Theo Báo Khoa học và Công nghệ Bắc Kinh, ngày 11/12, máy bay không người lái đa năng Cửu Thiên đã hoàn thành chuyến bay thử nghiệm đầu tiên thành công tại tỉnh Thiểm Tây, Trung Quốc.
Là một nền tảng UAV đa năng cỡ lớn do Trung Quốc tự phát triển, Cửu Thiên có thể đóng vai trò như một “tàu sân bay trên không”, chỉ huy các đàn UAV, đồng thời mang theo vũ khí hạng nặng để thực hiện các đòn tấn công chính xác, qua đó sở hữu sức mạnh răn đe mang tính “từ trên trời giáng xuống”.
Ý nghĩa sâu xa của tên gọi Cửu Thiên
Trong văn hóa truyền thống Trung Quốc, Cửu Thiên tượng trưng cho tầng trời cao nhất. Khái niệm này bắt nguồn từ Binh pháp Tôn Tử với câu “kẻ giỏi tấn công sẽ vượt lên trên chín tầng trời”, đồng thời phản ánh quan niệm cổ xưa về việc bầu trời được chia thành chín tầng.
Tại Triển lãm Hàng không và Vũ trụ Quốc tế Trung Quốc lần thứ 15 năm 2024, Cửu Thiên đã thu hút sự chú ý lớn. Theo các đơn vị triển lãm, số “chín” là chữ số lớn nhất trong hệ một chữ số và trong thời cổ đại thường mang ý nghĩa tượng trưng, biểu thị mức độ tối đa hoặc giới hạn cao nhất.
Cửu Thiên được thiết kế với cấu hình linh hoạt, các khoang nhiệm vụ có thể thay thế. Thông qua việc thay đổi các khoang nhiệm vụ khác nhau, máy bay có thể thực hiện nhiều loại nhiệm vụ, từ đó mở ra vô số khả năng ứng dụng. Theo cách này, ý nghĩa của con số “chín” cũng tượng trưng cho tính vô hạn của nền tảng UAV này.

Máy bay Cửu Thiên của Trung Quốc. Nguồn Youtube
Máy bay của Trung Quốc có sức mạnh gì?
Máy bay đa năng Cửu Thiên dài 16,35 mét, sải cánh 25 mét, trọng lượng cất cánh tối đa 16 tấn và tải trọng lên tới 6 tấn. Các ưu điểm cốt lõi như tải trọng lớn, trần bay cao, dải tốc độ rộng và khả năng cất cánh – hạ cánh trên đường băng ngắn cho phép nó hoạt động trong nhiều lĩnh vực khác nhau.
Chuyên gia quân sự Fu Qianshao nhận định rằng Cửu Thiên là một “gã khổng lồ” trong thế giới UAV. Ông cho biết rất hiếm khi thấy một máy bay không người lái có kích thước, trọng lượng cất cánh và khả năng mang tải lớn như vậy trên phạm vi toàn cầu. Là thế hệ UAV đa năng cỡ lớn mới, khả năng bay xa và bay cao là những năng lực cơ bản của Cửu Thiên. Với thời gian bay liên tục 12 giờ, tầm hoạt động lên tới 7.000 km cùng khả năng bay ở độ cao lớn, mẫu UAV này đã nâng giới hạn tối đa của việc thực hiện nhiệm vụ bằng máy bay không người lái.
Cửu Thiên được trang bị 8 giá treo vũ khí, mỗi cánh mang 4 giá, cho phép mang bom dẫn đường 1 tấn, tên lửa không đối không, tên lửa không đối đất, tên lửa chống hạm và các loại đạn dược lượn vòng.
Quan trọng nhất, mô-đun nhiệm vụ dạng tổ ong không đồng nhất được tích hợp bên trong thân máy bay chính là “át chủ bài” của Cửu Thiên.
Một trong những điểm nổi bật của Cửu Thiên là khoang chứa nhiệm vụ dạng tổ ong dị cấu trúc nằm trong thân máy bay. Khoang này có thể chứa hàng trăm loại đạn dược bay lượn hoặc UAV cỡ nhỏ, vì vậy Cửu Thiên còn được ví như một “phương tiện vận chuyển UAV trên không”.
