Tokyo đã nhất trí để cho các thuyền đánh cá của Đài Loan hoạt động trong một phần của Vùng Đặc quyền Kinh tế của Nhật Bản quanh quần đảo Senkaku/Điếu Ngư. Quần đảo này đang nằm trong sự kiểm soát của Nhật Bản nhưng bị tranh chấp bởi cả Trung Quốc và Vùng lãnh thổ Đài Loan.
Phản ứng trước thỏa thuận trên, phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc – ông Hồng Lỗi hôm qua đã cho biết tại cuộc họp báo thường kỳ rằng: “Chúng tôi cực kỳ quan ngại về việc Nhật Bản và Vùng lãnh thổ Đài Loan thảo luận cũng như ký kết một thỏa thuận đánh bắt cá”.
"Chúng tôi hy vọng Nhật Bản tuân thủ nghiêm túc cam kết về vấn đề Đài Loan cũng như hành động một cách thận trọng và phù hợp”, ông Hồng Lỗi nói thêm.
Trên thực tế, Nhật Bản chỉ có quan hệ ngoại giao với Trung Quốc và thừa nhận Vùng lãnh thổ Đài Loan là thuộc Trung Quốc. Tuy nhiên, Tokyo lại duy trì mối quan hệ văn hóa và kinh tế chặt chẽ với Vùng lãnh thổ Đài Loan.
Trung Quốc luôn khẳng định Đài Loan là một phần lãnh thổ của họ. Bắc Kinh công khai tuyên bố sẵn sàng sử dụng vũ lực để thống nhất Đài Loan vào Trung Quốc nếu vùng lãnh thổ này tìm cách đòi độc lập.
Bắc Kinh nói chung là vui vẻ khi Vùng lãnh thổ Đài Loan ký các thỏa thuận kinh tế, thương mại với các nước khác. Tuy nhiên, giới lãnh đạo Trung Quốc sẽ rất tức giận nếu Đài Loan ký bất kỳ thỏa thuận nào mang dáng dấp một nước có chủ quyền. Đây là điều tối kỵ với Trung Quốc.
Cả Nhật Bản và Trung Quốc đều đòi chủ quyền đối với một quần đảo ở biển Hoa Đông mà Trung Quốc gọi là Điếu Ngư trong khi Nhật Bản gọi là Senkaku. Quần đảo này gồm 5 hòn đảo nằm cách đảo Okinawa, phía nam Nhật Bản, khoảng 160km, và cách Vùng lãnh thổ Đài Loan khoảng 200km.
Nhật Bản đang kiểm soát quần đảo Senkaku/Điếu Ngư nhưng Trung Quốc không chấp nhận điều này. Căng thẳng xung quanh cuộc tranh chấp xung quanh quần đảo Senkaku/Điếu Ngư bắt đầu leo thang kể từ sau khi Tokyo quyết định mua lại quần đảo này từ tay một người chủ sở hữu tư nhân hồi tháng 9 năm ngoái.