Thông tin từ VKSND TP HCM cho biết cơ quan này đã được VKSND Tối cao ủy quyền thực hành quyền công tố và kiểm sát vụ án liên quan đến những sai phạm tại Ngân hàng (NH) Xây dựng Việt Nam (VNCB).
Theo đó, 5 bị can bị truy tố 2 tội “Cố ý làm trái các quy định của nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng” và “Vi phạm các quy định về cho vay trong hoạt động của các tổ chức tín dụng” gồm: Phạm Công Danh (SN 1965; nguyên Chủ tịch HĐQT VNCB, nguyên Tổng Giám đốc Công ty TNHH Tập đoàn Thiên Thanh), Phan Thành Mai (SN 1971, nguyên Tổng Giám đốc VNCB), Mai Hữu Phương (SN 1983, nguyên Giám đốc VNCB Chi nhánh Sài Gòn), Hoàng Đình Quyết (SN 1983, nguyên Giám đốc VNCB Chi nhánh Lam Giang) và Nguyễn Quốc Viễn (SN 1976, nguyên Trưởng Ban Kiểm soát VNCB). Ngoài ra, cùng hầu tòa còn có 31 bị can khác nguyên là giám đốc các công ty, nhân viên VNCB.
Chi tiêu vô tội vạ
Sau khi được NH Nhà nước chấp thuận chủ trương phương án tái cơ cấu TrustBank vào tháng 9-2012, Phạm Công Danh đã nắm quyền kiểm soát, chi phối NH này, sau đổi tên thành VNCB.
Trong khi VNCB đang bị NH Nhà nước kiểm soát và mọi giao dịch có giá trị từ 5 tỉ đồng trở lên đều phải có ý kiến của Tổ Giám sát thuộc NH Nhà nước thì Phạm Công Danh đã chỉ đạo thực hiện nhiều hành vi vi phạm.
có tiền chi trả lãi chăm sóc khách hàng, trả nợ, tháng 5-2013, Phạm Công Danh đã chỉ đạo các đồng phạm lập hồ sơ khống trong việc nâng cấp hệ thống Core Banking, triển khai thực hiện khống để rút 63,276 tỉ đồng.
Việc làm trên đã nâng tỉ lệ mua sắm tài sản của VNCB vượt quá 50% vốn điều lệ; nội dung, số liệu, tài liệu kế toán phản ánh không trung thực, không đúng bản chất của sự việc.
Đến nay, VNCB không thu hồi được số tiền 63,276 tỉ đồng.
Tháng 6 và 7-2013 và từ tháng 2 đến tháng 4-2014, Phạm Công Danh đã chỉ đạo ký hợp đồng khống về việc thuê mặt bằng tại số 268 Tô Hiến Thành và 816 Sư Vạn Hạnh (quận 10, TP HCM) với 2 công ty của Danh là Trung Dung và Hương Việt. Sau đó, Phạm Công Danh chỉ đạo chuyển 601,6 tỉ đồng từ VNCB trả cho 2 công ty trên. Đến nay, không có khả năng thu hồi 581,6 tỉ đồng.
Từ cuối năm 2012 đến tháng 7-2013, Phạm Công Danh đã chỉ đạo Phan Thành Mai, Mai Hữu Phương, Hoàng Đình Quyết lập hồ sơ cho nhóm Trần Ngọc Bích vay tiền bằng hình thức sổ tiết kiệm của nhóm này.
VNCB đã giải ngân và chuyển tiền vào tài khoản của Trần Ngọc Bích mở tại VNCB Chi nhánh Sài Gòn.
Khi muốn vay tiền thì thông qua Phạm Thị Trang (còn gọi là Trang “phố núi”) thỏa thuận, thống nhất với Bích việc chuyển tiền vào các tài khoản do Trang chỉ định (chủ yếu là của Phạm Đình Thiêm và Phạm Công Danh).
Hai bên đã có 16 lần với 122 khoản vay bằng hình thức cầm cố sổ tiết kiệm của nhóm Trần Ngọc Bích với tổng số tiền VNCB đã giải ngân là 17.761,5 tỉ đồng, trong đó 16.260,5 tỉ đồng được chuyển vào tài khoản của Phạm Công Danh.
