Nếu bạn không thông thiên văn tường địa lý, thì hãy suy nghĩ kỹ trước khi đặt chân tới đất Trùng Khánh.
Nhìn từ phía xa, Trùng Khánh toát lên vẻ đẹp lấp lánh của "Dubai Trung Quốc". Tiến tới gần, bạn choáng ngợp với những tòa kiến trúc cao, đan xen vào nhau thành một khối hỗn độn mang một vẻ đẹp rất riêng.
Nhưng khi bắt đầu đi tới các ngóc ngách, lần theo từng đường cong của vẻ đẹp Trùng Khánh, bạn mới toát mồ hôi khi biết mình đã lạc đường.
Những người hiểu rõ đường đi lối lại của thành phố rối rắm này chắc đều đã đi làm nghề giao hàng hết rồi, bởi chỉ có họ mới tìm được lối thoát trong cơn ác mộng này.
Không một shipper đồ ăn nào tại Trùng Khánh sử dụng ứng dụng để tìm đường giao hàng, họ đều dựa vào kiến thức đường sá của mình để kiếm cơm (và giao cơm).
Hệ thống trí tuệ nhân tạo được cho là tiên tiến của Trung Quốc cũng phải bó tay trước những hệ thống đường chằng chịt.
Anh Li Lu, 25 tuổi, là chân ship hàng của ứng dụng gọi đồ ăn Meituan Dianping.
Vì anh tới từ vùng ngoại ô Trùng Khánh, không ai trách được anh việc Li Lu đã hoảng sợ tột cùng với đơn giao hàng đầu tiên trong sự nghiệp; anh mất tới hơn một tiếng đồng hồ để tìm tới được cửa nhà khách hàng.
"Nhìn vào bản đồ, bạn thấy địa chỉ gần mình lắm.
Nhưng thực chất nó nằm ở tầng 22 và phải đi hết một vòng mới tới được đó," - anh Li thổ lộ, lúc này anh đã làm nghề ship cơm được nửa năm. "Bản đồ chỉ mang tính chất tham khảo, bạn phải thực sự quen đường mới đi được."
Anh Xin Xiaoyong năm nay 21 tuổi, đang giao hàng cho công ty Ele.me nhớ như in lần đầu tiên mình lạc trong mê cung Trùng Khánh.
"Tôi đi mất hai tiếng để tìm được đúng nhà. Tôi cứ đi theo bản đồ để rồi vào ngõ cụt," - anh Xin nói. "Tôi không quen ngõ ngách nơi đây, phải hỏi bốn năm người mới tới được chỗ cần đến."
South China Morning Post phỏng vấn khoảng chục shipper nhân viên của hai ứng dụng giao hàng lớn nhất Trung Hoa, gần như tất cả mọi người đều không động tới đường vạch sẵn trên bản đồ.
Họ phải tự làm quen với địa thế nơi mình thường lui tới để kiếm cơm, nếu cứ mất vài tiếng mới xong một đơn thì sẽ sớm "chết đói" với cái nghề bạc bẽo; một anh shipper chuyển được càng nhiều hàng, anh ta sẽ càng kiếm được nhiều tiền.
"Trùng Khánh là một thành phố 3D với hệ thống địa chỉ 3 chiều phức tạp, ví dụ, một tòa nhà có thể có hai địa chỉ phố khác nhau bởi tầng một ở một khu riêng, mà ở trên tầng bảy cùng tòa nhà này lại thuộc một con phố trên cao khác," - giáo sư khoa học thông tin địa lý Lin Hui cho hay.
Lấy ví dụ về một tòa nhà cao 24 tầng ở quận Du Trung: cao đến vậy mà không có thang máy, chỉ có 3 lối thoát mà mỗi đường lại dẫn ra một con phố khác nhau.
Địa hình đồi núi của Trùng Khánh là yếu tố chính khiến nhà cửa nơi đây hỗn loạn đến vậy, danh tiếng của thành phố thẳng đứng đã xuất hiện từ hồi thế kỷ 19.
Đến thời hiện đại, netizen Trung Quốc đặt cho Trùng Khánh cái tên thân thương "thành phố ảo mộng 8D", một khu dân cư đông đúc với 4 mặt đều được bọc bởi núi.
