Tổng công ty Thương mại Sài Gòn (Satra) vừa công bố báo cáo kết quả kinh doanh hợp nhất năm 2023 ghi nhận doanh thu 9.791 tỷ đồng, tăng 4,5% so với cùng kỳ năm trước. Do giá vốn tăng mạnh hơn doanh thu, lợi nhuận gộp của công ty giảm gần 25% còn 1.069 tỷ đồng.
Tuy nhiên, Satra lại thu về 2.430 tỷ đồng lợi nhuận trước thuế, giảm gần 53% so với năm 2022. Sở dĩ công ty có lãi lớn hơn lợi nhuận gộp sau khi đã trừ chi phí là phần lãi trong công ty liên doanh liên kết, đạt 2.733 tỷ đồng. Dù vậy khoản mục này của Satra cũng giảm 47%.
Lợi nhuận ghi nhận từ công ty liên kết của Satra phục thuộc lớn vào lợi nhuận của Heineken tại Việt Nam. Theo đó, Satra hiện đang sở hữu 40% vốn của công ty TNHH Nhà máy Bia Heineken Việt Nam và 40% vốn của công ty TNHH Bia và Nước giải khát Heineken Việt Nam (Heineken Trading). Phần vốn còn lại do các công ty con của tập đoàn Heineken tại Singapore và Australia nắm giữ.
Heineken Việt Nam – tên cũ là công ty TNHH Nhà máy Bia Việt Nam (VBL) - một trong hai đầu mối sản xuất bia các sản phẩm Heineken, Tiger, Larue tại Việt Nam. Còn Heineken Trading là công ty phụ trách hoạt động phân phối các sản phẩm bia do Heineken Việt Nam sản xuất.
Heineken hiện đang dẫn thị phần ngành bia tại Việt Nam. Với việc lợi nhuận của Satra giảm sâu trong năm vừa qua thì nguyên nhân chính đến từ sự đi xuống của Heineken trong năm qua.
Với việc mang về cho Satra 4.000-5.000 tỷ đồng lợi nhuận mỗi năm, ước tính lợi nhuận sau thuế của hệ thống Heineken Việt Nam rơi vào khoảng 10.000-12.000 tỷ đồng. Với việc lợi nhuận từ LDLK của Satra năm 2023 chỉ còn 2.700 tỷ đồng thấp nhất nhiều năm thì ước tính lợi nhuận của hãng bia này chỉ còn 6.000-7.000 tỷ đồng, tức phần lợi nhuận sụt giảm năm ngoái còn nhiều hơn cả lợi nhuận của Sabeco và Habeco cộng lại.
Báo cáo tài chính của Tập đoàn Heineken (Hà Lan) cũng cho biết, sản lượng bia toàn cầu của hãng đã giảm 4,7%, chủ yếu do thị trường Việt Nam và Nigeria. Tại thị trường Việt Nam, sự đi xuống đến từ những khó khăn của nền kinh tế chung và sự siết chắt của chính sách thổi nồng độ cồn.
Báo cáo cũng cho biết, lợi nhuận hoạt động (Operating profit) tại khu vực Châu Á - Thái Bình Dương của Heneken giảm 20%, cũng do yếu tố chính là sự suy giảm của thị trường Việt Nam.
Tại thời điểm 31/12/2023, tổng tài sản của Satra đạt 27.691 tỷ đồng, giảm 300 tỷ đồng so với số đầu năm. Trong đó, công ty này đã nắm giữ hơn 14.900 tỷ đồng tiền mặt và tiền gửi. Khoản đầu tư tài chính dài hạn là hơn 6.853 tỷ đồng, giảm 15,6% so với năm ngoái.
Trước khi bị Heinken chiếm "ngôi vương" tại thị trường bia Việt Nam, thị phần được chia cho hai biểu tượng của ngành là Sabeco và Habeco. Tuy nhiên, do nhiều đối thủ nặng ký đổ bộ vào Việt Nam nên hai công ty này đang mất dần thị phần.
Sabeco hiện đang tập trung vào phân khúc cận cao cấp, còn Habeco phần nào thì lại đang chiếm lĩnh phân khúc giá rẻ, vừa túi tiền nhiều người. Kể từ khi được đại gia Thái Lan thâu tóm, trừ hai năm dịch thì Sabeco đã liên tục ghi nhận lợi nhuận tăng trưởng và đạt mức lãi kỷ lục trong năm 2022 là 5.500 tỷ đồng. Trong khi đó, qua rất nhiều năm Habeco vẫn đang chỉ có mức lãi vài trăm tỷ và bị Sabeco hay Heineken bỏ xa trên đường đua lợi nhuận.
Tuy nhiên, trước những khó khăn của ngành bia đã được nêu ở trên thì cả Sabeco và Habeco đều ghi nhận kết quả sụt giảm trong năm 2023.