Sau đó, Phạm Công Danh chuyển cho nhóm Trần Ngọc Bích 9.608,8 tỉ đồng để tất toán một số khoản vay trước đó, trả 2.079 tỉ đồng cho nhóm Phú Mỹ, còn lại Danh để chi tiêu.
Tháng 8-2013, 5.190 tỉ đồng đã được rút ra từ VNCB trong tài khoản Trần Ngọc Bích nhưng chứng từ không có chủ tài khoản mang tên này.
Số tiền trên được chuyển đến tài khoản của Phạm Công Danh để tất toán các khoản vay của nhóm Trần Ngọc Bích và rút 300 tỉ đồng từ VNCB bằng các sổ tiết kiệm của nhóm Bích.
Số tiền 5.490 tỉ đồng này, Danh không giải trình được sử dụng vào việc gì và đến nay cũng không thể thu hồi.
Ngoài ra, tháng 5-2013, Phạm Công Danh chỉ đạo phát hành 2.500 trái phiếu Tập đoàn Thiên Thanh và ủy thác cho Quỹ Lộc Việt 900 tỉ đồng đầu tư trái phiếu 3 công ty của quỹ này.
Sau đó, các công ty mua 900 trái phiếu của Tập đoàn Thiên Thanh trị giá 900 tỉ đồng từ nguồn tiền của VNCB rồi chuyển cho Phạm Công Danh sử dụng.
Với hành vi cố ý làm trái quy định của nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng như đã nêu trên, Phạm Công Danh cùng các đồng phạm đã gây thiệt hại cho VNCB số tiền 7.037,876 tỉ đồng.
Lập khống hồ sơ
Trong thời gian từ cuối năm 2012 đến tháng 3-2014, do cần tiền để sử dụng (trả nợ cho nhóm Phú Mỹ, nhóm Trần Ngọc Bích, BIDV…), Phạm Công Danh đã chỉ đạo Phan Thành Mai, Mai Hữu Phương, Nguyễn Quốc Viễn, Hoàng Đình Quyết và Tổ Kế toán - Tài chính Tập đoàn Thiên Thanh sử dụng 12 pháp nhân của 12 công ty thuộc tập đoàn và 2 pháp nhân để thực hiện nhiều vấn đề sai trái.
Cụ thể, xây dựng các bộ hồ sơ kinh doanh mua bán nguyên vật liệu khống, phương án trả nợ khống, lập các biên bản họp HĐQT không có thật, chỉ đạo nâng giá các lô đất thuộc sân vận động Chi Lăng, lô đất 209 Trường Chinh (TP Đà Nẵng) lên nhiều lần làm tài sản thế chấp để vay 5.000 tỉ đồng; chỉ đạo nhân viên Tập đoàn Thiên Thanh rút 4.700 tỉ đồng để trả nợ (trong số này, Phạm Công Danh chi 1.465 tỉ đồng cho nhiều việc khác nhau nhưng không thể giải trình cụ thể).
Với các hành vi nêu trên, Phạm Công Danh bị truy tố tội “Cố ý làm trái các quy định của nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng” và “Vi phạm các quy định về cho vay trong hoạt động của các tổ chức tín dụng”.
Dự kiến ngày 19-7, TAND TP HCM sẽ đưa vụ án ra xét xử với hàng chục luật sư tại TP HCM và Hà Nội tham gia bào chữa cho các bị cáo và bảo vệ quyền lợi cho các bên liên quan.
Điều hành không hiệu quả
TrustBank, tiền thân là NH TMCP Nông thôn Rạch Kiến, có vốn điều lệ là 3.000 tỉ đồng do nhóm cổ đông Phú Mỹ mà bà Hứa Thị Phấn làm đại diện sở hữu 84,92% cổ phần.
Từ ngày 9-2-2012 đến 10-7-2012, TrustBank bị NH Nhà nước thanh tra, kết luận thực trạng tài chính rất xấu, vốn sở hữu bị âm 2.854 tỉ đồng, lỗ lũy kế 6.061 tỉ đồng.
Sau đó, TrustBank được tái cơ cấu, cho phép nhóm Phú Mỹ chuyển nhượng cổ phần cho nhóm cổ đông mới là nhóm Thiên Thanh (do Phạm Công Danh làm đại diện).
Ngày 23-5-2013, TrustBank được đổi thành VNCB. Kể từ khi nhóm Thiên Thanh quản trị, điều hành thì hoạt động kinh doanh của NH này không hiệu quả.