Mùa thu năm 2018, GoViet cất tiếng "Chào Việt Nam" dưới sự chứng kiến của Tổng thống Indonesia Joko Widodo.
CEO Gojek lúc bấy giờ, ông Nadiem Makarim, cho rằng việc lựa chọn xây dựng một app riêng, một thương hiệu riêng mang tính địa phương (local) là thừa hưởng thành công của Gojek từ Indonesia - xây dựng một thương hiệu "của người dân", được người dân công nhận.
"Đây là công ty Việt Nam. Chúng tôi sử dụng màu đỏ, biểu tượng ngôi sao... Đó là những hình ảnh nhận biết rộng rãi với người dùng Việt Nam. Tôi muốn người dùng Việt Nam là người sở hữu thương hiệu, nên cung cấp cho họ sự tự do trong xây dựng thương hiệu của mình", ông Nadiem chia sẻ.
Cách tiếp cận này hoàn toàn khác với các đối thủ như Uber, Grab - sử dụng một app và một thương hiệu duy nhất tại tất cả các thị trường.
Nhưng mới đây, GoViet từ bỏ sắc đỏ của màu áo , từ bỏ cái tên đơn vị gọi xe duy nhất có chữ "Việt", đổi sang tên Gojek Việt Nam , với logo, đồng phục, tiến tới là app đồng nhất với Gojek tại Indonesia.
Với động thái này, phải chăng Gojek thừa nhận bước đi đầu tiên vào thị trường Việt Nam với việc lập một thương hiệu bản địa là sai lầm? Những lợi thế về một doanh nghiệp local của người Việt, lợi thế về màu đỏ và hình ngôi sao trên logo nay đã không còn, hay lợi ích sau hợp nhất với Gojek cao hơn thế?
Ông Phùng Tuấn Đức - tân Tổng Giám đốc Gojek Việt Nam - đã có nhiều chia sẻ với Trí thức trẻ xung quanh câu chuyện này.
* Mặc vào bộ đồng phục mới, tên công ty mới, ở cương vị mới, cảm giác của ông bây giờ thế nào?
Một cảm giác thực sự mới mẻ, đầy khí thế. Là một trong những người đầu tiên sáng lập và ra mắt GoViet, tôi hiểu rất rõ về sứ mệnh và ước mơ của công ty, là mong muốn mang lại nhiều tiện ích cho người dân Việt, giúp mang lại cuộc sống tốt đẹp hơn cho người dân thông qua các sản phẩm, dịch vụ công nghệ và tạo ra tác động xã hội cho hệ sinh thái của chúng tôi.
Trong 2 năm vừa qua, tôi chứng kiến chặng đường phát triển của công ty có nhiều thành tựu về tăng trưởng.
GoViet là công ty duy nhất trên thị trường phát triển được đồng thời combo 3 sản phẩm Bike (kết nối vận chuyển hành khách) - Send (kết nối vận chuyển hàng hoá) - Food (kết nối giao nhận đồ ăn, thức uống) trong hai năm đầu tiên hoạt động trên thị trường, với số đơn hàng trên nền tảng xe mô tô hai bánh đạt con số 100 triệu trong 1 năm đầu tiên, và gấp đôi thành 200 triệu trong 6 tháng tiếp theo.
Hiện tại, GoViet đang kết nối 150.000 đối tác tài xế và 80.000 nhà hàng với hàng triệu khách hàng.
Việc hợp nhất thương hiệu và app với Gojek là quyết định chiến lược tiếp theo của công ty để tăng tốc phát triển. Chúng tôi đã chuẩn bị cho sự thay đổi này được một thời gian, và sinh nhật công ty hai tuổi là thời điểm tuyệt vời để ra mắt thương hiệu mới, app mới.
Sự thay đổi lần này sẽ cho công ty rất nhiều cơ hội để mang lại trải nghiệm tốt hơn, có thể cung cấp các dịch vụ - sản phẩm tốt hơn, nhanh hơn cho thị trường, mang lại được nhiều hơn cơ hội về thu nhập, tăng trưởng, doanh thu cho các cộng đồng đối tác - bao gồm các đối tác tài xế và nhà hàng.
* Ghế nóng này có khiến ông áp lực không khi liên tiếp hai Tổng Giám đốc GoViet trước đó đã từ nhiệm khi trên cương vị chưa đầy 1 năm?
Hai tiền bối có nhiều đóng góp cho GoViet. Bản thân tôi cũng đã làm việc trực tiếp với họ nhiều, và cũng được học từ họ về kinh nghiệm quản trị và các kiến thức quý báu khác.
