Tổng thư ký NATO Jens Stoltenberg hôm qua (27/1) cho biết, liên minh quân sự Bắc Đại Tây Dương đã nghe thấy những lời kêu gọi “to và rõ ràng” của Tổng thống Trump về việc các nước đồng minh trong NATO phải chia sẻ gánh nặng tài chính và các nước đã “đáp lại lời kêu gọi."
Trong những phát biểu thể hiện rõ ràng sự nhượng bộ nhằm làm dịu sự tức giận của Nhà lãnh đạo Mỹ, ông Stoltenberg cho biết, các nước thành viên NATO đã nhất trí tăng thêm ngân sách quốc phòng lên thêm 100 tỉ USD trong hai năm tới.
Tổng thống Trump trước đó liên tiếp thể hiện sự khó chịu và tức giận trước việc các nước thành viên NATO không đáp ứng đúng quy định về chi tiêu quốc phòng. Ông Trump đã dùng những lời lẽ gay gắt để công khai chỉ trích, lên án các nước đồng minh tại hội nghị thượng đỉnh NATO hồi tháng Bảy năm ngoái. Thậm chí, ông Trump không ngần ngại gọi các nước đồng minh là “tội phạm”.
Ông chủ Nhà Trắng hồi năm ngoái đã gây sốc khi đặt câu hỏi về giá trị của liên minh NATO đối với nước Mỹ. Tuần trước, tờ New York Times đưa tin, Tổng thống Mỹ hồi năm ngoái đã có hàng loạt cuộc thảo luận với giới chức an ninh hàng đầu của nước này để bàn về việc rút Mỹ ra khỏi NATO. Diễn biến này thực sự đã khiến các đồng minh phương Tây của Mỹ choáng váng.
Phát biểu trên Fox News – một kênh tin tức được Tổng thống Trump yêu thích, Tổng thư ký NATO Stoltenberg đã ca ngợi lập trường cứng rắn của Tổng thống Mr Trump.
“Tổng thống Trump đã rất rõ ràng. Ông ấy cam kết với NATO… nhưng đồng thời ông ấy cũng nói rõ rằng các nước đồng minh NATO phải đầu tư nhiều ngân sách hơn. Vì thế, chúng tôi đã thấy tiền thực sự và kết quả thực sự. Chúng tôi thấy rằng thông điệp rõ ràng của Tổng thống Trump đã có tác động. Các nước NATO đã nghe thấy thông điệp của Tổng thống Trump một cách rõ ràng và dứt khoát. NATO đã trả lời”, ông Stoltenberg cho hay.
Tổng thống Trump vẫn thường cáo buộc các thành viên của liên minh NATO về việc chất mọi gánh nặng chi tiêu quốc phòng lên Mỹ. Kể từ khi lên cầm quyền, ông Trump đã không ngừng nói về vấn đề trên.
Ông chủ Nhà Trắng nhấn mạnh, Mỹ vẫn đang đầu tư tiền vào NATO nhiều hơn bất kỳ nước nào khác và rằng các nước thành viên NATO chỉ bắt đầu tăng phần đóng góp của họ kể từ khi ông này lên cầm quyền. Tuy nhiên, ông Trump kêu gọi các đồng minh phải tiếp tục tăng chi tiêu quốc phòng.
Một trong những vấn đề nóng nhất trong các hội nghị thượng đỉnh NATO vừa qua đều tập trung vào vấn đề chia sẻ gánh nặng chi phí quốc phòng.
Tổng thống Trump từng cảnh báo: “Tôi sẽ nói với NATO rằng: các bạn phải trả hóa đơn của các bạn. Mỹ sẽ không tiếp tục quản mọi chuyện nữa”. Ông Trump còn được cho là đã làm các đồng minh NATO "sợ chết khiếp" khi bày tỏ ý định rút quân ra khỏi Châu Âu.
Mỹ hiện tại là thành viên mạnh nhất của NATO. Chi tiêu quốc phòng của Mỹ nhiều hơn chi tiêu của tất cả các nước thành viên khác cộng lại.
Năm 2016, Mỹ đóng góp 3,61% GDP cho ngân sách quốc phòng trong khi Đức chỉ đóng góp 1,19% GDP. 10 nước khác thậm chí còn đóng góp ít hơn và 7 nước, trong đó có Canada, Italia và Tây Ban Nha, sẽ phải tăng gần gấp đôi ngân sách để đạt được mục tiêu đề ra. Luxembourg sẽ phải tăng gấp 4 lần ngân sách quốc phòng để đáp ứng mục tiêu.
Ông Trump đã nhiều lần tuyên bố sẽ đòi hỏi liên minh NATO phải chia sẻ gánh nặng chi tiêu quân sự nhiều hơn. Thậm chí, ông Trump còn khiến các nước Châu Âu lo lắng, bất an khi thẳng thừng cảnh cáo rằng Mỹ sẽ không tiếp tục bảo vệ NATO một cách vô điều kiện nếu các nước thành viên của liên minh không hoàn thành nghĩa vụ tài chính theo yêu cầu.