Bộ Quốc phòng Nga ngày 8/1 cho biết, phiến quân ở Syria đã dùng 13 chiếc UAV để thực hiện vụ tấn công nhằm vào căn cứ không quân và hải quân của Nga ở miền tây Syria.
Vụ tấn công diễn ra đêm 5-6/1 khi 10 chiếc UAV tấn công vào căn cứ không quân Hmeimim, trong khi 3 chiếc còn lại tấn công căn cứ hải quân Tartus. Tất cả những chiếc UAV này đều bị hệ thống phòng không của Nga phát hiện từ khoảng cách khá xa. Tuy nhiên, đây là lần đầu tiên những kẻ khủng bố sử dụng công nghệ dẫn đường tiên tiến dựa trên tín hiệu GPS từ vệ tinh để tiến hành các vụ tấn công từ khoảng cách 100km
Nguy cơ mới từ UAV
Phát biểu với Sputnik ngày 8/1, ông Phil Giraldi, nhân viên nghỉ hưu của Cục tình báo trung ương Mỹ (CIA) cho rằng, vụ tấn công bằng UAV nhằm vào căn cứ quân sự Nga tại Syria cho thấy, những kẻ khủng bố đã có được công nghệ tiên tiến như bất cứ quốc gia nào và có thể dễ dàng tiến hành các vụ tấn công.
Ông Giraldi đồng ý với đánh giá của giới quân sự Nga rằng, việc sử dụng UAV đã khiến độ sát thương trong các vụ tấn công của IS hay các nhóm khủng bố khác được nâng lên một mức mới và đáng lo ngại. “Điều này thực sự là mối đe dọa nghiêm trọng và các lực lượng quân sự và cảnh sát sẽ phải tìm cách để đối phó với nó”.
Ông Giraldi giải thích rằng, UAV là thiết bị phổ biến trong các cuộc chiến tranh thế kỷ 21. Hiệu quả và tính linh hoạt của UAV trong nhiều nhiệm vụ chiến đấu khác nhau khiến nó thu hút sự quan tâm của các nhóm khủng bố vì nó có khả năng giúp các nhóm này cải thiện khả năng quân sự.
Ông Giraldi cảnh báo, Tổ chức Nhà nước Hồi giáo (IS), Al Qaeda, Mặt trận Nusra và các nhóm khủng bố khác cũng có khả năng mua UAV hay đầy đủ các linh kiện thiết bị để tự lắp ráp thành UAV hoàn chỉnh. “Những chiếc UAV của nhóm khủng bố không phải được sản xuất nội địa. Các công nghệ khá phổ biên và các linh kiện cũng có sẵn trên chợ đen và thậm chí là chợ quân sự hợp pháp”.
Cựu nhân viên CIA cũng nhắc lại rằng, lực lượng Hezbollah ở Lebanon đã có lúc chế tạo được UAV riêng theo cách này. Không có lý do gì để nói rằng các nhóm cực đoan khác không có khả năng làm điều tương tự.
Có nguồn gốc từ Mỹ?
Giới chức Nga cho rằng, những chiếc UAV tấn công căn cứ quân sự Nga tại Syria chỉ có thể do một "quốc gia có công nghệ tiên tiến" cung cấp. Dù không đề cập cụ thể là nước nào, nhưng Nga đã nhiều lần cảnh báo vũ khí mà Mỹ cung cấp cho các nhóm vũ trang ở Syria có thể cuối cùng sẽ rơi vào tay những kẻ khủng bố.
Nhân viên nghỉ hưu của CIA Giraldi cũng nhận định rằng, các nhóm khủng bố ở Trung Đông hoàn toàn có thể tự chế được những chiếc UAV từ các thiết bị tân tiến mà các nhóm này thu được từ nguồn cung cấp quân sự của Mỹ cho quân đội Iraq.
Khi được hỏi về điều này, Người phát ngôn Lầu Năm Góc Adrian Rankin-Galloway nói rằng, "Chúng ta đã thấy những loại công nghệ UAV thương mại được IS sử dụng để tiến hành các chiến dịch. Việc những kẻ khủng bố quân sự hóa các thiết bị như vậy là điều đáng quan ngại". Tuy nhiên, những thiết bị và công nghệ này có thể dễ dàng mua được ở chợ đen.
Mỹ được cho là thả vũ khí, đạn dược từ máy bay cho Lực lượng Dân chủ Syria, bất chấp đã có trường hợp nó bị các nhóm khủng bố thu được. Tuy nhiên, Mỹ khẳng định, việc cung cấp vũ khí cho các nhóm vũ trang tại Syria chỉ là để tăng cường khả năng chống IS.
Điều này vẫn bị giới quân sự đặt câu hỏi. Hồi tháng 9/2017, một thành viên đào ngũ từ nhóm Maghawir al-Thawra tại Syria được Mỹ ủng hộ nói rằng, nhóm này thường giao dịch vũ khí mà Mỹ cung cấp với các nhóm khủng bố và Mỹ dường như "nhắm mắt làm ngơ" với những cuộc trao đổi như vậy.
Một báo cáo gần đây của Viện nghiên cứu xung đột vũ trang (CAR) có trụ sở ở London, Anh nghiên cứu về các loại vũ khí của IS, đã kết luận rằng, việc cung cấp vũ khí cho các nhóm đối lập ở Syria khiến IS dễ dàng có được số lượng lớn các loại vũ khí hiện đại, và con số này vượt xa số lượng vũ khí mà IS thu được từ chiến trường.
Báo cáo cũng chỉ ra rằng, trước đây, hơn một nửa số vũ khí mà IS sử dụng thường là những loại do Nga và Trung Quốc sản xuất giai đoạn 1960-1989. Tuy nhiên, hiện nay, những loại vũ khí mà IS có được ngày càng tân tiến và mua được từ châu Âu, do Mỹ và Saudi Arabia cung cấp cho các nhóm đối lập ở Syria./.