Tờ The New York Times cho biết, siêu bão lớn nhất thế giới trong năm nay đã đổ bộ vào tỉnh Cagayan, phía đông bắc đảo Luzon, Philippines hôm 15/9, mang theo mưa lớn và gió mạnh. Ít nhất 25 người thiệt mạng trong bão. Cơn bão đi qua để lại hiện trường ngổn ngang như "ngày tận thế".
Siêu bão Mangkhhut đổ bộ Philippines vào rạng sáng ngày 15/9. Ảnh: AP
Theo Hệ thống Cảnh báo và Điều phối Thiên tai Toàn cầu, số người bị ảnh hưởng bởi siêu bão Mangkhut tại các nước có thể lên tới 43 triệu người. Đây được coi là siêu bão mạnh nhất năm ở Philippines với sức gió duy trì ở mức 265 km/h và gió giật lên tới 325 km/h, được cảnh báo có thể gây ra lở đất và lũ quét.
Đáng lo hơn nữa, theo nhận định của các nhà khoa học, nhiệt độ tăng lên của Trái Đất sẽ tạo ra thêm nhiều siêu bão trong tương lai.
Cơ quan Khí tượng Hong Kong cho biết thời gian qua, siêu bão, thuộc cấp độ mạnh nhất trong thang đánh giá sức mạnh các cơn bão , đang xuất hiện ngày càng thường xuyên hơn so với giai đoạn 1961 - 2000.
4 cơn bão, Jelawat, Maria, Jebi và Mangkhut đã đạt đến mức siêu bão, đe dọa khu vực trải dài từ phía bắc Thái Bình Dương đến Biển Đông trong năm nay.
Mangkhut là siêu bão thứ 4 xuất hiện tại Thái Bình Dương trong năm 2018. Ảnh: Cơ quan Khí tượng Nhật Bản.
Một cơn bão được gọi là siêu bão khi nó tạo ra sức gió lên tới hơn 200 km/giờ. Ông Xie Shang-ping, nhà nghiên cứu môi trường tại Đại học California ở San Diego lý giải, muốn biết ảnh hưởng của biến đổi khí hậu tác động như thế nào đến những cơn bão thì phải đánh giá đến việc bão nhiệt đới hình thành ra sao.
Những cơn bão hình thành ban đầu từ lốc xoáy. Chúng là những cỗ máy khổng lồ sử dụng không khí nóng ẩm làm năng lượng và cứ thế lớn dần qua thời gian. Chính vì vậy, các cơn bão chỉ sinh ra từ vùng biển ấm gần đường xích đạo.
Không khí nóng ẩm bốc lên từ bề mặt đại dương, tạo ra một vùng áp suất không khí thấp (áp thấp nhiệt đới). Cơ chế này khiến không khí liên tục di chuyển xoay tròn, từ vùng áp suất cao hơn vào vùng áp suất thấp. Chỉ khoảng 10% các cơn lốc xoáy phát triển thành bão nhiệt đới, tức có sức gió đạt tốc độ 118 km/h.
Với việc nhiệt độ bề mặt đại dương ngày càng ấm hơn, những cơn lốc xoáy sẽ được tiếp thêm nhiều năng lượng, từ đó hình thành nên mây và gió mạnh, và khi đủ sức mạnh, trở thành bão nhiệt đới.
Tại Bắc bán cầu, nhiệt độ hạ dần từ cuối tháng 8, đầu tháng 9. Lúc này, nhiệt độ cao của nước biển có điều kiện thuận lợi truyền năng lượng nóng ẩm từ đại dương lên vùng không khí phía trên, tạo tiền đề hình thành các cơn bão.
Ấm lên toàn cầu khiến nước biển ngày càng có nhiệt độ cao hơn, đẩy nhanh sự hình thành các cơn bão cũng như làm gia tăng cường độ của chúng. Đây là nguyên nhân khiến ngày càng có nhiều siêu bão xuất hiện vào tháng 9.
Những siêu bão sẽ xuất hiện với tần suất dày đặc hơn trong những năm tới, Choy Chun-wing, nhà nghiên cứu ở Hong Kong nói. “Khí hậu ấm lên về mặt lý thuyết sẽ càng tạo ra năng lượng để các cơn bão mạnh hơn trong tương lai”.
Trong bối cảnh khí hậu ấm lên, việc những cơn bão lớn gia tăng về số lượng đi kèm với lượng mưa ngày càng tăng, nhiều vùng lãnh thổ đứng trước nguy cơ bị xóa sổ. “Cùng với mực nước biển dâng cao, mối đe dọa từ các cơn bão đối với thành phố ven biển sẽ càng tăng”, ông Choy nhấn mạnh.