Tôi hiểu trọng trách ở vị trí này rất lớn, thị trường có thể kỳ vọng rất nhiều ở tôi và Gojek Việt Nam. Nhưng có hai yếu tố chính khiến tôi cảm thấy rất tự tin khi tiếp nhận vị trí này.
Thứ nhất là tập thể của GoViet hiện đang lớn mạnh. Từ 5 người sáng lập ban đầu, đội ngũ GoViet nay đã lên hàng trăm người ở các văn phòng khác nhau tại Việt Nam. Đội ngũ này đã cùng nhau vượt qua nhiều thăng trầm của GoViet và họ vẫn trụ vững, giữ vững tinh thần quyết liệt, theo đuổi hoài bão, giấc mơ của công ty.
Qua những lần va vấp, chúng tôi may mắn có nhiều người tài giỏi tiếp tục trụ lại, cùng nhau phát triển công ty.
Thứ hai, với thay đổi lần này, Gojek Việt Nam thực sự được đứng trên vai người khổng lồ, tận dụng được nền tảng công nghệ của Gojek - là yếu tố đã thu hút được rất nhiều sự đầu tư của các công ty lớn có thể kể đến như Google, Facebook, Tencent, Visa, Mitsubishi, Paypal…
Nguồn lực của người khổng lồ cộng với nền tảng vững chắc của hệ sinh thái của Gojek Việt Nam sẽ giúp chúng tôi thực hiện kế hoạch, mong muốn lớn lao của mình trong thời gian tới.
* Ông vừa nhắc tới lợi thế về việc tận dụng nền tảng công nghệ của Gojek. Như vậy, mức độ tận dụng công nghệ từ Gojek của GoViet trước đây không được ưu việt?
Trước đây, chúng tôi phát triển app riêng cho thị trường Việt Nam, độc lập với app Gojek tại Indonesia, dựa trên sự hậu thuẫn về công nghệ và kiến thức chuyên môn của Gojek. Tuy nhiên, với một khách hàng di chuyển giữa nhiều quốc gia, việc phải mở nhiều app khác nhau và tuỳ chỉnh app theo nhu cầu khách hàng chưa thuận lợi.
App Gojek tại Indonesia cũng sẽ nâng cấp sang phiên bản hoàn toàn mới, và việc tận dụng nền tảng công nghệ mang tầm cỡ quốc tế này sẽ giúp cho GoViet hay Gojek ở các quốc gia có thể triển khai được những dịch vụ mới, có thể mở rộng ra các thành phố mới hoặc tùy chỉnh các tính năng trên các sản phẩm hiện hữu của mình một cách nhanh chóng và thuận lợi hơn rất nhiều.
Đó là một thay đổi mang tính toàn cầu chứ không chỉ riêng ở Việt Nam.
* Có ý kiến cho rằng việc hợp nhất thương hiệu cũng như ứng dụng lần này chứng tỏ bước đi đầu tiên khi lấy tên GoViet và phát triển ứng dụng riêng cho thị trường Việt Nam là sai lầm. Ông nghĩ sao? Hay bước đi này nằm trong kế hoạch ngay từ đầu?
Việc tham gia vào thị trường với một thương hiệu riêng phản ánh chiến lược phát triển của Gojek luôn dựa trên những hiểu biết về thị trường nội địa và phát triển, thay đổi sản phẩm, dịch vụ của mình để đáp ứng với nhu cầu của thị trường địa phương. Trong 2 năm, chiến lược này thực sự giúp cho GoViet đạt được những thành công cho đến ngày hôm nay.
Tuy nhiên, bối cảnh thị trường đang thay đổi. Trong môi trường đang tăng trưởng rất nhanh như hiện nay, ngày càng có nhiều đối thủ tham gia vào thị trường. Bên cạnh đó là thông tin về một số hãng công nghệ khác trên thế giới đang lao đao sau IPO hay gặp những khó khăn trở ngại nhất định trong việc xây dựng kế hoạch phát triển bền vững.
GoViet nhận thấy để có thể phát triển lâu dài ở một thị trường cạnh tranh như Việt Nam trong bối cảnh quốc tế như vậy, sẽ cần tận dụng những thế mạnh của Gojek - những nền tảng công nghệ đã được nghiên cứu và phát triển tại một thị trường có nhiều nét tương đồng với thị trường Việt Nam - để mang lại trải nghiệm khách hàng tốt hơn, mang lại những giá trị thật sự cho khách hàng và cộng động đối tác của GoViet, và giúp GoViet tập trung phát triển trong dài hạn dựa vào những giá trị cốt lõi, thoát khỏi chiến lược cạnh tranh bằng giá hay bằng khuyến mại.
