Tang thương Châu Quang
Chúng tôi tìm về xã Châu Quang, huyện Quỳ Hợp (Nghệ An) sau khi nhận được hung tin 3 cháu trẻ nhỏ ở đây tử vong sau khi tiêm phòng vắc-xin ở trạm y tế xã. Thấy chúng tôi hỏi thăm, người dân xúm lại: “Có phải mấy chú hỏi về vụ mấy cháu bé bị chết sau khi tiêm phòng vắc-xin không? Ôi, khiếp quá! Đau xót quá!”.
Ba cháu bé tử vong sau khi tiêm vắc-xin ở trạm y tế xã Châu Quang là cháu Vi Trung Kiên (gần 3 tháng tuổi), xóm Quang Thịnh; Lô Quang Thịnh (3 tháng tuổi), xóm Quang Hương; Vi Hoài Nam (3 tháng tuổi), bản Cù, cùng ở xã Châu Quang.
Trong những căn nhà nhỏ xiêu vẹo trước từng đợt gió mùa thổi về thi thoảng nấc lên từng tiếng khóc ai oán cho số phận 3 cháu bé. Chúng tôi có mặt tại gia đình chị Hà Thị Tuyết (21 tuổi) và anh Vi Văn Phượng (23 tuổi), bố mẹ cháu Vi Trung Kiên. Nén nỗi đau mất con vào lòng, chị Tuyết kể lại, chiều ngày 6/12, loa phát thanh xã thông báo sáng 7/12 các gia đình cho các cháu từ 3- 4 tháng tuổi đến trạm y tế xã tiêm phòng.
Đến sáng ngày 7/12 chị Tuyết và bà nội bế cháu Vi Trung Kiên lên trạm y tế xã tiêm. Sau khi tiêm xong chị và bà nội nghe cán bộ trạm y tế xã bảo, sau khi tiêm các cháu sẽ bị sốt nhẹ, đừng ai lo lắng gì. “Chiều đó, con tôi bỗng dưng sốt nhẹ, hễ bú vào là cháu nôn ra hết. Đêm đến cháu quấy khóc, mồ hôi ra nhiều, da xanh tái. Cả ngày hôm sau cháu vẫn nóng, lúc khóc, lúc thì im lặng”, chị Tuyết cho biết.
Gia đình cháu Vi Trung Kiên kể lại sự việc đau lòng
Cứ nghĩ trạm y tế xã dặn sau khi tiêm các cháu có sốt nhẹ, không phải lo lắng gì nên cả bố mẹ, ông bà nội cháu Kiên không ai báo cáo lên y tá bản, cũng không cho cháu uống thuốc gì ngoài vò lá diếp cá đắp lên đầu, người cháu để hạ sốt. Thế nhưng sau 8 ngày, (tức là ngày 15/12) thì cháu Kiên tím tái dần rồi tắt thở. “Cháu từ khi sinh ra chưa bị ốm đau khi nào, da dẻ hồng hồng hào, ăn khỏe, chơi ngoan, vậy mà sau khi tiêm phòng ở trạm y tế xong cháu đã bỏ ông, bỏ bà, bỏ bố, mẹ ra đi”, chị Tuyết nói đoạn rồi khóc òa.
Rời nhà chị Tuyết, chúng tôi tìm đến nhà anh Lô Văn Hòa và chị Lương Thị Ngọc, là bố mẹ của cháu Lô Quang Thịnh (3 tháng tuổi) ở xóm Quang Hương. Qua lời kể của anh chị, cháu Thịnh rất khỏe mạnh, ăn uống bình thường, hễ người hàng xóm nào đến cũng bế được. Chị Ngọc cho biết: “Sáng ngày 7/12 tôi bế con lên trạm y tế tiêm phòng. Do có đông cháu tiêm nên y tá bản là bà Hà Thị Long đã tiêm cho con tôi”.
Đến chiều, cháu Thịnh bỗng bị sốt, ăn cơm nhai, hoặc bú vào là nôn ra hết, người yếu dần. Cả đêm cháu Thịnh gào khóc làm cả gia đình chị Ngọc thức suốt đêm. “Cán bộ trạm y tế xã dặn sau khi tiêm các cháu có biểu hiện sốt nhẹ, không phải lo nên cả nhà không cho cháu uống thuốc gì, chỉ vò lá diếp cá cho cháu rồi chờ đợi mọi việc sẽ qua đi. Nào ngờ đến 4 giờ sáng ngày 10/12 (sau khi tiêm 4 ngày ở trạm xá xã - PV) cháu khóc to, da xanh vàng, tay cào cào mấy cái tìm tay mẹ cầm chặt rồi lịm dần và tắt thở”, chị Ngọc đau đớn kể lại.
