Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky tham dự Diễn đàn Davos. Ảnh: AFP
Các nhà lãnh đạo Ukraine không giấu giếm việc muốn gặp các quan chức Trung Quốc tại Thụy Sĩ trong tuần này nhưng Tổng thống Volodymyr Zelensky đã về nước mà không có cuộc gặp gỡ nào như kỳ vọng, theo tờ Politico ngày 17/1.
Phái đoàn Trung Quốc tại Thụy Sĩ đã có nhiều cơ hội được ngồi đối diện với những người đồng cấp Ukraine, dù ở Bern hay tại Diễn đàn Kinh tế Thế giới ở Davos. Bất kỳ cuộc gặp nào cũng sẽ làm thỏa mãn niềm hy vọng của Kiev về việc tổ chức các cuộc thảo luận thẳng thắn, trực tiếp với các quan chức cấp cao của Bắc Kinh.
Ngay trước hội nghị hòa bình đa quốc gia ở dãy Alps của Thụy Sĩ, Chánh văn phòng Tổng thống Ukraine Andriy Yermak nói rằng Trung Quốc cần tham gia các cuộc đàm phán hòa bình và ám chỉ rằng Tổng thống Zelensky sẽ có cơ hội trao đổi với Thủ tướng Trung Quốc Lý Cường.
Cuối cùng, Ukraine không đạt được tiến triển nào trong kế hoạch trên, trong khi Tổng thống Zelensky và Thủ tướng Lý Cường đều không lên tiếng.
Đây là dấu hiệu mới nhất cho thấy Trung Quốc không có ý định can dự vào cuộc xung đột Nga - Ukraine. Theo Politico, quyết định của phái đoàn Trung Quốc không gặp phía Ukraine có vẻ là cố ý chứ không phải do vấn đề về lịch trình. Một quan chức cấp cao của Mỹ cho biết Bắc Kinh đã từ chối yêu cầu gặp mặt của Kiev vào một thời điểm nào đó trong chuyến thăm Thụy Sĩ chung của họ.
Phía Ukraine phản bác về nhận định trên, nói rằng không có cuộc gặp nào với các quan chức Trung Quốc theo lịch trình của phái đoàn Ukraine và Kiev chưa bao giờ yêu cầu điều đó. Các quan chức Trung Quốc đã không trả lời đề nghị bình luận.
Theo một quan chức cấp cao của EU cho biết khối đã kêu gọi Trung Quốc nối lại liên lạc trực tiếp với Tổng thống Zelensky, đồng thời lưu ý rằng cuộc gặp với ông Lý Cường ở Thụy Sĩ sẽ là một bước đi tích cực.
Cả hai nước đã tiến hành một số hoạt động ngoại giao kể từ khi xung đột ở Ukraine nổ ra. Tổng thống Zelensky và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đã nói chuyện qua điện thoại vào tháng 4 năm ngoái và đặc phái viên về Ukraine của Trung Quốc đã tới Kiev vào 5/2023. Kể từ đó, mối quan hệ trở nên ít mang tính song phương hơn nhiều, mặc dù Ukraine vẫn duy trì hy vọng cả hai bên có thể bắt đầu lại các cuộc đàm phán.
Tổng thống Zelensky và Thủ tướng Lý Cường đã đến Davos để gặp gỡ các đối tác nước ngoài và phát biểu trước những lãnh đạo doanh nghiệp hàng đầu của thế giới.
Họ đưa ra những thông điệp rất khác nhau: Ông Lý Cường thể hiện Trung Quốc là một nơi an toàn để đầu tư bất chấp những khó khăn kinh tế của nước này - đồng thời chỉ trích Mỹ - trong khi ông Zelensky chỉ trích Nga và tìm kiếm đồng minh cho Ukraine.
Không có cuộc họp với lãnh đạo Trung Quốc trong lịch trình của mình, ông Zelensky đã dành thời gian gặp gỡ các đối tác chủ chốt, cụ thể là Cố vấn An ninh Quốc gia Mỹ Jake Sullivan và Ngoại trưởng Antony Blinken, cũng như Chủ tịch Ủy ban châu Âu Ursula von der Leyen.
Cuộc gặp diễn ra vào thời điểm quan trọng đối với Tổng thống Zelensky và Ukraine, đặc biệt là khi trận chiến trên bộ gần như bế tắc, khiến cả hai bên bị mắc kẹt trong các đợt pháo kích tiêu hao dọc theo chiến tuyến rộng lớn.
Trong khi đó, Quốc hội Mỹ đang gặp khó khăn trong việc thông qua khoản viện trợ quân sự trị giá 61 tỷ USD cho Ukraine khi đảng Cộng hòa ngày càng phản đối việc duy trì một cuộc chiến không có hồi kết, thay vào đó họ muốn tập trung các nguồn lực để đảm bảo an ninh biên giới phía Nam với Mexico. Tổng thống Joe Biden đã triệu tập các nghị sĩ hàng đầu tới Nhà Trắng để tìm cách phá vỡ bế tắc.