Carrol Anderson (75 tuổi) dành gần như cả cuộc đời sinh sống tại vùng Đông Nam Texas, nơi thường xuyên hứng chịu các thảm họa tự nhiên từ Vịnh Mexico. Nhưng trong tuần qua, người đàn ông còn đang phải thở oxy hiểu rằng những trận bão tuyết đang tới là không hề bình thường.
Để chuẩn bị cho tình huống xấu nhất, ông đã đặt một bình oxy mới, nhưng - theo lời con gái kế của ông - nó đã không bao giờ tới. Chỉ còn lại một bình dự trữ trong chiếc xe bán tải đậu ngoài vườn nhà, ở Crosby (Texas).
Vậy nên khi phát hiện ông Anderson chết ngay trong chiếc xe tải của mình hôm 16/2, con gái ông nhận ra rằng ông đã ra ngoài để lấy nó. Bình oxy chính trong nhà chạy bằng điện, nhưng nguồn điện ấy đã bị cắt vào đêm trước khi cái lạnh chết người ập đến tấn công Texas.
Ông Anderson nằm trong số 58 người (có thể hơn) đã chết dưới ảnh hưởng của cơn bão tuyết được đánh giá là kỷ lục trong lịch sử nước Mỹ. Nguyên nhân có rất nhiều, từ ngộ độc khí CO, tai nạn giao thông, chết đuối, hỏa hoạn hoặc mất thân nhiệt.
Tại Hạt Galveston - dọc theo Vịnh duyên hải Texas, nhà chức trách cho biết có 2 cư dân đã chết cóng, và một trường hợp tử vong vì ngộ độc khí CO. Ngoài ra còn 4 ca tử vong khác vẫn đang được điều tra, nhưng nhiều khả năng có liên quan đến cái lạnh chết người mà họ đang hứng chịu.
Thảm họa kết hợp
Judge Mark Henry - quan chức tại địa phương cho biết ông đáng ra đã sớm cho di tản những người gặp rủi ro nhất vì trận bão tuyết, nếu như biết rằng điện có thể bị mất trong vài ngày. Henry chia sẻ rằng Ercot - hội đồng quản lý điện lưới của tiểu bang - chỉ cảnh báo về chuyện mất điện luân phiên. Nhưng thực tế, đa số cư dân toàn bang đã rơi vào tình trạng không có điện trong ít nhất là 48h.
"Chúng tôi sẵn sàng ban hành lệnh di tản nếu được cảnh báo rằng điện sẽ mất trong ít nhất 4 ngày," - ông phát biểu.
Phát ngôn viên của Ercot báo cáo hôm 19/2 rằng nhu cầu điện tăng đột biến đã khiến lưới điện quá tải, tạo ra cơn khủng hoảng quá lớn và khiến "các trang thiết bị địa phương không thể luân phiên được."
Ở thời điểm cực đoan nhất, 4 triệu người tại Texas đã có điện để dùng trong tuần nhiệt độ xuống thấp kỷ lục. Tới ngày 19/2, vần còn 165.000 người không có điện. Đó là chưa kể đến hàng triệu người không có nước.
Texas chìm trong bóng tối suốt 4 ngày
Dẫu vậy, các dấu hiệu đang dần tươi sáng hơn. Tại Austin - một trong những nơi chịu ảnh hưởng nặng nề nhất, Quản lý thành phố Spencer Cronk thông báo có hơn 1 triệu gallon nước đang được chuyển tới trong vòng 2 ngày kế tiếp. Toàn thành phố dự tính sẽ thiết lập các trung tâm phân phối, và ông Cronk cho biết nước sẽ được chuyển tới những người bị ảnh hưởng nhiều nhất trong thành phố - bao gồm người già và người vô gia cư.
Cơn khủng hoảng y tế đang trở nên trầm trọng hơi bởi đói nghèo, sự tuyệt vọng, và thiếu hiểu biết về an toàn trong tiết trời lạnh. Các bệnh viện tại Texas đã ghi nhận hơn 700 trường hợp nhập viện vì ngộ độc khí CO chỉ trong 3 ngày từ 15 - 17/2. Thayer Smith - giám đốc Sở Cứu hỏa Austin cho biết các ca ngộ độc chủ yếu là vì người dân phải đốt than để giữ ấm trong nhà.
