Mất chân tay vẫn quay lại chiến trường
Valera Kucherenko đã phục vụ trong quân đội Ukraine khi cuộc xung đột với Nga nổ ra vào năm 2022. Vào một đêm tháng 10 định mệnh năm 2023, anh bị mất cả hai tay trong cuộc tấn công bằng lựu đạn.
Đó là câu chuyện không phải hiếm đối với những người lính Ukraine. Kể từ khi xung đột bắt đầu, ước tính có khoảng 20.000 người Ukraine gặp tai nạn liên quan đến mất các chi.
Những chấn thương như vậy thường chấm dứt nghiệp nhà binh, nhưng những tiến bộ trong công nghệ sinh học đang giúp cho một số cựu chiến binh tiếp tục sứ mệnh của họ.
"Chân tay giả được chế tạo theo cách sẽ giúp tôi quay trở lại quân đội", Kucherenko nói với CNN.
Kucherenko được trang bị hai bàn tay sinh học loại mới xuất hiện trên thị trường. Esper Hand là sản phẩm đầu tiên của Esper Bionics, một công ty có trụ sở tại Ukraine-Mỹ tập trung vào các bộ phận giả thế hệ tiếp theo.
Trí tuệ nhân tạo đang thay đổi nhiều ngành công nghiệp, đồng thời đưa ra những giải pháp chưa từng có. Trong lĩnh vực chân tay giả sinh học, AI hoặc học máy có thể giúp những bệnh nhân bị mất chân tay lấy lại chức năng - thậm chí là có được những chức năng mà chân tay nguyên bản con người không có. Ít nhất đó là kỳ vọng của những người ở Esper.
Dima Gazda, Giám đốc điều hành của Esper Bionics cho biết: "Tôi nghĩ AI sẽ là bước ngoặt tiếp theo trong lĩnh vực sinh học".
Gazda, một bác sĩ và kỹ sư đến từ Ukraine, đã làm việc với nhóm trong vài năm để hoàn thiện Esper Hand, cho biết hệ thống đã "được xây dựng cho AI ngay từ ngày đầu tiên".
Trong bàn tay sinh học này, AI giúp tay giả nhanh chóng tìm hiểu hành vi của người dùng và chọn cách cầm nắm mà người dùng sẽ cần.
"Nếu tôi lấy cốc trên bàn nhiều lần, ngày mai, hệ thống sẽ hiểu. Bàn tay được hỗ trợ AI cũng có thể phát hiện hoạt động của cơ", Gazda nói.
Không chỉ giúp người khuyết tật lấy lại chức năng nhanh hơn, chân tay giả sinh học cũng được mô phỏng chân tay con người chính xác hơn. Bàn tay Esper có 6 động cơ khác nhau – một cho mỗi ngón tay thường và hai cho ngón cái. Điều này cho phép mỗi ngón tay cử động riêng biệt.
Theo Esper Bionics, 70 binh sĩ Ukraine hiện đang được hỗ trợ bởi Esper Hands, nhưng nhu cầu vượt xa nguồn cung. Esper cho biết hiện có khoảng 170 người trong danh sách chờ. Với việc giao tranh ở Ukraine vẫn tiếp diễn hàng ngày, số người cần giúp đỡ sẽ tiếp tục tăng lên.
Bàn tay hỗ trợ
Bên trong khu phức hợp văn phòng cách Minneapolis khoảng 20 phút là một phòng khám do Tổ chức phi lợi nhuận Protez điều hành.
Mỗi buổi sáng, một nhóm cựu chiến binh Ukraine tập trung bên trong phòng khám và xem lại lịch trình trong ngày. Mỗi cựu chiến binh đều bị mất ít nhất một chi, trong một số trường hợp là hai đến ba chi.
Lịch trình của họ sẽ bao gồm lắp chân tay giả và huấn luyện. Những người có chân giả sẽ tập đi; những người có tay giả, như Kucherenko, sẽ thực hành các động tác như sắp đặt các khối.
Phòng khám được điều hành bởi Ykov Gradinar, giám đốc y tế của Quỹ Protez. Quỹ Protez và Esper Bionics đã hợp tác thông qua một sáng kiến đặc biệt để giúp đỡ người Ukraine.
Esper Bionics bán Esper Hand (thường được bán với giá khoảng 20.000 USD) cho Protez với giá sản xuất và sau đó Protez lắp chúng miễn phí cho người dùng.
Gradinar đã ghi nhận tốc độ thích ứng của các cựu chiến binh với tay chân giả Esper Hands. Bệnh nhân Valera Kucherenko của ông - người bị mất cả hai tay trong vụ tấn công bằng lựu đạn kể trên - hiện đã trở lại Ukraine với kế hoạch tái gia nhập quân đội và huấn luyện binh lính.
Sự can đảm và động lực cá nhân của các cựu chiến binh đóng một vai trò lớn, nhưng công nghệ cũng vậy. Người ta hy vọng công nghệ mới sẽ giúp các bộ phận giả sinh học trở nên tốt hơn và thông minh hơn.
Esper hiện đang nghiên cứu mô hình chân và một bộ xương ngoài. Tầm nhìn lâu dài của Esper là các thiết bị y tế giúp ích cho toàn nhân loại, nhưng hiện tại, trọng tâm là giúp đỡ những thương binh ở Ukraine.