Hãng tin RT (Nga) dẫn cảnh báo của Thủ tướng Slovakia Robert Fico cho biết, Slovakia sẽ ngừng cung cấp dầu diesel cho Ukraine nếu Kiev không khôi phục dòng dầu chảy qua lãnh thổ của mình từ công ty năng lượng khổng lồ Lukoil của Nga.
"Tối hậu thư" từ Slovakia
Vào tháng 6, Kiev đã chặn đường ống vận chuyển dầu thô của Nga mà Lukoil bán cho Trung Âu. Hungary, Slovakia và Cộng hòa Séc - các quốc gia phụ thuộc vào dầu mỏ của Nga - đã được Liên minh châu ÂU (EU) miễn trừ trong lệnh trừng phạt để có thêm thời gian tìm kiếm các giải pháp thay thế. EU mong muốn rằng các nước này sẽ tìm nguồn thay thế càng nhanh càng tốt.
"Nếu việc vận chuyển dầu thô của Nga qua Ukraine không được nối lại trong thời gian ngắn, thì [nhà máy lọc dầu Slovakia] Slovnaft sẽ không tiếp tục cung cấp dầu diesel cho Ukraine nữa", Thủ tướng Robert Fico cho biết trong một tuyên bố hôm 29/7. Lưu ý rằng, lượng dầu nhập khẩu từ Slovakia chiếm tới 1/10 lượng tiêu thụ dầu diesel của Ukraine.
Trước đó, ông Fico cho biết hôm 26/7 rằng, ông đã đề xuất với người đồng cấp Ukraine Denis Shmygal một giải pháp để khôi phục dòng chảy dầu thô. RT cho hay, ông không đưa ra bất cứ chi tiết nào về đề xuất của mình nhưng tiết lộ rằng đề xuất này sẽ phải có sự tham gia của nhiều quốc gia.
Ông Fico tuyên bố: "Tôi hoan nghênh các thông tin cho thấy nhiều công ty thương mại có liên quan đến vấn đề này đã và đang suy nghĩ về cách triển khai các giải pháp trong thời gian ngắn nhất có thể".
Theo thông tin trước đó của hãng thông tấn Trung Quốc Tân Hoa Xã, trích dẫn nguồn tin từ văn phòng của Thủ tướng Slovakia, việc khôi phục ít nhất một phần khả năng tiếp cận dầu mỏ của Nga là cực kỳ quan trọng đối với nhà máy lọc dầu Slovnaft có trụ sở tại Bratislava, vì các nguồn dầu thay thế đắt hơn và có thể không tương thích về mặt công nghệ.
Hôm 22/7, Slovakia đã yêu cầu Ủy ban châu Âu (EC) làm trung gian để tham vấn với Ukraine về lệnh cấm. Ngoại trưởng nước này Juraj Blanar bày tỏ quan điểm rằng ông phản đối việc "đánh bạc" với an ninh năng lượng của nước mình, cáo buộc Slovakia đã trở thành "con tin" trong tay Ukraine và Ủy ban châu Âu.
Thủ tướng Slovakia Robert Fico. Ảnh: Getty
Ukraine gây áp lực lên Hungary?
Ukraine đã áp đặt lệnh trừng phạt đối với Lukoil vào ngày 24/6, bao gồm các hành động như đóng băng tài sản, hạn chế hoạt động thương mại và áp dụng "lệnh ngừng vận chuyển tài nguyên một phần hoặc toàn bộ". Theo công ty MOL của Hungary - công ty sở hữu Slovnaft - dầu từ Nga đã ngừng chảy vào Slovakia từ ngày 17/7.
Kiev đang tìm cách chặn doanh thu từ dầu mỏ của Moscow - nguồn thu có thể được sử dụng để chi tiêu cho quân đội Nga - mặc dù bản thân Ukraine đang được hưởng một khoản phí trung chuyển. Nhà lập pháp Ukraine Inna Sovsun trước đó nói với Politico rằng lệnh cấm vận từ Kiev có mục đích thứ yếu: gây áp lực lên Hungary.
Chính phủ của Thủ tướng Viktor Orban đã lên tiếng phản đối chính sách của EU về việc gửi viện trợ tài chính và vũ khí cho Ukraine và cũng tuyên bố sẽ ngăn chặn đơn xin gia nhập liên minh EU và NATO của Kiev.
Ngoại trưởng Hungary Péter Szijjártó
Động thái của Ukraine đã làm dấy lên lo ngại về tình trạng thiếu hụt nguồn cung nhiên liệu ở Budapest - khi mà dầu từ Nga chiếm tới 70% lượng dầu nhập khẩu của Hungary - trong đó Lukoil chiếm 1/2 lượng dầu đó.
Hôm 19/7, Ngoại trưởng Hugary Péter Szijjártó cho biết, biện pháp cấm dầu Nga của Ukraine có thể đe dọa đến an ninh năng lượng lâu dài của Hungary, đồng thời mạnh mẽ chỉ trích Kiev về lệnh cấm này.
Thư ký báo chí Điện Kremlin Dmitry Peskov cáo buộc Ukraine đã đưa ra "quyết định mang tính chính trị" và cảnh báo tình hình "nghiêm trọng" đối với những bên vẫn đang mua dầu của Nga.