* Có ý kiến cho rằng thương hiệu GoViet nghe thân thiện ở Việt Nam hơn là Gojek, và màu đồng phục mới còn dễ nhầm với Grab. Ông nghĩ sao?
Tôi luôn yêu chữ "Việt", và tôi cũng cảm thấy khá tiếc nuối khi tạm biệt với tên và thương hiệu GoViet.
Tuy nhiên, những giá trị mà thương hiệu GoViet đã mang lại cho thị trường cũng như những giá trị sau này Gojek có thể mang lại cho hệ sinh thái của nền tảng ở Việt Nam, tôi nghĩ sẽ đủ lớn để có thể khiến cho mọi người cảm thấy hào hứng, tin yêu và tiếp nhận sự thay đổi này.
Còn ở góc độ màu sắc, logo, thương hiệu, Gojek được thành lập từ 2010, xuất phát từ chữ "Ojek" nghĩa là xe ôm trong tiếng Bahasa Indonesia và đã luôn là thương hiệu màu xanh. Logo của Gojek vào giữa năm 2019 có sự thay đổi với một hình tròn khuyết cùng chấm tròn ở giữa.
Logo màu xanh mới, thể hiện sự chuyển mình từ dịch vụ gọi xe có trụ sở ở Jakarta thành một siêu ứng dụng hàng đầu Đông Nam Á, là hình ảnh nhất quán ở các quốc gia khác. Tôi nghĩ với đặc thù và ý nghĩa riêng, Gojek sẽ khó gây nhầm lẫn với các thương hiệu khác trên thị trường.
* Có những bất tiện phát sinh cho khách hàng, đối tác từ việc hợp nhất này không, theo ông? Việc download app mới chẳng hạn…
Ở thời điểm hiện tại, khách hàng và đối tác chưa cần phải thực hiện bất kỳ thao tác nào ngoài việc nhấn chọn lưu lại thông tin trên app GoViet - dữ liệu sau đó sẽ được tự động chuyển vào app Gojek mới.
Trong thời gian tới, khi app Gojek chính thức ra mắt, khách hàng và đối tác sẽ nhận được thông báo tải app mới, người dùng chỉ cần làm theo hướng dẫn là có thể sử dụng được.
Việt Nam là một trong những quốc gia có độ phủ về smartphone lớn nhất trong khu vực, và việc cài đặt, đăng nhập vào một app mới tôi nghĩ không quá khó với người dùng Việt Nam, vốn là những người thích tìm tòi và dễ thích nghi công nghệ mới. Người dùng sau khi chuyển app sẽ ngay lập tức trải nghiệm nhiều tính năng mới tiện lợi hơn.
* Ông có tin tưởng vào sự trung thành của khách hàng GoViet hiện tại? Theo ông, bao nhiêu phần trăm người dùng cũ sẽ down app mới?
Sự trung thành của khách hàng GoViet thể hiện qua nhiều con số. Trong thời gian vừa qua, GoViet đã tăng trưởng từ con số 0 lên hơn 150.000 đối tác tài xế, 80.000 nhà hàng, và hàng triệu người dùng tại TPHCM và Hà Nội.
Và trong vài ngày sau khi chúng tôi thông báo hợp nhất ứng dụng và bắt đầu cho người dùng lưu lại thông tin để chuyển sang app mới, chúng tôi rất ấn tượng với tỉ lệ khá cao người dùng đã hoàn tất bước này.
Điều đó thể hiện GoViet đang mang lại sản phẩm và dịch vụ thực sự giá trị và được thị trường yêu mến. Chính vì vậy, việc chuyển từ app GoViet qua app Gojek, tôi tin sẽ không gây phiền phức.
* Sau khi đổi thương hiệu và ứng dụng, chương mới của Gojek Việt Nam sẽ thế nào?
Nền tảng này thật sự giúp Gojek ở Việt Nam vượt qua được rào cản lớn nhất trong thời gian vừa rồi, đó là khả năng triển khai các dịch vụ, tính năng mới một cách nhanh chóng, nhất quán, từ đó sẽ đáp ứng được nhu cầu, mang đến trải nghiệm tốt hơn cho khách hàng. Đấy cũng là sứ mệnh và mong muốn xuyên suốt từ lúc GoViet thành lập công ty đến nay.
Các bước đi trong giai đoạn sắp tới cũng xoay quanh chủ đề làm sao để cải tiến, phát triển mở rộng các sản phẩm, tính năng của Gojek Việt Nam, để có thể đáp ứng được nhu cầu của khách hàng tốt hơn, thu hút người tiêu dùng tham gia hệ sinh thái của mình, từ đó mở rộng cơ hội về thu nhập và doanh thu cho các đối tác của Gojek Việt Nam.
