Việc bạn cùng lớp/đồng nghiệp/người yêu cũ (IF I HAD ONE) nói xấu sau lưng không phải là điều gì quá mới mẻ và đáng lo ngại. Nhưng giờ, bạn có lý do để mà sợ hãi cho tương lai của loài người rồi: máy tính đã tạo ra một loại ngôn ngữ bí mật của riêng chúng và RẤT CÓ THỂ chúng đang bàn tán về chúng ta ngay lúc này đây.
Thực ra thì, vế sau không đúng lắm. Nhưng đúng là chúng ta đã có một sự phát triển vượt bậc về trí tuệ nhân tạo, ngôn ngữ AI này là một ví dụ điển hình.
Tháng Chín vừa rồi, Google công bố và chính thức đưa vào hoạt động hệ thống Mạng Thần kinh Máy Dịch thuật (Neural Machine Translation – GNMT), sử dụng deep learning để cho ra những sản phẩm dịch sát nghĩa và tự nhiên hơn.
Đi theo thành công này, các nhà sáng chế ra GNMT đã đặt ra một câu hỏi gây tò mò. Rằng nếu như bạn dạy nó dịch tiếng Anh sang tiếng Hàn Quốc và ngược lại, rồi lại dạy dịch từ tiếng Anh sang tiếng Nhật và ngược lại; liệu nó có thể dịch thẳng từ tiếng Hàn Quốc sang tiếng Nhật mà không cần cầu nối là tiếng Anh không?
Câu trả lời là có! Nó đã có thể tạo ra một bản dịch ở mức “chấp nhận được” mà không cần có cầu nối là tiếng Anh.
Sau thành công này, lại một thắc mắc nữa được các nhà nghiên cứ đưa ra. Nếu như máy tính có thể liên kết hai khái niệm và hai loại từ ngữ khác nhau mà chưa từng được nối, liệu có một ngôn ngữ chung mà máy tính tự nêu ra để liên kết hai thứ khái niệm kia không?
Nói cách khác, liệu có phải máy tính đã tự phát triển một thứ ngôn ngữ riêng của mình để làm cầu nối dịch thuật giữa các ngôn ngữ khác? Các nhà nghiên cứu tìm thấy những câu liên quan tới nhau như vậy trong bộ nhớ của mạng lưới AI này và dựa vào đó, họ nghĩ rằng trí tuệ nhân tạo đã tự phát minh ra một ngôn ngữ dịch thuật của riêng nó.
Ví dụ mang tính hình tượng về cách thức bộ nhớ của hệ thống dịch một câu nói.
Thứ ngôn ngữ này có vẻ như ẩn sau trong bộ nhớ máy, tìm ra những điểm tương đồng trong cả 3 thứ ngôn ngữ (tiếng Anh, tiếng Hàn và tiếng Nhật) để có thể tiến hành dịch thuật và cho ra kết quả.
Đây hiển nhiên là một màn biểu diễn sức mạnh trí tuệ nhân tạo ấn tượng. Chúng đã có khả năng tự tạo ra một ngôn ngữ riêng của mình, để tiến hành liên kết hai thứ ngôn ngữ chưa từng được kết nối trước đây, để có thể đưa ra được những kết quả theo yêu cầu. Không lâu nữa, ta sẽ có thể có thêm được một thứ ngôn ngữ máy tính khác biệt hoàn toàn với những gì ta từng biết.
Các bạn có thể đọc bản nghiên cứu này tại đây.