Những người có chỉ số cảm xúc (EQ) thấp thường gặp khó khăn trong việc nhận diện và biểu đạt cảm xúc của chính mình. Người EQ thấp thường không biết cách thể hiện sự hối lỗi hoặc biết ơn một cách thích hợp thông qua việc nói "Tôi xin lỗi", "Tôi sai rồi", "Cảm ơn bạn", hoặc không thể diễn đạt sự đồng cảm với cảm xúc của người khác qua lời nói như "Tôi hiểu cảm xúc của bạn". Họ cũng không hiểu rằng khả năng hiểu và chia sẻ cảm xúc là một phần quan trọng của giao tiếp giữa người với người, giúp xây dựng mối quan hệ và hỗ trợ lẫn nhau trong xã hội.
Đối với việc nhận thức cảm xúc của người khác, những người có EQ thấp có thể tỏ ra không nhạy bén, thậm chí là thờ ơ. Họ có thể không nhận ra hoặc hiểu sai về những tín hiệu phi ngôn ngữ, biểu cảm khuôn mặt hay giọng điệu, là những yếu tố không lời nhưng rất quan trọng trong việc truyền đạt cảm xúc. Sự thiếu sót này có thể dẫn đến việc đưa ra phản ứng không phù hợp trong các tình huống xã hội, khiến cho việc tương tác với người khác trở nên khó khăn và có thể gây hiểu lầm hoặc xích mích.
Trong môi trường làm việc và cuộc sống hàng ngày, khả năng hiểu và phản hồi cảm xúc một cách phù hợp là rất quan trọng. Đối với những người có EQ thấp, việc phát triển kỹ năng cảm xúc có thể đòi hỏi ý thức tự giác và luyện tập đều đặn. Cải thiện EQ không chỉ giúp các mối quan hệ cá nhân và nghề nghiệp trở nên tốt đẹp hơn mà còn có lợi ích cho sức khỏe tinh thần và hạnh phúc tổng thể của cá nhân.
Người có EQ cao thường hiểu rằng lời nói có thể ảnh hưởng sâu sắc đến mối quan hệ và tâm trạng của người khác. (Ảnh minh họa)
Ngược lại, người có EQ cao thường hiểu rằng lời nói có thể ảnh hưởng sâu sắc đến mối quan hệ và tâm trạng của người khác. Họ không bao giờ làm tổn thương người khác bằng lời nói một cách cố ý và luôn cân nhắc từng từ ngữ trước khi phát ngôn. Những điều họ không bao giờ nói ra bao gồm phê bình hay chỉ trích người khác một cách công khai, bày tỏ sự chán ghét hay thất vọng một cách thô bạo, hoặc sử dụng những từ ngữ thiếu tôn trọng. Họ cũng tránh đưa ra nhận xét tiêu cực về bản thân người khác, hoặc phát ngôn các định kiến và suy nghĩ tiêu cực không xây dựng.
Người EQ cao sẽ không bao giờ nói "Đó là lỗi của bạn" mà không cố gắng thấu hiểu hoàn cảnh, không phán xét người khác một cách vội vã. Họ cũng không bao giờ nói "Tôi không quan tâm" vì họ luôn cố gắng thể hiện sự quan tâm và thấu hiểu với cảm xúc của người khác. Họ còn tránh sử dụng những từ ngữ như "Bạn luôn..." hoặc "Bạn không bao giờ..." vì những từ ngữ này thường mang ý nghĩa chung chung và không thể hiện được sự cụ thể, khiến cho người nghe cảm thấy bị công kích và hiểu lầm. Thay vào đó, họ chọn cách diễn đạt một cách tích cực.
Cải thiện EQ không phải là điều dễ dàng nhưng hoàn toàn có thể thực hiện được thông qua việc học hỏi và rèn luyện. Việc này đòi hỏi sự kiên nhẫn, cam kết và thực hành liên tục. Các bước có thể bao gồm tự nhận thức, tự quản lý cảm xúc, học cách lắng nghe và thấu hiểu người khác, và phát triển kỹ năng xử lý các mối quan hệ một cách tích cực.