Tân Bộ trưởng Quốc phòng Anh cảnh báo đối đầu với Nga, Trung Quốc và Iran trong 5 năm tới

Bức tranh về "thế giới trước chiến tranh"

Tờ Independent (Anh) đưa tin, trong bài phát biểu đầu tiên với tư cách là Bộ trưởng Quốc phòng Anh vào ngày 15/1, ông Grant Shapps đã đưa ra một bức tranh đen tối về một "thế giới trước chiến tranh", trong đó những đối thủ cũ và mới đã vẽ lại chiến tuyến chống lại Anh và phương Tây.

Ông Shapps cảnh báo rằng, nền tảng của trật tự quốc tế dựa trên luật lệ đang bị "rung chuyển đến tận gốc rễ". Các cuộc xung đột ở Trung Đông và Ukraine là những điềm báo trước cho những xung đột trong tương lai, với kỷ nguyên "cổ tức hòa bình" (thuật ngữ chỉ lợi ích kinh tế nhờ cắt giảm chi tiêu quốc phòng) đến sau khi Chiến tranh Lạnh thực sự kết thúc.

Ông Shapps nói: "Chúng ta thấy mình đang ở buổi bình minh của kỷ nguyên mới này – Bức tường Berlin là một ký ức xa xôi – và chúng ta đã đi hết một vòng, chuyển từ thế giới hậu chiến sang thế giới trước chiến tranh."

Bộ trưởng Quốc phòng Anh nói tiếp: "Trong 5 năm tới, chúng ta có thể xem xét nhiều 'mặt trận' bao gồm Nga, Trung Quốc, Iran và Triều Tiên. Hãy tự hỏi, nhìn vào các cuộc xung đột ngày nay trên khắp thế giới, con số đó tăng hay giảm? Tôi nghi ngờ tất cả chúng ta đều biết câu trả lời. Nó có khả năng gia tăng hơn nữa, vì vậy năm 2024 phải là một bước ngoặt."

Quan điểm khác biệt của Anh - Mỹ về vai trò của Iran đối với Houthi

Theo Independent, ông Shapps cũng đưa ra nhận định về các cuộc đụng độ quân sự ở khu vực Biển Đỏ - nơi Mỹ và Anh đã tiến hành các cuộc tập kích tên lửa nhằm vào nhóm Houthi ở Yemen vào cuối tuần qua. 

Động thái này diễn ra sau khi Houthi liên tục thực hiện các cuộc tấn công nhằm vào hoạt động vận chuyển hàng hóa trên Biển Đỏ, một trong những tuyến đường biển nhộn nhịp nhất thế giới.

Trong bài phát biểu tại Lancaster House ở London, Bộ trưởng Quốc phòng Anh nói, Vương quốc Anh muốn tham gia sứ mệnh của Mỹ tại Yemen và kết quả là "Houthi đã bị giáng một đòn. Chúng tôi đã gửi một thông điệp rất rõ ràng và tôi hy vọng thông điệp đó sẽ rõ ràng".

Tuy nhiên, Lầu Năm Góc ước tính chưa tới 25% kho tên lửa và máy bay không người lái của Houthi bị phá hủy. Houthi cũng tuyên bố sẽ tiếp tục các cuộc tấn công. Và vào tối 14/1, máy bay chiến đấu từ tàu khu trục USS Laboon của Mỹ đã phải bắn hạ một tên lửa hành trình chống hạm bay tới từ Yemen.

Ông Shapps khẳng định Iran là người đứng sau phiến quân Houthi. 

"Chúng tôi thấy rằng mối liên hệ [giữa Iran và Houthi] rất rõ ràng. Chúng tôi thực sự muốn Tehran, cũng như chính quyền Iran, kiềm chế những người được ủy nhiệm này, những người được Iran đào tạo, được Iran cung cấp vũ khí trang bị, thường được Iran chuyển cho thông tin tình báo," ông Shapps nói. "Chúng tôi muốn thấy họ [Iran] bước vào đây và nói 'nhìn này, thế là đủ rồi, vì chúng tôi [Iran] không muốn thấy tình hình leo thang'."

Tuy nhiên, theo Independent, các quan chức quốc phòng và an ninh cấp cao của Mỹ và Anh bác bỏ tuyên bố rằng Tehran có quyền kiểm soát trực tiếp đối với Houthi.

Một quan chức an ninh Mỹ cho biết: "Mọi thứ không đơn giản như vậy. Houthi có mức độ tự chủ khá cao trong hành động của họ. Tôi nghĩ các đối tác [tình báo] Anh của chúng tôi cũng có sự hiểu biết tương tự."

Lực lượng Vệ binh Cách mạng Hồi giáo Iran (IRGC) có truyền thống duy trì mối liên hệ chặt chẽ với phiến quân Houthi. Nhưng một sĩ quan quân đội cấp cao của Anh từng chỉ ra: "Qasem Soleimani [vị chỉ huy quá cố của lực lượng tinh nhuệ Quds thuộc IRGC] có thể đi vòng quanh các lực lượng dân quân được Iran hậu thuẫn ở Syria và Iraq và hướng dẫn họ những gì họ sẽ làm. Ông ấy không làm điều đó với Houthi vì ông ấy biết sẽ không hiệu quả."

Tướng Soleimani đã thiệt mạng trong cuộc tấn công bằng máy bay không người lái của Mỹ năm 2020.

Khi thông báo cử lực lượng đặc nhiệm gồm 20.000 quân của Anh tham gia cuộc tập trận lớn nhất của NATO kể từ khi kết thúc Chiến tranh Lạnh dự kiến diễn ra trong nửa đầu năm nay, Bộ trưởng Quốc phòng Anh nhấn mạnh rằng, nhiều mối đe dọa mà phương Tây đang phải đối mặt đồng nghĩa với việc phải tăng cường chi tiêu quốc phòng.

Ông Shapps nói rằng, Anh đã đi đầu trong vấn đề này và các đồng minh phương Tây cần phải noi theo. "Chúng tôi đã đưa ra quyết định quan trọng là đặt ra mục tiêu dành 2,5% GDP cho quốc phòng; và khi chúng tôi ổn định và phát triển nền kinh tế này, chúng tôi sẽ tiếp tục cố gắng đạt được mục tiêu đó càng sớm càng tốt."

"Nhưng bây giờ là lúc tất cả các quốc gia đồng minh và dân chủ trên thế giới phải làm điều tương tự và đảm bảo chi tiêu quốc phòng của họ cũng tăng lên", ông Shapps nói.