Vào tháng 2/2019, Jardine Cycle & Carriage (JC&C, công ty Singapore) đã mua thêm 30.304.143 cổ phiếu của Công ty cổ phần Ô tô Trường Hải (THACO) với giá phát hành là 128.500 đồng/cổ phiếu, nâng tỷ lệ sở hữu lên 26,57%, tương ứng định giá doanh nghiệp của ông Trần Bá Dương tại mức 9,4 tỷ USD.
Kể từ ngày 1/1/2021, THACO hủy tư cách công ty đại chúng do không còn đáp ứng điều kiện có 100 nhà đầu tư không phải là cổ đông lớn nắm giữ 10% số cổ phiếu có quyền biểu quyết. Công ty có 3.051.000.000 cổ phần, do gia đình Chủ tịch HĐQT Trần Bá Dương nắm 70% và JC&C nắm hơn 26%.
Định giá của THACO lại ảnh hưởng khá lớn đến kết quả kinh doanh của một công ty chứng khoán trên sàn niêm yết, đó là CTCP Chứng khoán Ngân hàng Công thương (VietinbankSc, CTS).
VietinbankSc đầu tư vào THACO từ năm 2010 và hiện đang sở hữu hơn 14 triệu cổ phiếu tương đương 0,46% vốn điều lệ. Tại thời điểm ngày 31/12/2022, VietinbankSc định giá khoản đầu tư vào Thaco ở mức 404,3 tỷ đồng, tăng 42,5 tỷ đồng so với cuối quý trước và cao gấp 5 lần giá trị ghi sổ.
VietinbankSc đã định giá THACO ở mức gần 29.000 đồng/cổ phiếu, tương đương khoảng 3,8 tỷ USD - chưa bằng một nửa con số mà JC&C đã định giá.
Dù vậy, phần điều chỉnh chênh lệch tăng đã đóng góp nổi bật vào doanh thu hoạt động Công ty chứng khoán này.
Động thái đánh giá lại khoản đầu tư tại THACO không còn xa lạ với BCTC của CTS.
Thống kê lần lượt cho thấy, giá trị hợp lý của khoản đầu tư này được CTS ghi nhận ở mức 201,7 tỷ đồng tại ngày 31/12/2018; 309,7 tỷ đồng tại ngày 31/12/2019; và 242,6 tỷ đồng tại ngày 31/12/2020.
Lần gần nhất, khoản đánh giá lại đã “cứu cánh” CTS khỏi sự sụt giảm mạnh là kỳ BCTC kết thúc ngày 30/6/2022.
Kết quả kinh doanh trong quý 4/2022 của VietinbankSc ghi nhận doanh thu hầu hết các hoạt động đều giảm. Khấu trừ chi phí, CTS lỗ sau thuế hơn 3,3 tỷ đồng, trong khi cùng kỳ năm ngoái lãi gần 190 tỷ đồng.
Luỹ kế cả năm 2022, lợi nhuận sau thuế thu về chỉ còn 71 tỷ đồng, giảm đến 82% so với năm 2022.
Theo giải trình, quý 4/2022 nền kinh tế nói chung và thị trường tiền tệ nói riêng gặp nhiều khó khăn, dẫn đến TTCK có nhiều diễn biến phức tạp. Trong đó, các chỉ số chứng khoán liên tục sụt giảm, hầu hết các cổ phiếu và tính thanh khoản cùng giảm mạnh. Điều này ảnh hưởng đến hoạt động chính của CTS, thông qua doanh thu môi giới, doanh thu đầu tư... giảm mạnh.
Ngoài THACO, Công ty cũng thực hiện đánh giá lại tài sản tài chính FVTPL (chủ yếu giảm mạnh tại các mã đã niêm yết như HNG của HAGL Agrico, TCD của Tracodi và BCG của Bamboo Capital, VPB của VPBank…).