Thời điểm năm 2018 thuế ô tô nhập khẩu từ từ ASEAN về 0% so với 30% như hiện nay đang đến gần. Trước nay, một trong những lý do khiến người tiêu dùng hờ hững với việc mua xe là chờ đợi mức thuế giảm này. Nhiều người kỳ vọng khi thuế về 0, các dòng xe nhập khẩu từ các nước Asean sẽ rẻ hơn rất nhiều.
Tuy nhiên, những chính sách mới đây lại cho thấy một tương lai không mấy sáng sủa như kỳ vọng của người tiêu dùng Việt.
Một trong những cản trở việc giảm giá của xe nhập là Nghị định 116/2017 quy định điều kiện kinh doanh ôtô, đề xuất của Bộ Tài chính về thuế TTĐB và đề xuất thuế nhập khẩu linh kiện.
Mới đây, Hiệp hội Các nhà sản xuất Ôtô tại Việt Nam (VAMA) vừa gửi kiến nghị đến văn phòng chính phủ, đề xuất nới lỏng một số quy định đối với ôtô nhập khẩu trong Nghị định 116/2017.
Theo đó, vấn đề mà các doanh nghiệp nhập khẩu gặp khó “hàng đầu” là "Bản sao Giấy chứng nhận chất lượng kiểu loại ôtô nhập khẩu được cấp bởi cơ quan, tổ chức có thẩm quyền nước ngoài" rất khó đáp ứng.
Theo giải thích của đại diện VAMA thì loại giấy trên không tồn tại ở nhiều quốc gia, nơi chính quyền áp dụng chính sách các nhà sản xuất tự chứng nhận. Hoặc ở một số nước, cơ quan, tổ chức có thẩm quyền có thể cấp giấy chứng nhận chất lượng loại này nhưng hệ thống tiêu chuẩn và đăng kiểm không giống Việt Nam. Do vậy quy định này làm khó nhà nhập khẩu.
Bên cạnh đó, việc kiểm tra xe theo từng lô nhập khẩu cũng khiến các doanh nghiệp kêu khó. Bởi cùng một loại xe nhưng nếu nhập về Việt Nam ở những thời điểm khác nhau, vẫn buộc phải kiểm định chất lượng khí thải, an toàn như lô xe đầu.
Ngoài ra, việc thử nghiệm một mẫu xe có thể kéo dài tới hai tháng, chi phí lên đến 10.000 USD cho mỗi lần thực hiện. Điều này khiến các xe khác trong cùng lô xe nhập phải nằm chờ ở cảng, chi phí lưu kho, bảo dưỡng vì thế tăng lên, dẫn đến giá xe khó giảm như kỳ vọng.
Trong phiên chất vấn Quốc hội sáng nay, vấn đề thuế nhập khẩu ô tô về 0% cũng được các Đại biểu Quốc hội đặc biệt quan tâm.
Theo đó, Đại biểu Đặng Hoàng Tuấn (Long An) đã đặt vấn đề về lộ trình giảm thuế ôtô từ 2018 và câu chuyện mỗi năm bình quân sẽ thất thu hàng nghìn tỷ đồng. Thị trường ôtô chậm do tâm lý chờ đợi mua xe giá rẻ của người dân, dân đăng ký học lái xe đông cho thấy sự chuẩn bị của người dân để chờ xe giá rẻ. Điều này sẽ tạo áp lực lên hạ tầng giao thông.
Đại biểu đặt câu hỏi về giải pháp để chống thất thu thuế, giải quyết vấn đề như trên? Làm sao để giải tỏa tâm lý chờ đợi cho dân và để phát triển ngành ôtô?
Trả lời câu hỏi của đại biểu Tuấn, Bộ trưởng Đinh Tiến Dũng cho biết, theo lộ trình cam kết 90 dòng thuế ASEAN về 0% từ đầu năm 2018 trong đó có mặt hàng ô tô. Tuy nhiên theo ông Dũng, đây không phải thất thu, mà là giảm thu thuế trực tiếp.
Theo ông Dũng, năm 2017 tỷ trọng xe nhập khẩu từ ASEAN tăng 50,4% về lượng và 82,5% về giá trị so với 2016. Năm 2018 tình trạng này vẫn tiếp tục tăng. Số liệu VAMA cho thấy 9 tháng đầu năm 2017 sản lượng bán xe giảm so với năm ngoái.
"Người dân đang trông chờ sau ngày 31/12/2017 khi thuế nhập khẩu về 0% sẽ mua xe. Điều này ảnh hưởng tới ngành công nghiệp ô tô trong nước", ông Dũng nói.