Cách đây 10 năm khi anh trai tôi mất, anh được chôn cất tại nghĩa trang của huyện. Nay do UBND huyện quyết định san ủi một số nơi để lấy mặt bằng cho nghĩa trang mới nên yêu cầu gia đình phải bốc mộ anh trai tôi sang khu vực quy định.
Do mẹ tôi mới mất (đến nay mới được 10 tháng) nên theo tục lệ, chúng tôi không thể tiến hành cải táng cho anh trai tôi được và đã có đơn đề nghị xin hoãn đến khi hết tang mẹ tôi. Tuy nhiên, cán bộ phụ trách nghĩa trang tuyên bố nếu gia đình tôi không cải táng họ sẽ tự di chuyển mộ của anh tôi. Xin cho hỏi việc làm của UBND huyện như vậy có vi phạm pháp luật không, hoặc có quy định hướng dẫn chi tiết nào về việc này không? (Trần Duy Long)
Trả lời:
Theo quy định tại nghị định số 69/2009/NĐ-CP ngày 13-8-2009 của Chính phủ “Quy định bổ sung về quy hoạch sử dụng đất, giá đất, thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ và tái định cư” thì để thực hiện quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất phải trải qua một quy trình, sau khi dự án được xét duyệt hoặc chấp thuận thì hội đồng bồi thường, hỗ trợ và tái định cư phải lập, trình phương án bồi thường, hỗ trợ và tái định cư.
Việc di dời mồ mả cũng được thể hiện trong phương án này. Sau đó phải niêm yết công khai tại UBND xã, phường nơi có quy hoạch và lấy ý kiến về phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư trong vòng 20 ngày kể từ ngày niêm yết. Các ý kiến đồng ý hoặc không đồng ý sẽ được tổng hợp khi hoàn chỉnh phương án để thẩm định. Cơ quan tài nguyên - môi trường chủ trì và phối hợp với các cơ quan liên quan thẩm định phương án bồi thường, hỗ trợ và tái định cư và chuẩn bị hồ sơ thu hồi đất.
Do đó, nếu không đồng ý với phương án bồi thường, hỗ trợ và tái định cư về việc di dời mồ mả thì thân nhân có quyền đóng góp ý kiến. Tuy nhiên, khi cơ quan có thẩm quyền thẩm định xét thấy phương án phù hợp vẫn sẽ ra quyết định thu hồi đất. Khi đã có quyết định thu hồi đất, quyết định bồi thường, hỗ trợ và tái định cư, hội đồng bồi thường hoặc tổ chức làm nhiệm vụ bồi thường, giải phóng mặt bằng thanh toán tiền bồi thường, hỗ trợ gia đình có mộ bị giải tỏa. Trong thời hạn 20 ngày kể từ ngày thanh toán xong tiền bồi thường, hỗ trợ, các gia đình phải bàn giao đất. Quá 30 ngày kể từ ngày bàn giao đất mà vẫn không bàn giao thì cơ quan có thẩm quyền sẽ ra quyết định cưỡng chế thu hồi đất, sau 15 ngày kể từ khi giao trực tiếp hoặc niêm yết công khai quyết định cưỡng chế mà gia đình vẫn không thực hiện thì sẽ bị cưỡng chế thu hồi đất theo quy định.
Nếu việc thu hồi đất không theo quy trình nêu trên hoặc không đồng ý với quyết định thu hồi đất, gia đình bạn có quyền khiếu nại đến UBND huyện nơi có quy hoạch trong thời hạn 30 ngày kể từ ngày nhận được quyết định.