Thời tiết cực đoan cũng góp phần khiến công tác chống đại dịch Covid-19 trở nên đình trệ. Nhà Trắng hôm 19/2 thông báo 6 triệu liều vaccine đã bị nghẽn lại trong lúc vận chuyển vì bão tuyết, khiến tốc độ tiêm chủng bị đình trệ cho đến tuần kế tiếp.
Các bệnh viện phải chuyển bệnh nhân vì mất nước, mất điện, không có đủ trang bị nữa
Tại Texas suốt 1 tuần qua, các bệnh viện cũng phải vật lộn với tình trạng vỡ ống nước, mất điện, thiếu nước, khiến việc chăm sóc bệnh nhân trở nên khó khăn hơn rất nhiều.
Ở Abilene, nhà chức trách cho biết một người đàn ông đã tử vong tại Trung tâm Y tế Hendrick vì không thể lọc móc. Về cơ bản để lọc máu cho các bệnh nhân cần một lượng lớn nước tinh khiến, chưa kể điện và máy sưởi. Trong khi đó, đường nước tại bệnh viện đã không còn - theo Cande Flores, giám đốc cứu hỏa tại Abilene.
Chết cóng từ giường ra ngoài đường
Ông Flores cho biết đã có ít nhất 4 trường hợp tử vong tại Abilene vì mất điện, bao gồm một người đàn ông vô gia cư chết trên đường, ông cụ 60 tuổi chết ngay tại nhà, và thi thể bà cụ 86 tuổi cùng con gái tử vong tại sân sau. Tất cả đều vì chết cóng.
Ở một nơi khác tại tiểu bang, người ta phát hiện thi thể một người đàn ông 69 tuổi trong ngôi nhà tại vùng ngoại ô San Antonio. Nạn nhân sống một mình, ngôi nhà bị mất điện, và người ta đo được nhiệt độ tại giường lúc phát hiện thi thể là 1,6 độ C.
Tại Houston, Etenesh Mersha - một phụ nữ nhập cư từ Ethiopia tử vong trong xe ô tô đậu tại garage. Cô vào đó để sạc điện thoại. Trước thời khắc định mệnh, cô đang nói chuyện với một người bạn thì bắt đầu cảm thấy mệt mỏi.
Nhìn người phải bật bếp gas hoặc dùng than để sưởi - rất dễ ngộ độc khí CO
"Cô ấy cố gắng uống chút nước," - Negash Desta, họ hàng của Mersha cho biết. "Lời cuối cùng cô bảo với bạn là không thể tiếp tục trò chuyện được nữa, và rồi không có phản hồi sau đó."
Người bạn ấy đã gọi cảnh sát, nhưng lại không có địa chỉ. Người này sau đó phải tìm cô trên Facebook, và sau đó nhiều giờ nhận được thông tin về những gì đã xảy ra và báo cho cảnh sát. Và hóa ra, cả gia đình Mersha đã bị ngộ độc khí.
"Khi cảnh sát tới nơi, người mẹ và con gái 7 tuổi đã thiệt mạng, nhưng ông bố và con trai vẫn còn thở. Nhưng họ đều bất tỉnh," - người này cho biết. Chiếc ô tô khi đó vẫn đang nổ máy.
Chồng của Mersha và cậu con trai 8 tuổi đã phải nhập viện cấp cứu. Ông Desta cho biết người chồng đã xuất viện, nhưng cậu con trai vẫn đang được chăm sóc đặc biệt.
Mẹ của Cristian Pineda - cậu bé 11 tuổi chết cóng chỉ sau 1 đêm gia đình mất điện
Một trường hợp khác xảy ra tại Conroe (gần Houston, Texas), cậu bé 11 tuổi Cristian Pineda tử vong ngay trên giường vào ngày 15/2. Gia đình cậu bị mất điện vào đêm trước đó, và cả gia đình đã phải cùng ủ ấm cho nhau. Nhưng rất tiếc, thảm họa đã xảy ra.