Ứng dụng đặt và giao hàng của Trung Quốc dựa vào sức mạnh của trí tuệ nhân tạo để ghép đơn, đưa ra lộ trình tối ưu nhất cho các shipper.
Hệ thống sẽ tính thời gian giao hàng thực tế, dựa trên cơ sở dữ liệu là hàng ngàn order mỗi ngày, để dự đoán thời gian hàng tới nơi và tìm ra cung đường hợp lý nhất để rút ngắn thời gian giao hàng tới mức tối đa.
Những doanh nghiệp dấn thân vào ngành giao đồ ăn không chỉ cần shipper dẻo chân, đầu bếp dẻo tay mà còn cần cả thuật toán định vị chính xác.
Ngược lại với những nơi có địa hình khá bằng phẳng như Bắc Kinh hay Thượng Hải, sức mạnh của trí tuệ nhân tạo cũng phải bó tay trước sự rối rắm của thành phố ảo mộng tám chiều không gian.
"Tại Trùng Khánh, việc xác định vị trí theo cả bề dọc lẫn chiều ngang đều gặp nhiều lỗi.
Vệ tinh không thể cung cấp vị trí chính xác do khu vực này nhiều đồi núi," - giáo sư Chen Wu nói. "Thuật toán dẫn đường vẽ ra được bản đồ 3D nhưng lại vô dụng nếu như vị trí ban đầu sai lệch."
Còn với những người phải đích thân đi giao hàng, việc đồ ăn tới muộn sẽ đi kèm với lời phàn nàn của khách và giảm thu nhập.
Công việc này kiếm về cho họ từ 7.000 NDT (tương đương 22 triệu VNĐ) cho tới 8.000 tệ/tháng, có những "đôi chân tài hoa" kiếm về được tới 10.000 tệ chỉ với công việc giao hàng, nhiều hơn cả lương công nhân lắp ráp đồ điện tử.
"Ngày nào chúng tôi chẳng phải chạy đua với thời gian," - Han Songdan, shipper 21 tuổi cho hãng Meituan nói.
"Đôi lúc nhìn thấy ứng dụng báo chỉ còn ba phút nữa là tới hạn giao hàng, thế thì phải vắt chân lên cổ mà chạy thôi. Nhưng riết rồi tôi cũng quen."
Các hãng lớn đừng đằng sau ứng dụng mua hàng hiểu rõ những khổ đau shipper phải trải qua, họ đang cố gắng cải thiện công nghệ của mình.
"Địa hình Trùng Khánh nhấp nhô uốn lượn, quá khó để tìm ra đường giao hàng tối ưu nhất", phát ngôn viên của Meituan nói với báo giới.
"Chúng tôi sẽ cố gắng cập nhật bản đồ thông qua dữ liệu thu thập được và tìm kiếm giải pháp mới từ một góc nhìn khác".
Về phía Ele.me, công ty hứa hẹn "sẽ tiếp tục cải thiện dịch vụ cung cấp bản đồ để tăng khả năng tìm đường, dẫn đường cho các tài xế. Ele.me sẵn sàng mời những người giao hàng gạo cội về để huấn luyện cho những nhân viên mới".
Theo báo cáo của Daxue Consulting, thị trường đồ takeaway tại Trung Quốc trị giá 37 tỷ USD, với 355 triệu người sử dụng smartphone để gọi đồ trực tuyến.
Cải thiện được công nghệ dẫn đường, 1/4 người dân Trung Quốc sẽ sung sướng hưởng bữa ăn nóng nổi, tránh được thảm cảnh shipper đói quá ăn cả đồ của khách, rồi "bậy" vào hộp cho nó đầy như cũ.
Toàn bộ bài viết mới chỉ nêu về địa hình, kiến trúc hỗn loạn của đất Trùng Khánh khiến người ta muôn phần e dè thôi.
Nếu bạn dị ứng với kiểu thời tiết trái khoáy, thì tránh Trùng Khánh chẳng xấu mặt nào: nơi đây là một trong "Tam đại hỏa lô" thuộc sông Trường Giang, bên cạnh Vũ Hán và Nam Kinh, khi mùa hè của ba thành phố thuộc hàng nóng và ẩm nhất Trung Quốc.
Mùa đông đã ngắn, lại còn ẩm ướt và u ám.
Đường thì đông, không khí thì ngột ngạt, được cái đồ ăn ngon.