Ukraine đổi chiến lược làm suy yếu tiềm lực Nga trên biển

Ukraine mất lợi thế trên bộ?

Ukraine tuyên bố đã đạt được thành công lớn vào ngày 26/12 khi tấn công một tàu chiến của Nga tại Crimea . Đây là một trong những cuộc tấn công nghiêm trọng nhất nhằm vào Hạm đội Biển Đen của Nga trong nhiều tháng qua. Tuy vậy, trong chiến dịch trên bộ, Kiev phải thừa nhận rằng các lực lượng nước này buộc phải rút lui khỏi thành phố Marinka ở phía Đông sau trận chiến kéo dài nhiều tháng.

2 diễn biến trái ngược này cho thấy chiến lược khác nhau của Nga và Ukraine trong cuộc xung đột gần như đã rơi vào bế tắc: “Ukraine đang tăng cường tập trung vào khu vực Biển Đen và Crimea, buộc Nga phải giữ thế phòng thủ, còn Moscow thì đẩy mạnh tấn công trên chiến trường miền Đông sau khi ngăn chặn cuộc phản công của Ukraine”.

Một ngày sau khi Nga tuyên bố kiểm soát hoàn toàn thành phố Marinka, Tướng Valery Zaluzhny, chỉ huy quân sự hàng đầu của Ukraine đã so sánh các cuộc giao tranh ở khu vực này với cuộc giao tranh tại thành phố Bakhmut – nơi Nga giành quyền kiểm soát vào tháng 5/2023. Giống như Bakhmut, Marinka chỉ có giá trị chiến lược hạn chế, trong khi toàn bộ thành phố đã bị đổ nát do các đợt không kích và pháo kích.

“Tình hình rất giống Bakhmut. Từng con phố, từng tòa nhà và các binh lính của chúng tôi đang trở thành mục tiêu tấn công. Kết quả là chúng tôi buộc phải rút lui”, ông Zaluzhny cho biết.

Theo quan chức này, các lực lượng Ukraine đã rút về vùng ngoại ô thành phố và thiết lập một số vị trí ở phía sau, bởi nhận thấy rằng cái giá phải trả cho việc ở lại và tiếp tục chiến đấu là quá đắt. “Mỗi tấc đất của Ukraine đều quan trọng nhưng đối với chúng tôi, mạng sống của các binh sỹ còn quan trọng hơn”, ông Zaluzhny khẳng định.

Trận chiến giành Marinka cho thấy một đặc điểm nổi bật trong chiến dịch quân sự của Nga mà các nhà phân tích cho rằng có thể mang lại cho các lực lượng nước này lợi thế lớn. Đó là Nga sẵn sàng triển khai số lượng lớn binh sỹ và khí tài, tận dụng ưu thế vượt trội về binh lực và vật lực để đánh hạ đối phương. Đây cũng là cách tiếp cận mà Nga đã thực hiện tại thành phố Avdiivka – nơi họ tấn công quyết liệt trong nhiều tháng qua nhằm phá vỡ sự kháng cự của Ukraine. Cuộc tấn công của Nga diễn ra trong bối cảnh sự hỗ trợ của phương Tây dành cho Ukraine đang sụt giảm.

Marinka là vùng ngoại ô của Donetsk – nơi có dân số khoảng 10.000 người trước xung đột, cùng các trường học, cửa hàng, thậm chí cả bảo tàng. Nhưng hiện tại, toàn bộ người dân nơi đây đã đi sơ tán và thành phố chỉ còn lại những ngôi nhà hoang tàn, đổ nát. Trước khi rơi vào tay Nga, các lực lượng Ukraine đã kiểm soát khu vực này trong gần 2 năm.

Việc giành được Marinka có thể cho phép Nga chuyển hướng sang các thị trấn Kurakova, Vuhleda và Pokrovsk gần đó, tiến gần hơn đến việc đạt được mục tiêu là giành quyền kiểm soát toàn bộ khu vực Donbass. Tướng Zaluzhny cho biết quân đội Ukraine đã “chuẩn bị tuyến phòng thủ bên ngoài” Marinka, nhằm ngăn chặn Moscow tiến xa hơn.

