Ta biết về Nikola Tesla phần nhiều là nhờ mạng Internet, ông không xuất hiện trong sách vật lý vì đã là sách dạy vật lý, thì nhắc tới vĩ nhân làm gì? Những cá nhân đã từng xuất hiện trong sách vật lý đều là những cái tên gắn liền với các thuyết vật lý nổi tiếng, có giá trị lớn trong ngành khoa học. Có thể kể tới những cái tên như Newton, Einstein, Faraday, ...
May mắn là ta vẫn còn những tài liệu ghi lại công lao đóng góp của Tesla cho ngành khoa học. Vị kĩ sư điện thiên tài đã có những phát minh đi trước thời đại, mở đường cho vô vàn ngành sau này. Nhiều người nói rằng những dòng chữ của ông đã vẽ nên toàn bộ nửa sau của thế kỷ 20.
Tuy nhiên, đầu óc thiên tài của ông bị ảnh hưởng nặng nề bởi bệnh thần kinh. Đáng chú ý nhất là các triệu chứng của bệnh rối loạn ám ảnh cưỡng chế (OCD), xuất hiện vào những năm cuối cuộc đời Tesla.
Có điều, Tesla bị OCD vào cái thời người ta còn chưa biết OCD là thứ gì, dù có một vài bằng chứng về OCD có được ghi lại trong lịch sử, nhưng phương tiện truyền thông không sẵn để truyền tin đi muôn nơi.
Thế nên nhiều người tỏ ra e dè khi thấy ông kỹ sư điện, được cho là một thiên tài, thường xuyên lo lắng về vi khuẩn, bị ám ảnh bởi sự sạch sẽ và tránh việc tiếp xúc với mọi nguồn bệnh tiềm năng bằng các cách khá cực đoan.
Theo Tạp chí Smithsonian viết, ông rất hay rửa tay và những năm cuối đời, Tesla luôn đảm bảo rằng mọi thứ đồ ăn làm cho ông đều phải được nấu chín kĩ. Cũng là thông tin từ Tạp chí Smithsonian, Nikola Tesla còn chia khối thức ăn có trên đĩa, tính toán ra chính xác số lần nhai để ăn được món.
Nỗi sợ tới từ những thí nghiệm ông đã làm với vi khuẩn. Ông viết:
"Nếu như bạn có thể tận mắt nhìn, chỉ vài phút thôi, những con vật gớm ghiếc, lông lá và xấu xí hơn bất cứ thứ gì bạn từng nhìn, xé nát lẫn nhau trong làn nước – bạn sẽ không bao giờ dám uống thêm một giọt nước chưa đun sôi hoặc chưa làm sạch".
Và không chỉ sợ vi khuẩn trong nước, ông cũng sợ cả vi khuẩn trên tay người khác. Ông thường từ chối bắt tay và nếu có, ông sẽ đeo găng tay để tránh tiếp xúc trực tiếp với mọi người.
Giống với nhiều cá nhân của thế kỷ này, Nikola Tesla cũng là "cú đêm". Ông tuyên bố ông có thể sống với giấc ngủ ngắn chỉ 2 giờ mỗi đêm, ông chống chọi với cơn buồn ngủ bằng cách thực hiện các giấc ngủ ngắn trong ngày.
Ngủ càng ít, Tesla càng có nhiều thì giờ để nghiên cứu trong phòng thí nghiệm. Hàng xóm của Tesla thường xuyên cằn nhằn với những âm thanh quái lạ giữa đêm.
Trợ lý thí nghiệm của Tesla kể lại rằng vị kĩ sư tận tụy rất hay gục giữa chừng thí nghiệm, vì khối lượng công việc khổng lồ và một phần do thiếu ngủ. Rất có thể việc ít khi chợp mắt đã khiến sức khỏe tinh thần của Tesla giảm sút nghiêm trọng, nhất là khi ông đã có tuổi.
Nhiều tài liệu còn ghi lại sự ám ảnh của ông với con số 3, 6 và 9.
- Ông đi vòng quanh một khu nhà 3 lần rồi mới vào.
- Ông gấp 18 cái khăn ăn trước khi dùng bữa (vì 18/3 = 6).
- Ông khăng khăng muốn ở phòng khách sạn có số chia hết cho 3, đưa ra yêu cầu mỗi sáng, khách sạn phải mang lên phòng 18 chiếc khăn sạch.
- Ông từng nói số 3, 6 và 9 có tầm quan trọng rất lớn, vì chúng là chìa khóa của Vũ trụ. Không ai hiểu rõ ý của Nikola Tesla, và lượng tài liệu nhắc tới câu nói này cũng khá ít, ta không rõ ông có thực sự nói thế và nếu có, thực sự đáng tin không hay đây chỉ là những gì Tesla nói trong lúc không tỉnh táo.
Những thói quen kì lạ, những việc ông làm thoạt nghe có vẻ buồn cười, nhưng ta thấy rõ Tesla là một cá nhân chịu ảnh hưởng rất nặng của bệnh tâm lý. Đáng buồn, ông sống vào thời đại người ta chưa quan tâm nhiều tới những gì diễn ra trong bộ não của một bệnh nhân, chưa coi những hành động khác lạ là biểu hiện của bệnh.
Tesla không phải là người duy nhất mắc bệnh tâm lý trong gia đình mình. Cả bố và anh trai của Tesla đều có triệu chứng bệnh tâm thần phân liệt và rối loạn nhân cách. Nhiều tài liệu ghi rằng cha của Nikola Tesla thường tự tranh luận rất gay gắt với bản thân mình, tự tạo ra các nhân cách khác; còn anh trai Tesla thường gặp ảo giác.
Tesla cũng gặp ảo giác, dù vậy ông khẳng định một số ảo giác đã giúp ông tìm ra những khám phá mới. Theo những gì Tesla nói, ý tưởng động cơ dòng điện xoay chiều đến với ông trong một ảo giác về ánh đèn nháy và lửa cháy.
Nhà văn đại tài Mark Twain cầm trên tay thiết bị đèn thử nghiệm của Tesla. Ảnh chụp tại phòng thí nghiệm của Tesla, mùa Xuân năm 1894.
Những thói quen, hành động kỳ lạ của Tesla thường bị những người ngưỡng mộ ông gạt đi, cho rằng đó chỉ là tính lập dị của thiên tài; còn những người chỉ trích Tesla lại dùng đó nhưng chứng cớ cho thấy Tesla hoàn toàn không tỉnh táo. Họ đều sai, Tesla là một bệnh nhân cần được chăm sóc, đáng tiếc là ông không có được điều đó.
Nikola Tesla qua đời trong nghèo khổ và cô đơn. Một kết cục đau buồn của một nhà sáng chế, một kỹ sư vĩ đại.