Tại bản Cù, xã Châu Quang có cháu Vi Hoài Nam (3 tháng tuổi) cũng có biểu hiện như hai cháu nói trên. Hai ngày sau khi tiêm phòng ở trạm y tế xã về nhà thì cháu Nam tử vong. Sự ra đi bất ngờ của 3 trẻ nhỏ khiến người dân Châu Quang bàng hoàng, đau đớn.
Cán bộ tiêm phòng, trạm y tế xã nói gì?
Bà Hà Thị Long, y tá bản Quang Hương, xã Châu Quang xác nhận, ngày 7/12, trạm y tế xã có 2 bàn tiêm, một bàn tiêm cho phụ nữ có thai, một bàn tiêm cho các cháu. Do các cháu đông nên y tá bản tiêm thay cho cán bộ trạm y tế xã. Bà Long nói: “Tôi làm y tá đã hơn 20 năm nay, có chứng nhận qua các khóa học, tiêm hàng trăm lần cho người lớn và trẻ em nhưng chưa xảy ra chuyện gì. Những cháu tử vong đều tiêm ở đùi, tôi nghĩ đây không phải do kỹ thuật tiêm, mà nghi ngờ lô thuốc có vấn đề. Hôm đó tôi tiêm cho 3 cháu, trong đó có cháu Lô Quang Thịnh”.
Bà Hà Thị Long - y tế bản Quang Hương, người trực tiếp tiêm cho cháu Lô Quang Thịnh (đã mất) kể lại sự việc và những nghi vấn về thuốc
Được biết, trạm y tế xã Châu Quang cho biết, trạm y tế xã Châu Quang có 9 người, gồm 1 bác sỹ, 1 y sỹ, 1 dược sỹ còn lại là điều dưỡng. Bà Nguyễn Thị Hồng, trạm trưởng trạm y tế xã Châu Quang cho biết: “Sáng ngày 7/12, chúng tôi lên Trung tâm y tế huyện Qùy Hợp nhận đủ liều lượng và đã kiểm tra kỹ chất lượng thuốc. Hôm 7/12 có tất cả 65 cháu tiêm 5 trong 1 (phòng 5 bệnh gồm bạch hầu, ho gà, uốn ván, viêm gan B và viêm phổi/viêm màng não mủ do HIB). Hiện tại sau đợt tiêm cả xã có 3 cháu tử vong, nhưng chưa chắc gì nguyên nhân do tiêm, do thuốc”.
Cũng theo bà Hồng thì sáng ngày 7/12 tất cả cán bộ y tế trạm tế xã trực tiếp tiêm cho các cháu, nhưng qua điều tra thì y tá bản cũng tham gia tiêm, như bà Hà Thị Long ở bản Quang Hương.
“Ngay sau khi tiêm, cán bộ trạm y tế đã thông báo cho các bậc cha mẹ, ông bà là các cháu sẽ có biểu hiện sốt nhẹ, nếu có những biểu hiện khác thường thì thông báo cho y tá bản, hoặc cán bộ trạm y tế để có biện pháp kịp thời. Trước mắt, Trung tâm y tế, Bệnh biện đa khoa huyện Qùy Hợp đã kết hợp xem xét và có kết luận chưa chính thức là các cháu bị sốt xuất huyết. Bây giờ sự việc đau lòng đã xảy ra rồi, các đoàn kiểm tra của huyện, tỉnh cũng đã về xem xét và đang chờ kết luận bằng văn bản”, bà Hồng nói.
Bà Nguyễn Thị Hồng, Trạm trưởng trạm y tế xã Châu Quang, huyện Quỳ Hợp (Nghệ An) kể lại sự việc
Xã Châu Quang hiện có 25 bản làng, tất cả đều người dân tộc thiểu số nên có nhiều hạn chế, hiểu biết. Ngay biên bản “Các gia đình có con cháu tử vong không khiếu kiện gì” họ cũng không đọc được mà chỉ ký. Chị Hà Thị Tuyết, mẹ cháu Vi Trung Kiên nói: “Khi cháu Kiên mất, có cán bộ đến đây xem qua rồi nói cháu bị xuất huyết”. Còn anh Lô Văn Hòa, bố cháu Lô Quang Thịnh cho biết: “Cháu Thịnh mất lúc 4 giờ sáng, chúng tôi chôn cất xong thì có cán bộ đến nói cháu bị sốt xuất huyết, rồi làm cái biên bản gì đó và bảo chúng tôi ký vào”.
Người dân tộc Thái ở xã Châu Quang nghèo khổ, hiền lành như cây lúa, củ khoai, trước nỗi đau con cháu bị chết vẫn cho là số phận, cho là con ma nó ác độc đã bắt đi vẫn đang chờ đợi câu trả lời về nguyên nhân tử vong các cháu bé sau khi tiêm vắc-xin ở trạm y tế xã Châu Quang.