SOHA NEWS
Phe ly khai thất thế, cần Nga
Hôm thứ Năm tuần trước, Mỹ đã công bố những hình ảnh mà họ khẳng định là “bằng chứng” về việc Nga pháo kích Ukraine. Điểm đáng chú ý không nằm ở mức độ chính xác của những thông tin trên, mà nằm ở bản thân việc Mỹ quan tâm đến vấn đề này, nhất là khi động thái không phải mới xảy ra lần đầu, cũng không liên quan trực tiếp đến vụ máy bay Malaysia MH17 rơi ở Ukraine hay một lợi ích quan trọng nào của Mỹ.
Điều này cho thấy, mọi động thái của Nga tại Ukraine sau vụ MH17, đặc biệt là việc hỗ trợ phe ly khai Ukraine, dường như đều sẽ bị theo dõi sát sao.
Trong khi đó, đây lại đang là thời điểm mà phe ly khai rất cần sự hỗ trợ từ Nga, bởi họ đang thất thế.
Cách đây 2 tháng, lực lượng còn nắm thế thượng phong, liên tiếp chiếm các vùng lãnh thổ mới. Họ thành lập hai nhà nước tự phong là Cộng hòa nhân dân Donetsk và Cộng hòa nhân dân Lugansk, đồng thời không giấu ý định sáp nhập với Nga.
Phe ly khai được tiếp sức bởi những nhóm lính đánh thuê dày dạn kinh nghiệm từ cuộc chiến Chechnya. Họ cũng có nguồn vũ khí dồi dào, được cho là từ các căn cứ quân sự Ukraine ở miền đông và do Nga cung cấp. Mức độ phức tạp của các vũ khí phòng không mà phe ly khai sử dụng cũng ngày càng tăng lên: từ súng phòng không, tên lửa vác vai và sau là hệ thống tên lửa phòng không tầm xa.
Tuy nhiên, quân đội Ukraine đã bắt đầu xoay chuyển tình thế bằng việc sử dụng hỏa lực không quân và pháo binh nhiều hơn. Đầu tháng 7, phe ly khai mất thành phố chiến lược Slavyansk.
“Trước sự kiện MH17, tôi cho rằng mức độ hỗ trợ (của Nga cho phe ly khai) sẽ tăng cao nhằm tránh một thất bại về mặt quân sự. Nhưng giờ đây tình thế đã khó khăn hơn”, Ông Fyodor Lukyanov, biên tập tờ Russia in Global Affairs - một tạp chí đối ngoại tại Moscow, bày tỏ ý kiến. Ông này cũng cho rằng sắp tới, cuộc chiến tại miền đông Ukraine sẽ chuyển sang giai đoạn chiến tranh du kích, thay vì 2 phe đối đầu trực tiếp theo kiểu chiến tranh quy ước như hiện nay.
Quyết tâm của chính quyền Ukraine
Khoảng thời gian chưa đầy 2 tháng tới sẽ là thời điểm quyết định đối với Ukraine. Họ cần kết thúc chiến tranh trước mùa đông, vì khi đó, Nga có thể sử dụng vũ khí chiến lược của mình là khí đốt. Cả Ukraine và Châu Âu đều cần khí đốt từ Nga, song nếu như Châu Âu ít nhất còn có nguồn dự trữ chiến lược thì Ukraine lại không có may mắn đó.
Ngân sách của Ukraine cũng đang sắp cạn kiệt, và phần lớn các cơ sở kinh tế chính lại nằm ở miền đông. Vì vậy nếu không thể sớm giành lợi thế, chính quyền Ukraine sẽ gặp vô số khó khăn.
Sự quyết tâm của Ukraine đã thể hiện rõ qua kết quả thực tế. Cuộc phản công dữ dội của quân đội Ukraine nhằm vào thành phố Donetsk – trái tim của nhà nước Cộng hòa Donetsk tự phong, đã khiến quân ly khai phải rời bỏ các căn cứ bên ngoài thành phố và rút vào cố thủ ở khu vực trung tâm. Tin tức từ chính phủ Ukraine cho biết, hiện Donetsk đã gần bị bao vây hoàn toàn.
