Một người đàn ông đang đi gần nhà máy điện than ở Cáp Nhĩ Tân, tỉnh Hắc Long Giang, Trung Quốc. (Ảnh: Reuters).
Chủ tịch tỉnh Cát Lâm, một trong những nơi đang thiếu điện trầm trọng, kêu gọi phải nhập khẩu than nhiều hơn và nhanh hơn nữa, trong khi một hiệp hội của các công ty điện lực khẳng định nguồn cung đang được tăng cường “với bất kỳ giá nào”.
Báo chí và mạng xã hội Trung Quốc đăng nhiều thông tin về tình trạng thiếu điện, khiến cả đèn giao thông cũng bị tắt, thang máy nhiều tòa chung cư dừng hoạt động, sóng 3G chập chờn và nhiều nhà máy phải đóng cửa. Giới chức Cát Lâm cảnh báo tình trạng thiếu điện có thể gây gián đoạn hệ thống cung cấp nước sạch bất kỳ lúc nào.
Các thành phố như Thẩm Dương và Đại Liên, với dân số hơn 13 triệu người, cũng bị ảnh hưởng, gây gián đoạn hoạt động của những nhà máy gia công cho các thương hiệu toàn cầu như Apple và Tesla. Cát Lâm là một trong 10 tỉnh đang buộc phải chia điện khi giá than tăng cao và họ không thể buộc khách hàng phải chịu.
Phát biểu với các công ty điện lực địa phương ngày 27/9, ông Han Jun, chủ tịch tỉnh Cát Lâm, nói rằng cần thiết lập “nhiều kênh khác nhau” để bảo đảm nguồn cung cấp than, và Trung Quốc nên tìm kiếm thêm nguồn nhiên liệu từ Nga, Mông Cổ và Indonesia.
Ông Han nói rằng tỉnh này sẽ lập tức cử các đoàn đi tìm kiếm hợp đồng cung cấp nhiên liệu ở vùng Nội Mông lân cận, thông tin trên tài khoản WeChat chính thức của tỉnh cho biết.
Goldman Sachs (một ngân hàng đầu tư đa quốc gia) ước tính 44% hoạt động công nghiệp của Trung Quốc đang bị tác động vì tình trạng thiếu điện, nguy cơ ảnh hưởng xấu đến tăng trưởng GDP của Trung Quốc trong quý 3 và quý 4 năm nay.
David Fishman, một nhà nghiên cứu về chính sách năng lượng của Trung Quốc tại hãng tư vấn Lantau Group, cho rằng những sai lầm trong hệ thống giá cả của Trung Quốc dẫn đến tình trạng thiếu điện hiện nay.
Trong báo cáo vừa công bố, Goldman Sachs giảm dự báo tăng trưởng GDP năm 2021 của Trung Quốc từ 8,2% xuống 7,8%.
“Trong ngắn hạn, các chính sách giải cứu có ích sẽ là đào thêm than từ dưới lòng đất, nhưng ý tưởng này không được nhiều người ủng hộ, hoặc khiến những khách hàng sử dụng cuối cùng phải trả thêm tiền điện”, ông Fishman nói.
Các nhà hoạch định chính sách từng cảnh báo Trung Quốc cần xây thêm nhà máy điện than để tránh tình trạng thiếu điện trong giai đoạn 2021-2025, nhưng mức độ hoạt động của các nhà máy hiện tại vẫn thấp.