Đã bao giờ bạn cảm thấy khó chịu với những âm thanh "chóp chép" phát ra từ miệng của người bên cạnh? Cho dù đó là một người lạ trên xe bus, một người đồng nghiệp trong văn phòng hay thậm chí vợ hoặc chồng của mình.
Thú thật là bạn không đói đâu, bạn cũng chẳng thích món ăn mà họ đang ăn cho lắm. Vấn đề là ở bản thân cái âm thanh "chóp chép" kia cơ. Nó có thể đã kích hoạt một cơn giận sôi máu trong bạn nếu người kia không dừng lại. Nhưng tại sao lại vậy?
Misophonia: Hội chứng nhạy cảm âm thanh chọn lọc
Các nhà khoa học cho biết bạn không phải là người duy nhất khó chịu với âm thanh "chóp chép" phát ra từ miệng. Khảo sát cho thấy cứ 6,5 người thì có 1 người cảm thấy rất khó chịu với một âm thanh cụ thể nào đó. Nó được gọi là hội chứng nhạy cảm âm thanh chọn lọc, hay "Misophonia".
Chẳng hạn, một số người sẽ cảm thấy phát điên khi nghe thấy tiếng bấm bút bi, tiếng gõ tay xuống bàn, tiếng gõ bàn phím máy tính hay tiếng nước nhỏ giọt… Nhưng thứ âm thanh phổ biến nhất vẫn là tiếng phát ra từ miệng. 80% những người bị nhạy cảm âm thay nói rằng họ ghét tiếng "chóp chép", tiếng ai đó húp đồ ăn nước "sùm sụp", tiếng nhai kẹo cao su, tiếng huýt sáo, tiếng hét, tiếng trẻ em khóc, thậm chí nổi gai ốc vì tiếng thì thầm…
Hội chứng Misophonia đặc biệt dễ bị kích hoạt bởi các âm thanh lặp đi lặp lại đều đều. Có tới 60% người được hỏi nói rằng họ sẽ cảm thấy lo lắng, bồn chồn, cho đến ghê tởm, phẫn nộ và hoảng loạn với những âm thanh lặp đi lặp lại này.
Cùng kiểm tra xem âm thanh nào trong video này có thể khiến bạn phát điên.
Vấn đề không nằm trong tai, mà là trong não bộ của bạn
Các nghiên cứu cho thấy hội chứng Misophonia thường bắt đầu xuất hiện sớm nhất từ độ tuổi từ 9-13 và phổ biến ở người trưởng thành. Mặc dù vậy, các bác sĩ cũng không biết chính xác điều gì đã kích hoạt các triệu chứng lo lắng và giận giữ liên quan đến âm thanh đó. Họ chỉ biết nó không xuất phát từ tai của bạn.
Thay vào đó, chứng nhạy cảm âm thanh thường liên quan đến cách mà bạn cảm nhận âm thanh trong não bộ. Một nghiên cứu năm 2017 phát hiện các âm thanh chọn lọc đã kích hoạt vỏ não trước (prefrontal cortex), nơi sinh ra các cảm xúc như như tức giận, sợ hãi và lo lắng trong đầu của những người mắc hội chứng Misophonia.
Các nhà khoa học cũng phát hiện ra những người này có lượng myelin (một chất béo cách điện bao bọc xung quanh các tế bào thần kinh) trong não bộ cao hơn bình thường. Không rõ liệu tăng myelin có phải là nguyên nhân hay chỉ là hậu quả của chứng nhạy cảm âm thanh. Nhưng trước đó, các nhà khoa học cũng quan sát thấy ảnh hưởng của nó tới chứng giảm trí nhớ và sự kích hoạt đối với các vùng não khác.
Mới đây nhất, một nghiên cứu đăng trên tạp chí Journal of Neuroscience tuần này cho thấy chứng Misophonia dường như bị kích hoạt bởi một kết nối thần kinh chạy từ vỏ não thính giác tới vùng vỏ não vận động đang kiều khiển chuyển động của các cơ và khớp trên mặt, miệng và cổ họng.
