Đến hẹn lại lên, thị trường đổi tiền lẻ lại "nóng" vào những ngày Tết Nguyên đán Nhâm Dần 2022 đang cận kề.
Thị trường đổi tiền mệnh giá thấp không chỉ diễn ra nhộn nhịp trên các "chợ mạng", các diễn đàn, hội, nhóm mạng xã hội, mà còn được quảng cáo công khai trên các website.
Ghi nhận của PV Chuyên trang Giadinh.net.vn (Báo Sức khỏe & Đời sống), chỉ cần gõ cụm từ "đổi tiền lẻ", "đổi tiền Tết", "đổi tiền lẻ giá rẻ"… trên mạng xã hội, chỉ trong tích tắc, đã cho rất nhiều kết quả, địa chỉ cũng như thông tin công khai về dịch vụ đổi tiền.
Tiền lẻ nhiều mệnh giá được rao bán công khai, nhộn nhịp trên "chợ mạng" và được cam kết giao đến tận tay người đổi.
Theo đó, các địa chỉ cung cấp tiền với các mệnh giá từ 1.000, 2.000. 5.000, 10.000, 50.000, 100.000 đồng, tiền 2 USD.
Các nickname nhận đổi tiền hầu hết không cung cấp địa chỉ cụ thể và rao nhận đổi tiền với những lời quảng cáo "có cánh" như "thanh lý tiền mặt 150 triệu", "xả kho tiền", "giải tán nốt để đón Tết"… cùng cam kết sẽ giao hàng tận nơi cho người nhận với phí đổi rẻ như phí buôn (đổi số lượng lớn – PV),
Trong vai người cần đổi tiền lẻ sử dụng dịp Tết, phóng viên liên hệ với nickname T.H.G – một chủ shop nhận đổi tiền online tại Thanh Xuân, Hà Nội và được quảng cáo, tất cả các mệnh giá tiền đổi đều nguyên seri và sẵn hàng.
Nickname T.H.G – một chủ shop nhận đổi tiền online tại Thanh Xuân rao bán công khai một thếp 100 tờ 2 USD có giá 5,5 triệu đồng. Như vậy, nếu nhân với tỷ giá hiện tại, mức phí cho việc đổi tiền 2 USD có thể lên đến 900.000 đồng/thếp.
H.G cho biết, phí đổi đối với tiền mệnh giá 10.000 và 50.000 đồng là 5%, riêng tiền mệnh giá 20.000 đồng là 6%. Với tiền USD, một thếp 100 tờ mệnh giá 2$ có giá là 5,5 triệu đồng. Tính ra, phí đổi tiền USD với thếp 100 tờ 2 USD rơi vào khoảng 900.000 đồng.
H.G khẳng định: "Do nhập đô cao nên mức phí đổi tiền ngoại 900.000 đồng, chứ mức phí đó không hề cao" .
Shop đổi tiền online K.Q ở 47 Nguyễn Tuân (Thanh Xuân, Hà Nội) có mức phí đổi không hề rẻ hơn. Cụ thể, phí đổi với các mệnh giá tiền dao động từ là 3,5% - 10% (35.000 – 100.000đồng/triệu - PV).
Những bao tải tiền lẻ sẵn sàng phục vụ khách hàng đổi tiền được các shop đổi tiền online rao công khai trên "chợ mạng".
Nickname K.Q cho biết: "Tiền mệnh giá 10.000 đồng, 50.000 đồng, 5.000 đồng có cùng mức phí là 3,5%. Đổi 1 triệu phí là 35.000 đồng. Riêng tiền mệnh giá 20.000 đồng, phí là 4,5%; tiền 2.000 đồng có phí là 5% và tiền 1.000 đồng phí là 10%.
Tiền mệnh giá càng thấp thì phí đổi càng cao. Với tiền mệnh giá 100.000 và 200.000 đồng thì phí thấp hơn, chỉ 15.000 đồng/triệu đồng (tương đương 1,5%)).
K.Q cho biết giá đổi tiền sẽ tốt hơn nữa nếu khách hàng đổi từ 30 triệu, 100 triệu đồng và cam kết, dù đổi ít hay nhiều, tiền vẫn được giao hàng tận nhà đối với khách hàng tại Hà Nội.
Theo K.Q, thời điểm này là phù hợp để đổi tiền lẻ sử dụng trong dịp Tết, bởi càng gần Tết Nguyên đán, phí đổi tiền sẽ thay đổi nhiều lần tùy vào nhu cầu khách hàng.
Theo luật sư La Văn Thái (Đoàn luật sư TP Hà Nội), việc đổi tiền lẻ kiếm lời ăn phí chênh lệch là hành vi trái pháp luật và có thể bị phạt tiền.
Không chỉ các dịch vụ đổi tiền lẻ "nóng", mà trên các chợ mạng, dân buôn tiền cũng không ngần ngại rao bán cả tiền lì xì, tiền độc hoặc tiền có hình tượng con hổ. Giá trị mỗi tờ tiền cũng tùy thuộc vào độ độc lạ của loại tiền.
Đơn cử như tờ 2 USD in hình con hổ mạ vàng có giá đổi là 200.000 đồng/tờ, tiền xu Úc mạ vàng có giá từ 150.000 – 200.000 đồng/tờ… Ngoài ra, có tiền Macao, Ấn Độ, Mông Cổ… in hình linh vật hổ cũng có giá mua/bán từ 100.000 – 250.000 đồng/tờ, tùy độ độc lạ.\
Theo luật sư La Văn Thái (Đoàn luật sư TP Hà Nội), Nghị định 88/2019/NĐ-CP về xử phạt hành chính trong lĩnh vực tiền tệ và ngân hàng đã quy định rõ, hành vi đổi tiền trái phép có thể bị phạt lên tới 80 triệu đồng.
Cụ thể, phạt tiền từ 20 - 40 triệu đồng đối với hành vi thực hiện đổi tiền không đúng quy định của pháp luật. Mức phạt trên áp dụng với cá nhân, còn với tổ chức sẽ tăng nặng gấp 2 lần.
Trước đó, Phó Thống đốc NHNN Đào Minh Tú cho biết, từ năm 2021, nhiều năm trở lại đây, Ngân hàng Nhà nước chủ trương không đưa tiền mới mệnh giá nhỏ vào lưu thông dịp Tết.
Việc không phát hành tiền mới in vào dịp Tết giúp tiết kiệm cho ngân sách nhờ giảm chi phí in ấn, vận chuyển, bảo quản, đóng gói, phân loại, kiểm đếm… Vì vậy, những năm qua ngân sách đã tiết kiệm được hơn 3.500 tỷ đồng.
Phó Thống đốc cho rằng, việc người dân sử dụng tiền lẻ mới vào dịp Tết Nguyên đán hàng năm, đi lễ đền chùa là thói quen từ lâu của người dân và những sự kiện có yếu tố tâm linh thì không nên đặt nặng vấn đề tiền bạc. Ngân hàng Nhà nước sẽ tích cực phối hợp với các cơ quan để tuyên truyền cho người dân hiểu đúng về vai trò của tiền mệnh giá nhỏ.