* Dịch vụ thanh toán không tiền mặt và mảng bốn bánh thì sao?
Chắc chắn hai sản phẩm trên cũng sẽ là hai trong số nhiều các sản phẩm thị trường Việt Nam đang khá mong chờ ở Gojek Việt Nam. Và như tôi nói, việc thống nhất nền tảng công nghệ sẽ giúp việc đưa ra các sản phẩm mới nhanh hơn. Hiện tôi xin phép chưa chia sẻ chi tiết. Đến thời điểm ứng dụng chính thức ra mắt và sau đó, chúng tôi sẽ chia sẻ thêm thông tin.
* Như vậy là ứng dụng trước đây cản trở nhiều trong việc update các tính năng mới?
Ứng dụng cũ có nhiều tính năng mà người Việt yêu thích - thể hiện bằng tốc độ tăng trưởng về số đơn hàng cũng như số lượt tải ứng dụng và số khách hàng sử dụng GoViet. Nhưng ứng dụng mới sẽ có nhiều điểm ưu việt hơn nữa.
Việt Nam và Indonesia có điểm tương đồng là cộng đồng xe hai bánh rất lớn so với các quốc gia khác trong khu vực như Singapore, Thái Lan, Philippines.
Cho nên, trong 2 năm đầu, để tham gia vào thị trường một cách nhanh nhất và phát triển tốt nhất, xe hai bánh là mảng GoViet tập trung phát triển, và thực sự tạo ra sự khác biệt cho thương hiệu của mình. Các dịch vụ được phát triển trên nền tảng xe hai bánh cũng là bí quyết thành công của Gojek ở Indonesia.
* Ông có thể tiết lộ một chút về thay đổi trong các sản phẩm tới đây của Gojek Việt Nam?
Sau khi ra mắt, thời gian đầu, chúng tôi sẽ tiếp tục duy trì một cách tốt nhất 3 dịch vụ GoBike, GoFood và GoSend như hiện nay.
Sẽ có nhiều tính năng mới, ví dụ tính năng liên quan đến vấn đề an toàn - cũng là một trong những nhu cầu mà người tiêu dùng ngày càng muốn có - như chia sẻ hành trình chuyến đi cho người khác, hoặc nút cuộc gọi khẩn cấp trong chuyến đi để xử lý tình huống phát sinh.
Gojek Việt Nam cũng sẽ có thêm tính năng để khách hàng tương tác tốt hơn trong ứng dụng của Gojek, ví dụ như tính năng cho phép khách hàng chat với nhau thay vì chỉ có khách hàng chat với tài xế, hoặc những chương trình nho nhỏ để khách hàng tham gia thực hiện và khi thực hiện xong có thể nhận được những phần quà của Gojek.
Đó là vài ví dụ cho những thay đổi nhỏ. Sẽ còn nhiều thay đổi lớn về mặt sản phẩm, dịch vụ được triển khai từ giờ đến cuối năm.
* Mới đây Gojek cắt giảm 430 nhân sự do ảnh hưởng của Covid-19, Gojek Việt Nam bị ảnh hưởng ra sao?
Gojek đã phải đưa ra một quyết định khó khăn khi đóng cửa một số sản phẩm, dịch vụ mà người dùng không còn nhu cầu trong thời kỳ Covid-19, như một số dịch vụ GoLife và GoFestival ở Indonesia - và nhân sự liên quan đến các mảng này tại trụ sở chính Gojek đã bị ảnh hưởng ít nhiều.
Tôi muốn nhấn mạnh thêm rằng việc thay đổi ứng dụng và thương hiệu lần này của Gojek Việt Nam hoàn toàn không liên quan đến Covid-19. Kế hoạch này đã được chuẩn bị được một thời gian dài, và với mục tiêu mang lại ứng dụng tốt hơn, giá trị tốt hơn cho người dùng Việt Nam. Nó không liên quan đến Covid-19.
* Mục tiêu cụ thể của Gojek Việt Nam trong năm nay và năm tới?
Thay đổi thương hiệu, ứng dụng mang lại cho Gojek Việt Nam khả năng triển khai dịch vụ mới, nâng cấp sản phẩm hiện có, mở rộng ra các thành phố mới. Gojek Việt Nam sẽ tập trung khai thác lợi thế lần này để tiếp tục mang đến nhiều ảnh hưởng tích cực cho xã hội một cách bền vững thông qua các thay đổi tích cực dành cho hệ sinh thái của chúng tôi.
* Xin cảm ơn ông!