thúc đẩy tiềm năng của nước này nhưng điều đó không mang đến lợi thế quyết định". Ông cũng cho rằng các lực lượng Ukraine đang chịu thương vong lớn ở Kherson.
"Ukraine có thể làm chậm bước tiến của chúng tôi nhưng không thể thực hiện điều đó lâu dài".
Những tuần tới có vai trò vô cùng quan trọng trong cuộc chiến ở Ukraine. Những tháng mùa đông ở Ukraine thường ẩm ướt và bùn lầy. Thường thì những cuộc giao tranh tại đây sẽ dừng lại vào tháng 10 hoặc tháng 11 và nối lại chỉ sau khi mặt đất đóng băng vào Năm mới.
Một số nhà quan sát phương Tây đánh giá, hiện tại là thời điểm để Ukraine giải phóng các vùng lãnh thổ bị chiếm giữ. Các chỉ huy của Ukraine hiểu điều đó nhưng dường như họ vẫn đang chờ đợi và cần chuẩn bị cho thời điểm này./.