Nó phần nào giải thích tại sao đa số chúng ta bị dị ứng với các âm thanh phát ra từ miệng thay vì các âm thanh ngẫu nhiên khác như tiếng la hét, tiếng mưa rơi…
Nhà khoa học thần kinh Sukhbinder Kumar, tác giả nghiên cứu mới đến từ Đại học Newcastle ở Anh cho biết:
3 học sinh tiểu học đi lạc vào hang động, phát hiện ra thứ gây chấn động Trung Quốc ở đáy hang: Trị giá 5 tỷ NDT
Vụ hạ độc bí ẩn chấn động thời Tống: 'Cha đẻ pháp y Trung Quốc' ra tay, vạch mặt thủ phạm bằng 'nước vôi trong'
Phát hiện lăng mộ mini 3 mét vuông khi xây trường học, thân phận chủ mộ khiến giới khảo cổ ngỡ ngàng!
"Những phát hiện của chúng tôi chỉ ra một sự giao tiếp bất thường giữa vùng não thính giác và vùng não vận động của những người mắc Misophonia. Bạn có thể mô tả nó như một 'kết nối siêu nhạy cảm'. Đây là lần đầu tiên một kết nối như vậy trong não được xác định là nguyên nhân gây ra tình trạng này".
Làm sao để đối phó?
Nếu chỉ đang cảm thấy khó chịu một chút với tiếng chóp chép miệng của người bên cạnh, bạn hoàn toàn có thể dễ dàng nói chuyện với họ để ngừng hành vi mất lịch sự đó lại. Nhưng thật không may, nhiều người mắc hội chứng Misophonia nặng có thể cảm thấy nó đang hủy hoại cuộc sống của mình.
Các triệu chứng nặng của Misophonia bao gồm: ghê tởm, thôi thúc sự trốn chạy, cơn phẫn nộ, hoảng loạn và thù ghét, đau khổ và sợ hãi… Nhiều người mắc hội chứng này có thể cảm thấy như bị tra tấn cả đêm chỉ bởi một chiếc vòi nước trong nhà vệ sinh bị rò rỉ.
Và bạn có thể tưởng tượng đến cuộc sống của một nhân viên văn phòng sẽ ra sao nếu họ bị dị ứng với tiếng gõ bàn phím? Tương tự, sẽ không công bằng nếu có một giáo viên đơn thuần cấm học sinh bấm bút bi trong giờ kiểm tra – trong khi hành động đó có thể đem lại sự tập trung cho học sinh ấy.
Trước năm 2018, thực sự là khoa học chưa hề có bất kỳ một phương pháp điều trị nào cho hội chứng Misophonia. Nhưng khi một số thử nghiệm nghiên cứu lâm sàng vào cuộc, các bác sĩ đã bắt đầu khám phá ra hội chứng này và có cách giúp làm thuyên giảm nó.
Tại Mỹ, có hẳn một Hiệp hội Misophonia với các phòng khám chuyên biệt sử dụng liệu pháp hành vi, nơi bạn có thể tập luyện cho não bộ của mình không còn dị ứng với các âm thanh chọn lọc.
Đối với những người bình thường không thể tiếp cận các phương pháp trị liệu chuyên nghiệp, các nhà khoa học cho biết họ có thể dùng biện pháp đánh lạc hướng thính giác (chẳng hạn như đeo tai nghe hoặc phát tiếng ồn trắng – white noise) để xua an các cảm xúc mà Misophonia gây ra.
Các nhà nghiên cứu tại Anh Quốc đã thành lập một trung tâm nghiên cứu Misophonia cho phép bạn tìm kiếm sự hỗ trợ hoặc tham gia vào các nghiên cứu chữa trị hội chứng này. Bạn có thể tìm hiểu trên trang web của họ tại địa chỉ: https://allergictosound.com/.
