Mục đích của việc bổ nhiệm thủ tướng lâm thời là nhằm cho phép Quốc vương đánh giá tâm lý của Quốc hội để xem “ai thực sự chi phối tư tưởng các thành viên trong Quốc hội”, Shad Saleem Faruqi, một chuyên gia về luật của luật hiến pháp Malaysia nói.
Ông Mahathir, thủ tướng thứ tư (từ năm 1981-2003) và thủ tướng thứ bảy của Malaysia (từ năm 2018 đến nay) có cơ hội được tái bổ nhiệm làm thủ tướng thông qua sự chấp thuận của Quốc vương hoặc một bỏ phiếu tín nhiệm dự kiến vào ngày 9/3.
Hôm qua, ông Mahathir, 95 tuổi, nộp đơn từ chức thủ tướng và Chủ tịch đảng Bản địa thống nhất Malaysia (Bersatu) trong lúc có nhiều đồn đoán rằng sẽ có một liên minh mới được lập ra để thay thế liên minh cầm quyền Pakatan Harapan (PH).
Diễn biến này xảy ra 1 ngày sau khi Chủ tịch đảng Parti Keadilan Rakyat (PKR) Anwar Ibramhim nhấn mạnh rằng các đảng đối tác liên minh đang âm mưu phá vỡ liên minh cầm quyền PH.
Chủ tịch đảng Bersatu Muhyiddin Yassin thông báo đảng này sẽ từ bỏ PH. 11 thành viên Quốc hội trong PKR, trong đó có phó chủ tịch Azmin Ali, cũng tuyên bố rời đảng và PH để lập ra liên minh mới trong Quốc hội.
Hàng loạt diễn biến này được đánh giá là nỗ lực nhằm chặn ông Anwar trở thành thủ tướng tiếp theo như ông Mahathir hứa từ lâu.
Nhưng ông Anwar và Đảng hành động dân chủ (DAP) nói rằng ông Mahathir không đóng vai trò gì trong nỗ lực lập ra liên minh mới.
“Tôi nghĩ không phải ông ấy (Mahathir) vì tên của ông ấy đã bị lợi dụng. Nhưng người trong và ngoài đảng của tôi đang lợi dụng ông ấy. Ông ấy nhắc lại điều tôi nói trước đây rằng ông ấy không có vai trò gì trong đó”, ông Anwar nói.
Tổng thư ký DAP Lim Guan Eng nói rằng ông Mahathir quyết định từ chức để phản đối “nỗ lực nham hiểm nhằm đảo ngược và làm suy yếu nhiệm vụ của nhân dân giao cho PH”.