Mới đây một máy bay huấn luyện - chiến đấu Yak-130 do Nga sản xuất thuộc Không quân Bangladesh đã bị rơi, phi công không thể nhảy dù ra ngoài. Nguyên nhân vụ tai nạn là do hỏa hoạn bất ngờ, có thể là do động cơ bốc cháy.
Thoạt nhìn, lỗi kỹ thuật liên quan đến chất lượng động có vẻ rõ ràng. Nhưng trong trường hợp Không quân Bangladesh và máy bay Yak-130, những chi tiết như vậy cũng có thể được nhấn mạnh.
Nếu nhìn lại hợp đồng, đây là một giao dịch không có lãi đối với Nga khi đã phải cấp tín dụng cho quốc gia Nam Á. Trong khi đó bản thân Bangladesh cũng không khá hơn khi đã mất 25% phi đội trong thời gian ngắn.
Nga và Bangladesh đã ký hợp đồng cung cấp 16 máy bay huấn luyện - chiến đấu Yak-130 trị giá 800 triệu USD kèm theo tùy chọn mua thêm 10 chiếc nữa vào năm 2013, việc bàn giao lô 6 chiếc đầu tiên diễn ra vào tháng 9/2015.
Cụ thể là Bangladesh mua số máy bay này của Nga bằng tiền tín dụng trực tiếp từ Moskva, tổng số tiền vay là 1 tỷ USD. Và đó cũng là dấu hiệu cho thấy Liên bang Nga đã thực hiện hợp đồng này mà không đáp ứng được tiến độ giao hàng.
Theo các điều khoản của hợp đồng, trong năm 2015, Bangladesh lẽ ra phải nhận một lúc 14 máy bay, 2 chiếc còn lại giao trong năm 2016. Có lẽ chính vì lý do này mà họ quyết định không đề cập tới phương án mua thêm 10 chiếc Yak-130 nữa.
Tháng 7/2017, tai nạn đầu tiên liên quan đến Yak-130 của Không quân Bangladesh xảy ra: máy bay rơi nhưng rất may cả hai thành viên phi hành đoàn đều kịp thoát ra ngoài.
Cuối tháng 12/2017, thảm họa tiếp theo xảy ra: hai máy bay va chạm trên không, cả 4 phi công đều kịp thoát ra ngoài. Như vậy sự cố mới đây đã là lần thứ ba liên quan đến Yak-130 của Không quân Bangladesh, họ đã mất tổng cộng 4 phi cơ loại này.
Military Balance 2023 chỉ ra rằng vào đầu năm ngoái, Không quân Bangladesh “trên giấy tờ” có 13 máy bay huấn luyện - chiến đấu Yak-130, nhưng tình trạng thực tế của phi đội vẫn chưa rõ ràng.
Góc nhìn từ buồng lái máy bay huấn luyện - chiến đấu Yak-130. |