Trung Quốc đang có kế hoạch nâng cấp 1 đường băng và 1 cây cầu ở một trong những hòn đảo xa xôi của Kiribati, cách Hawaii khoảng 3.000 km về phía Tây Nam trong nỗ lực hồi sinh địa điểm từng là nơi cất cánh của các chiến đấu cơ trong Thế chiến II, các nghị sĩ nước này nhận định với Reuters.
Kế hoạch trên, hiện vẫn chưa công khai, liên quan đến việc xây dựng ở hòn đảo nhỏ Kanton, một rạn san hô vòng chiến lược nằm giữa châu Á và châu Mỹ.
Nghị sĩ đối lập ở Kiribati Tessie Lambourne nhận định với Reuters rằng bà lo ngại về dự án này và muốn biết liệu đây có là một phần trong Sáng kiến Vành đai và Con đường của Trung Quốc hay không.
"Chính phủ chưa chia sẻ về chi phí và các thông tin chi tiết khác ngoại trừ một nghiên cứu về tính khả thi của việc phục hồi một đường băng và một cây cầu. Đảng đối lập sẽ khai thác thêm các thông tin từ chính phủ vào thời điểm thích hợp".
Văn phòng Tổng thống Kiribati Taneti Maamau và Bộ Ngoại giao Trung Quốc đều chưa đưa ra phản hồi.
Mặc dù là một quốc gia nhỏ bé với khoảng 120.000 dân nhưng Kiribati lại kiểm soát một trong những vùng đặc quyền kinh tế lớn nhất thế giới, bao phủ hơn 3,5 triệu km vuông ở Thái Bình Dương.
Bất kỳ động thái tăng cường lực lượng nào ở Kanton, nằm cách đảo Hawaii và các căn cứ quân sự của Mỹ 3.000 km về phía Tây Nam, đều sẽ giúp Trung Quốc thúc đẩy ảnh hưởng ở nơi từng hợp tác chặt chẽ với Mỹ và các đồng minh trong Thế chiến II này.
"Hòn đảo này sẽ trở thành một tàu sân bay cố định", một cố vấn các chính phủ ở Thái Bình Dương nhận định.
Kanton từng được Mỹ sử dụng cho các chiến dịch theo dõi tên lửa và không gian. Đường băng dài 2km có thể cung cấp đủ điều kiện để các máy bay ném bom tầm xa hoạt động trong suốt thời kỳ chiến tranh,
Viện Chính sách Chiến lược Australia (ASPI) trong một báo cáo năm ngoái cho biết các cơ sở của Trung Quốc ở Kiribati sẽ là nơi đóng quân dọc các tuyến hàng hải quan trọng giữa Bắc Mỹ, Australia và New Zealand. Bắc Kinh đã gọi tổ chức nghiên cứu trên là "chống Trung Quốc".
Ngoài ý nghĩa về mặt chiến lược, vùng biển quanh Kanton còn có rất nhiều cá, bao gồm cả cá ngừ, mặc dù vậy, việc đánh bắt cá thương mại bị cấm bởi hòn đảo này là một khu vực được bảo vệ./.