Hãng tin Nga Itar-Tass dẫn lời Igor Strelkov, chỉ huy quân sự của nhà nước Donetsk tự phong, cho biết lực lượng này đã mất 5 xe tăng và thiết giáp cùng với 50 binh sĩ bị thương và thiệt mạng. Cho dù tuyên bố thiệt hại của phía Ukraine lớn gấp nhiều lần, phía ly khai cũng thừa nhận rằng họ đang ở thế phòng thủ.
Một chỉ huy phe ly khai là Igor Ivanov vừa cho RIA-Novosti biết làng Rozsypne, gần nơi MH17 gặp nạn, đã bị quân chính phủ Ukraine kiểm soát. Chiến sự ác liệt cũng đang diễn ra tại Horlivka, Shakhtarsk, và Snizhne. Hiện có nguồn tin cho rằng, Alexander Borodai, thủ tướng của nước Cộng hòa Donetsk tự phong, đã tới Moscow để “tham khảo ý kiến”.
Cùng lúc đó, Bộ trưởng Quốc phòng của nhà nước Cộng hòa Donetsk tự phong, Igor Girkin, cũng là một công dân Nga, cho biết đã họ đã di tản hơn 100 binh sĩ bị thương của mình sang Nga vì rất có thể, Donetsk sẽ sớm bị bao vây hoàn toàn.
Nga tăng cường can thiệp?
Từ khoảng 1 tuần trước khi MH17 bị rơi, phía Ukraine đã tố cáo Nga pháo kích nhằm vào các đơn vị Ukraine gần biên giới.
Cùng lúc đó, tình báo Mỹ công bố thông tin cho rằng vũ khí hạng nặng của Nga cũng được ồ ạt chuyển qua biên giới cho phe ly khai, bao gồm thiết giáp, pháo binh, tên lửa phòng không. Những vũ khí này cùng chủng loại với vũ khí mà Ukraine sở hữu và vì vậy mà có thể giúp che giấu nguồn gốc thật của chúng.
Theo tình báo Mỹ, trong số những loại vũ khí mới mà Nga sẽ cung cấp cho phe ly khai trong thời gian tới có cả Tornado, pháo hỏa tiễn mới nhất của Nga mà quân đội nước này cũng chỉ mới tiếp nhận từ năm 2012. So với pháo hỏa tiễn Smerch, Tornado chỉ có 6 ống phóng, thay vì 12, nhằm tăng khả năng cơ động.
Việc 2 chiến đấu cơ Su-25 của Ukraine bị phe ly khai bắn rơi gần hiện trường vụ MH17, chỉ 1 tuần sau khi thảm kịch này xảy ra, cho thấy cả 2 bên vẫn sẵn sàng leo thang chiến sự. Còn đối với chính quyền Ukraine, cuộc pháo kích vào Donetsk là một bước đi mạo hiểm, khi mà chính họ đã cam kết không nhắm vào khu vực đông dân cư. Ukraine cũng vừa ban bố lệnh động viên lần thứ 3 hôm 22/7. Hai lần trước là vào tháng 3, khi xảy ra cuộc khủng hoảng Crimea, và tháng 5, khi nước này bắt đầu chiến dịch quân sự tại miền đông.
Tất nhiên, kết quả cuối cùng của cuộc chiến vẫn còn bỏ ngỏ. Song những diễn biến gần đây cho thấy dường như Ukraine đã sẵn sàng tung hết quân bài của mình cho thời điểm quyết định này. Hiện nay họ đang nắm lợi thế. Nhưng Nga nhiều khả năng cũng sẽ tăng cường sự can thiệp nếu muốn xoay chuyển cục diện. Một giải pháp chính trị có lẽ là điều mà cả 2 bên cần hướng đến.
Xem thêm Video: Xe mang phóng tự hành của hệ thống Buk xuất hiện trên đường phố Torez trước khi máy bay Malaysia rơi ở Ukraine
Xe mang phóng tự hành của hệ thống Buk xuất hiện trên đường phố Torez trước khi máy bay Malaysia rơi ở Ukraine
Xem toàn bộ VIDEO HOT trên SOHA