Chiến lược của Ukraine ở Biển Đen

Nếu như trong chiến dịch trên bộ, Ukraine đang mất đi lợi thế thì trong chiến dịch trên biển, Kiev tuyên bố đã đạt được những bước tiến đáng kể. Ngày 26/12, Không quân Ukraine tuyên bố đã phá hủy tàu đổ bộ cỡ lớn Novocherkassk của Nga tại cảng Feodosia ở Crimea. Bộ Quốc phòng Nga thừa nhận con tàu đã bị hư hại trong cuộc tấn công bằng tên lửa, song không cho biết liệu con tàu có bị vô hiệu hóa vĩnh viễn hay không. Video về vụ tấn công cho thấy vụ nổ lớn đã tạo ra quả cầu lửa bốc lên trên cao, tiếp theo đó là đám khói khổng lồ cuồn cuộn trên bầu trời. Ông Sergei Aksyonov, Thống đốc Crimea do Nga bổ nhiệm, nói rằng cuộc tấn công đã gây ra hỏa hoạn lớn ở Feodosia, khiến một người thiệt mạng và hai người khác bị thương.

Cuộc tấn công tàu Novocherkassk diễn ra sau khi quân đội Ukraine cho biết đã bắn hạ 5 máy bay chiến đấu của Nga trong 3 ngày qua, trong đó có cả máy bay ném bom. Theo giới phân tích, những cuộc tấn công này có thể gây ra tổn thất lớn đối với Nga và làm giảm áp lực đối với quân đội Ukraine đang chiến đấu tại một số điểm nóng nhất trên tiền tuyến.

Quân đội Ukraine từ lâu cho rằng, họ sẽ không thể giành chiến thắng trong cuộc chiến nếu không nhắm vào tài sản và hoạt động của Nga ở Crimea và làm suy yếu khả năng quân sự của đối phương trong khu vực này.

Crimea được coi là trung tâm hậu cần của Nga - nơi tích trữ nhiên liệu, đạn dược và các trang thiết bị cần thiết để tiếp tế cho chiến trường ở miền Nam Ukraine. Cũng từ Crimea, Hạm đội Biển Đen đã bắn tên lửa hành trình có độ chính xác cao vào các thành phố và thị trấn nằm sâu trong lãnh thổ Ukraine. Trong một nỗ lực giảm thiểu mối đe dọa, quân đội Ukraine đã gia tăng tần suất các cuộc tấn công nhằm vào bán đảo này.

Vụ tấn công tàu Novocherkassk cho thấy Ukraine có thể đe dọa các mục tiêu ở Crimea bằng vũ khí tấm xa. Nếu Kiev có thể tiếp tục gây sức ép lên bán đảo Crimea thì điều đó có thể làm phức tạp thêm kế hoạch tấn công mới của Nga, đồng thời tạo cho Ukraine đòn bẩy lớn hơn trong các cuộc đàm phán. Bên cạnh đó, điều này còn khiến phương Tây có quan điểm thoáng hơn khi cân nhắc việc cung cấp cho Ukraine các loại vũ khí tầm xa tiên tiến hơn.

Có nhiều dấu hiệu cho thấy Ukraine đang chuẩn bị sẵn sàng cho một cuộc chiến tiêu hao kéo dài. Hồi đầu tuần này, chính phủ Ukraine đã trình một dự luật tại Quốc hội, đề xuất giảm độ tuổi của những người nhập ngũ từ 27 xuống 25. Các quan chức quân sự Ukraine cho rằng, việc huy động tới 500.000 binh sỹ là điều cần thiết. Nhưng Tổng thống Zelesnky nhấn mạnh, kế hoạch vẫn cần phải được soạn thảo trước khi ông đưa ra quyết định chính thức.