Lật lại bản án cũ
Thời 1997, cậu sinh viên Zhu mới chỉ 21 tuổi, đang có một cuộc sống khá êm đềm trong trường đại học. Anh với cô bạn gái Xiao Meng mở một tiệm bánh. Thế nhưng sóng gió không chừa ai.
Do bất đồng với Wang - anh rể của Xiao Meng, hai người đã có lời qua tiếng lại và ang Wang đã dọa đánh Zhu. Không biết xử lý sự tình ra sao, Zhu đã gọi điện cầu cứu một người có tên Zhang. Ngay tối hôm đó, Zhang đã gọi thêm 10 người tới "giải cứu" Zhu khỏi bị hành hung. Sự việc sớm mất kiểm soát.
Giữa trận ẩu đả, Wang gục xuống vì một vết thương chính ngực, cận tim. Tất cả những người có mặt tại hiện trường bỏ chạy thoát thân, trong đó có Zhu. Thông qua bạn gái và biết tin Wang đã tử nạn vì vết thương chí mạng, Zhu từ bỏ gia đình, bạn bè và quê hương tìm đường tẩu thoát.
Zhu làm lại chứng minh thư theo mẫu mới để đánh lừa chính quyền. Ảnh minh họa.
Sử dụng cái tên giả Jiang Guotai, Zhu đã chạy trốn thành công hơn 20 năm, cho tới ngày định mệnh 16 tháng Mười năm ngoái. Zhu bị bắt.
Giọt nước mắt tại tòa và tờ tiền vấy máu
Trước tòa, Zhu thừa nhận mọi tội danh. Anh kể thêm về những tình tiết trong cái đêm nghiệt ngã năm 1997.
"Tôi và bạn gái đã tới cửa hàng bánh đêm đó. Đột nhiên anh Wang gọi điện và dọa hành hung tôi", Zhu nói trong nước mắt. "Tôi đã gọi điện nhờ anh Zhang tới cứu, đúng lúc họ đang uống rượu. Họ nói với tôi rằng sẽ tới ngay".
"Tôi đi đón họ, bất ngờ vì thấy quá nhiều người, vài người trong số đó tôi còn chưa thấy mặt bao giờ". Zhu tiếp tục kể khi họ vừa tới tiệm bánh, thì anh Wang và một người khác đột ngột xông vào cửa. "Tôi không nghĩ họ tới sớm thế. Nhóm người bên tôi cũng lao lên và hai bên ẩu đả".
Anh Wang gục xuống vì vết dao đâm chí mạng, anh Zhu kể lại trong nước mắt: "Tôi không rõ ai đã đâm anh ta. Mọi thứ rất hỗn loại, vài ba phút sau khi anh Wang nằm bất động trên đất, chúng tôi bỏ chạy".
Zhu tại tòa án.
Sau sự việc đổ máu, Zhu đã trốn tạm tại nhà Zhang. Sau khi biết tin nạn nhân đã tử vong, Zhu đã đổi danh tính thành Jiang Guotai và chạy trốn nhiều nơi. Anh Zhu đã trả 3.500 NDT để làm căn cước giả.
Với một cái tên mới, ảnh chụp mới và ngày sinh mới, anh Zhu sống một cuộc sống mới dưới cái tên Jiang Guotai.
Bằng kiến thức máy tính Zhu đã học ở trường, anh Zhu kiếm sống bằng nghề sửa mạng và máy tính tại các quán café internet.
Sau này Zhu kiếm tiền qua mạng để trang trải cuộc sống. Năm 2005, Zhu cưới vợ. Tại thời điểm bị bắt, anh Zhu và vợ đã có hai con gái; vợ anh và bố vợ cũng có mặt tại tòa để nghe lời khai từ người mà họ vẫn tưởng là Jiang Guotai.
"Anh ấy đã lừa chúng tôi. Nếu như anh không bị bắt, chúng tôi sẽ chẳng bao giờ biết tên thật của anh", vợ anh Zhu khóc lóc. Cô đang lo lắng cho những đứa con mang họ giả cũng như những thứ tài sản đứng tên "Jiang Guotai".
Cô không rõ tương lai sẽ ra sao trong khoảng thời gian chồng mình ngồi tù, cũng như sau khi biết tới danh tính thật của kẻ phạm tội trốn chạy suốt 20 năm.
"Cô con gái lớn của gia đình tôi mới chỉ học cấp hai, tôi không biết phải nói sự thật thế nào với chúng. Nhưng tôi sẽ không từ bỏ người chồng của mình đâu", vợ anh Zhu nói.
Luật sư bào chữa cho Zhu nói rằng vụ án xảy ra từ lâu, nên áp dụng luật của năm 1997, nói thêm rằng hành động phạm pháp của Zhu là không rõ ràng, bên cạnh đó cần nhắc tới sự hung hăng của nạn nhân Wang, đã dọa hành hung Zhu.
"Nạn nhân đã dọa dùng gậy đánh gãy chân Zhu trên điện thoại, thậm chí cả những người có mặt ở đó. Nếu như anh ấy không xuất hiện tại tiệm bánh, chuyện này đã không xảy ra. Tôi mong rằng tòa sẽ giảm nhẹ án cho anh Zhu".
Tại tòa, mẹ và chị gái của Wang cũng có mặt. Bà mẹ già rút từ trong túi ra một tờ 5 hào cũ, nhuốm máu khô của nạn nhân, nói giữa làn nước mắt: "Đây là tờ tiền có trong người con trai tôi lúc đó, nó đã mất máu mà chết. Sao cậu tàn nhẫn thế?".
Theo các nguồn tin Trung Quốc, bà mẹ già đã phải làm nghề nhặt phế liệu sống qua ngày, từ khi con trai mình qua đời.
Cuối phiên tòa, Zhu cúi đầu xin lỗi gia đình nạn nhân và cả chính gia đình mình. "Điều kiện tài chính của nhà cháu không dư giả gì mà lại còn đang nợ nần, nhưng gia đình cháu sẽ cố gắng kiếm tiền đền bù và mong mọi người hiểu cho". Vợ anh Zhu cũng cúi đầu xin lỗi gia đình người bị hại.
Đã lọt lưới pháp luật 20 năm, tại sao anh Zhu lại có thể bị bắt?
Khi anh Zhu và vợ tới check-in tại một khách sạn, hệ thống nhận dạng khuôn mặt đã phát hiện ra "Jiang Guotai" có những nét tương đồng với một người bị truy nã từ 20 năm về trước. Không lâu sau, Zhu bị bắt.
Đó chính là sức mạnh của Skynet, hệ thống nhận dạng khuôn mặt khổng lồ của Trung Quốc. Với mạng lưới hàng trăm triệu camera được lắp ở mọi nơi cùng một hệ thống cơ sở dữ liệu khuôn mặt khổng lồ, rất khó để qua mặt hệ thống an ninh hiệu quả bậc nhất thế giới này.
Vụ bắt giữ anh Zhu, trốn chạy hơn 20 năm với một danh tính hoàn toàn khác thời điểm bị truy nã, là bằng chứng không thể chối cãi cho sức mạnh của Skynet.