Đao phủ là một nghề độc đáo trong xã hội Trung Quốc cổ đại, ấn tượng mà chúng ta có được về đao phủ qua các bộ phim điện ảnh và phim truyền hình đều là những người đàn ông hung dữ, to lớn với bờ vai rộng và vòng eo tròn, tay trần cầm một thanh đại đao sắc bén.
Nhắc đến xã hội Trung Quốc cổ đại, nhiều người sẽ hình dung ra hình ảnh những vị quan uy quyền, những gã lãng khách giang hồ, hay những giai nhân xinh đẹp. Tuy nhiên, bên cạnh những hình ảnh quen thuộc ấy, còn có một nghề nghiệp đặc biệt, ẩn chứa nhiều bí ẩn và thường bị che phủ bởi màn sương mù lịch sử - đó là nghề đao phủ.
Khi quan phủ lấy tấm biển xử tử và ném xuống đất, đao phủ trên đài hành hình sẽ thể hiện những kỹ năng đặc biệt của mình. Đao phủ sẽ cầm thanh đại đao lên và nhẹ nhàng vuốt qua lưỡi đao bằng lòng bàn tay. Sau đó, đao phủ sẽ không lập tức dùng đao chặt đầu phạm nhân mà quay người cầm lấy bình rượu đã chuẩn bị sẵn, uống một ngụm lớn rồi phun một ngụm rượu vào đao. Chỉ khi toàn bộ nghi lễ này được hoàn thành, đao phủ mới có thể bắt đầu hành quyết.
Tuy nhiên, hình ảnh đao phủ trong thực tế có thể không hoàn toàn giống như vậy. Theo ghi chép lịch sử, không có quy định cụ thể về ngoại hình của đao phủ. Họ có thể là những người đàn ông bình thường, với vóc dáng và ngoại hình đa dạng.
Vậy câu hỏi đặt ra là tại sao đao phủ lại phải uống một ngụm rượu rồi phun một ngụm rượu lên đao trước khi giết người?
Nghề đao phủ, dù mang tính chất bạo lực, vẫn có những quy tắc và nghi lễ riêng để đảm bảo sự trật tự và tôn trọng.
Trên thực tế, đao phủ là một nghề rất đặc biệt, được xem là nghề "giết người hợp pháp". Nó đã tồn tại trong lịch sử Trung Quốc hàng nghìn năm, từ đó hình thành nên những quy luật nhất định của ngành. Do bản chất công việc đi ngược lại đạo lý thông thường, nên ngay cả một đao phủ kỳ cựu có lẽ cũng không thể nói rằng mình hoàn toàn thoải mái với những hành động này.
Theo đó, đao phủ phải áp dụng những nghi thức đặc biệt để giảm bớt áp lực tâm lý và tỏ lòng tôn kính với người đã khuất. Mỗi khi đao phủ hành hình xong thì sẽ phải chịu sự "hành quyết" của những đồng nghiệp. Cách thức hành quyết là cởi quần và cho người khác quất nhiều roi để tỏ lòng tạ lỗi với các linh hồn đã bị mình hành hình. Điều này được cho là để người đã khuất không ám ảnh đao phủ cũng như thoát khỏi những điều xui xẻo nặng nề liên quan đến cái chết, đảm bảo sự bình yên cho bản thân và gia đình của đao phủ.
Xã hội Trung Quốc cổ đại chịu ảnh hưởng sâu sắc bởi các tín ngưỡng tâm linh. Người ta tin rằng những linh hồn của người đã khuất có thể quay lại báo thù nếu họ không được đối xử tử tế. Do đó, đao phủ thực hiện các nghi thức tế lễ để cầu mong sự tha thứ từ các linh hồn và bảo vệ bản thân khỏi những điều xui xẻo.
Ngoài ra, khi một đao phủ giết chết 99 người, cho dù là có bất cứ lý do nào thì người đao phủ đó cũng phải bỏ nghề và không bao giờ được dính líu đến nghề này nữa. Nếu anh ta không làm điều này, thì những linh hồn ma quỷ và vận rủi sẽ ám ảnh anh ta và khiến anh ta gặp nguy hiểm trong tương lai. Theo đó việc phun một ngụm rượu lên đao trước khi hành quyết cũng là một trong những cách giữ an toàn cho bản thân đao phủ.
Theo tín ngưỡng cổ xưa của người Trung Quốc, rượu trắng có tác dụng xua đuổi ma quỷ, còn rượu gạo có thể xua đuổi tà ma. Kẻ hành quyết phải trộn hai loại rượu này lại với nhau để phát huy tối đa hiệu quả của chúng. Khi hành quyết, trước hết đao phủ sẽ phải thầm cầu nguyện trong lòng, gọi là tế trời đất. Ngoài ra, họ còn phải tế đao, biểu hiện cho việc tế đao là phun rượu vào lưng đao.
Nghề đao phủ là một công việc vô cùng áp lực. Họ phải trực tiếp cướp đi sinh mạng của người khác, điều này có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến tâm lý của họ. Việc thực hiện các nghi thức giúp đao phủ giải tỏa căng thẳng, trấn an tinh thần và tập trung vào công việc.
Có rất nhiều điều cấm kỵ trong nghề đao phủ, tại sao người ta vẫn làm nghề này? Trước hết, đó là một nghề nghiệp được triều đình chính thức công nhận và có sự bảo đảm chính thức nhất định. Điểm thứ hai và quan trọng hơn là nghề đao phủ thường có mức lương cao. Theo các ghi chép lịch sử, trước khi nghề đao phủ bị bãi bỏ ở Trung Quốc, mức lương của người làm nghề đao phủ thường là 50 ngân lượng, tương đương với khoảng 30.000 nhân dân tệ (hơn 100 triệu VNĐ) ngày nay.
Vào thời điểm đó những lính tuần của quan phủ, chỉ nhận được 8 ngân lượng mỗi tháng. Từ đó có thể thấy rằng nghề đao phủ thực sự là một sự lựa chọn tốt để nuôi sống một gia đình, nhưng nó đòi hỏi một sự dũng cảm và can đảm nhất định, cũng như một ý chí kiên định.
Ngày nay, nghề đao phủ đã không còn tồn tại. Hình phạt tử hình bằng cách chém đầu cũng đã bị bãi bỏ ở hầu hết các quốc gia trên thế giới. Tuy nhiên, nghề đao phủ vẫn là một phần quan trọng của lịch sử Trung Quốc và những bí ẩn xung quanh nó vẫn luôn thu hút sự tò mò của nhiều người.
