Đây không phải là lần đầu tiên từ trường Trái Đất đảo chiều. Cụ thể, từ trường Trái Đất đã đảo chiều 171 lần trong 78 triệu năm qua và lần gần đây nhất là khoảng 780.000 năm trước. Khi hiện tượng đặc biệt này không xảy ra nữa thì lá chắn từ trường sẽ bị suy yếu ít nhất là 10%.
Điều khiến các nhà khoa học lo ngại đó là khi lá chắn từ trường yếu đi, Trái Đất cũng mong manh hơn, dễ bị những cơn bão Mặt Trời tấn công.
Cực từ trường Trái Đất đã lâu chưa đảo chiều
Bão Mặt Trời (hay còn gọi là bão địa từ) hình thành từ vụ nổ trên "hành tinh lửa" (hay lửa Mặt Trời) và phóng ra một lượng lớn tia X và tia cực tím cực lớn xuống Trái Đất trên diện rộng với tốc độ ánh sáng.
Ảnh hưởng khủng khiếp của bão Mặt Trời
Hiện tượng này có thể gây hai tới các hệ thống thông tin liên lạc bằng sóng radio, làm hư hại nhiều sản phẩm công nghệ, suy yếu và tê liệt đường truyền Internet, gây gián đoạn tín hiệu truyền hình vệ tinh, định vị GPS,...
Ngoài ra, khi từ quyển (vùng không gian bao quanh chịu điều khiển của từ trường Trái Đất) tăng lên thì có thể dẫn đến một sự biến đổi trong đường dây điện và biến thế điện, gây ra hiện tượng mất điện tạm thời trên diện rộng trong một khu vực.
Trái Đất dễ bị những cơn bão Mặt Trời làm tổn hại
Theo Phil Livermore và Jon Mound, hai vị phó giáo sư địa vật lý học từ trường Đại học Leeds (Anh) cho biết: "Những gì xảy ra cho đến ngày hôm nay, đã làm gia tăng các hạt tích điện đến Trái Đất, làm tăng nguy cơ rủi ro cho các vệ tinh, trung chuyển trong ngành hàng không và các cơ sở hạ tầng điện trên mặt đất.
Những cơn bão địa từ do sự tác động của các vụ phun trào dị thường từ năng lượng Mặt Trời với từ trường Trái Đất, có ảnh mẽ tới Trái Đất khi những lá chắn từ trường yếu đi".
Nhiều loài động vật, đặc biệt là các loài chim có những thay đổi rõ rệt nhất khi từ trường Trái Đất đảo chiều. Việc từ trường Trái Đất thay đổi có thể khiến cho các loài động vật dựa vào cực địa từ để di trú như chim, rùa biển,...có thể bị mất phương hướng.
Chim sử dụng cực từ trường để xác định phương hướng di cư.
Các chuyên gia lo ngại, điều này có thể khiến cho nhiều loài vật bị chết hoặc lạc lối khi cố lần theo dấu từ trường cũ và không thể đến được chính xác nơi cư trú mới.
Đối với con người, việc đảo cực từ trường có thể dẫn tới một vài khó khăn trong việc xác định phương hướng, ví dụ như radar ở khu vực cần sử dụng sóng điện từ. Điều này có thể dẫn đến việc nhiều phương tiện di chuyển như tàu, máy bay dễ bị mất phương hướng và mất tích hơn.
Máy bay và tàu thủy dễ bị mất tích, mất phương hướng do hiện tượng từ trường Trái Đất đảo chiều.
Từ trường thay đổi, khó dự đoán
Phil Livermore và Jon Mound cho biết: "Trên thực tế, từ trường của Trái Đất hiện đang giảm với tỷ lệ 5% sau mỗi thế kỷ, đã dẫn đến ý kiến cho rằng Trái Đất có thể đảo cực từ trường trong vòng 2000 năm tiếp theo.
Tuy nhiên, ít nhất cho đến bây giờ, để xác định một ngày cụ thể xảy ra hiện tượng này thực sự là rất khó khăn".
Từ trường Trái Đất được tạo ra từ trong phần lõi lỏng của Trái Đất, xuất hiện do tính chất từ của vật chất Trái Đất tạo thành. Giống như bàu khí quyển và đại dương, cách thức mà từ trường di chuyển được các quy luật vật lý chi phối.
(Nguồn: Express)