Bức tranh mô tả lại cảnh chiếc tàu chiến "Cairo" bị trúng mìn do một họa sĩ hiện đại người Mỹ vẽ.
Vào ngày 12 tháng 12 năm 1862, trong cuộc nội chiến giữa Chính phủ liên bang Hoa Kỳ và Liên minh miền Nam, chiếc tàu chiến Cairo của phe liên bang đã bị đánh đắm trên sông Yazu bằng mìn. Đây là con tàu đầu tiên trong lịch sử bị hạ gục bởi thứ vũ khí mới và rất hiệu quả này.
Tàu chiến USS Cairo trên sông Mississippi năm 1862
Loại mìn Nobel (chỉ chứa 4 kg thuốc nổ đen) lần đầu tiên được người Nga sử dụng để chống lại hạm đội Anh trong Chiến tranh Crimea trước đó 8 năm lại quá yếu để phá hủy con tàu. Những chiếc tàu khu trục hơi nước của Anh khi đâm phải mìn Nga thường sẽ chỉ bị các hư hại tương đối nhỏ, và không có bất kỳ con tàu nào bị đắm cả.
Bức vẽ chì mô tả hình ảnh những người sống sót sau vụ đắm tàu Cairo
Trong khi đó, loại mìn của quân Liên minh chứa năm gallon (khoảng 19 lít) thuốc súng trong một bình thủy tinh lớn, và chừng đó đủ để đánh chìm một chiếc tàu chiến trên sông với lượng giãn nước 512 tấn.
Trước đó, chiếc tàu "Cairo" đã từng rất kiên cường trong trận chiến Memphis khi chịu được đạn pháo bắn trực diện vào các mặt bên bọc thép. Thế nhưng, lần này nó lại không thể chống đỡ được một vụ nổ từ dưới đáy – vốn được làm bằng gỗ và không bọc thép.
Sơ đồ bố trí vũ khí và bọc thép trên tàu "Cairo". Màu xanh lá cây chỉ vị trí các lớp giáp bảo vệ là các tấm thép thẳng đứng với độ dày 64 mm đặt trên đế bằng gỗ. Màu xanh dương là những đoạn đường ray xe lửa đặt sát nhau và được gắn vào một mặt gỗ.
Bức vẽ màu miêu tả lại khoảnh khắc pháo hạm trên con tàu "Cairo" đồng loạt phát hỏa.
Bên trái là quả mìn mỏ neo đã phá hủy chiếc tàu Cairo. Vị trí "A" trong hình là sợi dây dùng để điều chỉnh độ sâu cài đặt mìn bằng lực căng, "B" là phao gỗ, "C" là cái bình chứa thuốc súng và kíp nổ điện, bên ngoài được bện bằng dây mềm, "D" là dây cáp nối với thiết bị kích nổ.
Bên phải là các kỹ sư của Liên minh miền Nam gồm 1 đại tá, 1 trung úy và 1 trung sĩ đang làm nhiệm vụ đặt mìn.
Vào cuối thế kỷ trước, tàn tích còn lại của tàu "Cairo" đã được trục vớt và phục chế một phần để trưng bày cho khách tham quan. Dưới đây là một số hình ảnh về di tích độc đáo của thời đại này.
