Tư lệnh Lực lượng bảo vệ bờ biển Mỹ, Đô đốc Paul Zukunft, trả lời phỏng vấn tạp chí Breaking Defense (Mỹ) hôm 2/1 cho hay, ông đã thảo luận cùng Đô đốc John Richardson, Tư lệnh hải quân Mỹ, về khái niệm liên quan đến triển khai dài hạn lực lượng này ở biển Đông và các khu vực liên quan.
Zukunft tuyên bố động thái này có thể giúp tăng cường và mở rộng quan hệ hợp tác giữa Mỹ và các đồng minh, đối tác như Nhật Bản, Philippines, các nước ASEAN... để cùng thúc đẩy quyền tự do hàng hải trên biển Đông.
Đây không phải lần đầu Lực lượng bảo vệ bờ biển Mỹ (USCG) nêu chủ trương đưa lực lượng của mình đến châu Á.
Hồi tháng 2/2016, Phó tư lệnh USCG Charles D. Michel nói rằng các quan chức Bộ chỉ huy Thái Bình Dương (PACOM) của Mỹ hy vọng các tàu cảnh sát biển Mỹ sẽ hiện diện ở biển Đông.
Hôm 29/11, Paul Zukunft trả lời báo chí Mỹ cũng nêu quan điểm tương tự. Ông nhắc nhở chính quyền mới của Tổng thống đắc cử Donald Trump rằng nếu Lầu Năm Góc muốn phát huy tốt hơn vai trò của USCG thì cần đưa lực lượng này tới biển Đông và Hoa Đông, nơi các tàu hải cảnh Trung Quốc hoạt động với tần suất ngày càng lớn.
Ông nói, nếu chính quyền Trump ra lệnh, USCG sẽ hỗ trợ các nước Đông Nam Á và cả các quốc gia khác phát triển năng lực chấp pháp trên biển, hỗ trợ gìn giữ hòa bình, an ninh ở các vùng biển lân cận.
Lực lượng bảo vệ bờ biển Mỹ đã góp mặt trong mọi cuộc chiến mà nước này tham gia kể từ năm 1790, mới nhất là các cuộc chiến ở Iraq và Afghanistan đầu thế kỷ 21 (Ảnh: military.com)
Chuyên gia quân sự Trung Quốc, ông Trương Quân Xã trả lời phỏng vấn Thời báo Hoàn Cầu cho hay, USCG bình thường chịu sự quản lý của Bộ an ninh nội địa Mỹ, trong thời chiến thì do Bộ tác chiến hải quân quản lý.
Đây là một trong 5 lực lượng vũ trang của Mỹ (bên cạnh Lục quân, Thủy quân lục chiến, Hải quân và Không quân), có lịch sử từ năm 1790, với nhiệm vụ chủ yếu là chấp pháp trên biển.
Theo ông Trương, USCG tập trung bảo vệ an ninh và phòng thủ cho lãnh thổ nước Mỹ và việc đưa lực lượng này tới các vùng biển khác như châu Á-Thái Bình Dương là hành động "vươn tay quá xa".
Học giả người Trung Quốc đánh giá, ngay cả chính quyền Tổng thống Barack Obama với chính sách "xoay trục châu Á" mạnh mẽ cũng chưa đến mức triển khai USCG. Nếu chính quyền Trump đi nước cờ này ở biển Đông hay Hoa Đông, cục diện đối đầu Mỹ-Trung sẽ leo thang lên một tầm cao mới và diễn biến phức tạp ngoài tầm dự đoán.