Khoang nhiệm vụ di động đa năng cho phép mang theo hàng trăm loại đạn dược hoặc UAV nhỏ, sau khi phóng ra có thể hình thành các đòn tấn công theo “chiến thuật bầy đàn”, thực hiện các cuộc tấn công ồ ạt vào mục tiêu. Ngoài ra, Cửu Thiên có khả năng chuyển đổi nhiệm vụ rất linh hoạt trong vòng khoảng 2 giờ. Khi lắp đặt khoang tác chiến điện tử, máy bay có thể gây nhiễu radar đối phương; khi chuyển sang khoang hậu cần, nó có thể vận chuyển vật tư nặng; còn với khoang khảo sát, Cửu Thiên có thể thực hiện lập bản đồ có độ chính xác cao, qua đó thực sự đạt được mục tiêu “một nền tảng, nhiều công dụng”.
Chuyên gia Fu Qianshao cho rằng Cửu Thiên sở hữu thời gian bay dài và bán kính hoạt động rất lớn, lên tới vài nghìn km, thể hiện rõ khả năng thực hiện các nhiệm vụ quân sự tầm xa. Khả năng bay xa, kết hợp với việc mang theo nhiều loại tải trọng quân sự và dân sự khác nhau, là điều mà các UAV trinh sát – tấn công thông thường khó đạt được. Máy bay sử dụng động cơ phản lực cánh quạt, cho phép bay ở độ cao lớn hơn so với động cơ piston, đồng thời tỷ lệ sải cánh lớn hoàn toàn đáp ứng yêu cầu bay cao và bay lâu dài.

Cửu Thiên ra mắt tại Thiểm Tây, Trung Quốc. Ảnh: CCTV
Một lực lượng đa năng, từ quân sự đến dân sự
Cửu Thiên là nền tảng UAV đa năng cỡ lớn được Trung Quốc phát triển độc lập, áp dụng khái niệm thiết kế “nền tảng đa năng kết hợp tải trọng nhiệm vụ mô-đun”. Dựa trên đổi mới công nghệ tích hợp độc lập, mẫu UAV này sở hữu các ưu điểm cốt lõi như tải trọng lớn, trần bay cao, dải tốc độ rộng và quãng đường cất cánh – hạ cánh ngắn.
Bình luận viên quân sự Song Zhongping giải thích rằng “nền tảng đa năng” đồng nghĩa với việc Cửu Thiên có thể phục vụ cả mục đích quân sự lẫn dân sự, và hoàn thành nhiều loại nhiệm vụ khác nhau thông qua việc mang theo các mô-đun chuyên biệt.
Về ứng dụng dân sự, Li Ming, nhà thiết kế chính của dự án, cho biết bằng cách thay đổi tải trọng nhiệm vụ dạng mô-đun, Cửu Thiên có thể được sử dụng rộng rãi trong vận chuyển hậu cần, tuần tra bờ biển và giám sát hàng hải, an ninh công cộng và phòng thủ biên giới, cứu hộ khẩn cấp, bảo vệ tài nguyên – môi trường, cũng như thông tin liên lạc và dẫn đường trên không trong các môi trường phức tạp, đòi hỏi mức độ an toàn cao.
Tại Triển lãm Hàng không Trung Quốc năm 2024, hai mô-đun “Khảo sát Di sản Văn hóa” và “Vận chuyển Hậu cần” đã được giới thiệu. Mô-đun khảo sát cho phép thực hiện các nhiệm vụ như thăm dò địa chất và tìm kiếm di tích văn hóa, trong khi mô-đun vận chuyển có thể biến Cửu Thiên thành máy bay vận tải để đảm nhiệm các nhiệm vụ vận chuyển khẩn cấp hoặc hậu cần dân sự, đóng vai trò quan trọng trong việc cung cấp vật tư dân sinh, đặc biệt trong các tình huống khẩn cấp như cứu trợ thiên tai.
(Theo Báo Khoa học và Công nghệ Bắc Kinh)
