Chỉ một ngày sau khi bất ngờ thông báo ân xá cho Mikhail Khodorkovsky tại cuối cuộc họp báo kéo dài hơn 4 giờ ở Moscow cuối tuần trước, Vladimir Putin đã thực hiện lời hứa của mình: Thả tự do cho người từng một thời là ông trùm dầu mỏ nước Nga.
Chính Putin trước kia cũng đã thả tự do cho các thành viên ban nhạc nữ Pussy Riot và thủy thủ đoàn tàu Arctic Sunrise vì tội chống lại chính quyền.
Việc bắt giam Khodorkovsky và các thành viên ban nhạc Pussy Riot và tàu Arctic Sunrise đã bị phương Tây chỉ trích và là một chướng ngại vật cản trở việc cải thiện hợp tác giữa phương Tây với Nga.
Quyết định ân xá Khodorkovsky được đưa ra trong bối cảnh Putin mong muốn điều chỉnh quan hệ với phương Tây và cải thiện hình ảnh nước Nga trước thềm Thế vận hội mùa đông Sochi sắp tới.
Tuy nhiên sẽ là một sai lầm khi cho rằng, thái độ khoan dung mà Tổng thống Nga thể hiện trong cách đối xử với Khodorkovsky, Pussy Riot và thủy thủ đoàn Arctic Sunrise là do chịu áp lực từ phương Tây hoặc do vị thế của Putin suy yếu. Thực tế hoàn toàn ngược lại: Trong năm 2013, Vladimir Putin đang cảm thấy mình ở trên đỉnh cao quyền lực, cả trong chính sách đối nội và đối ngoại. Chính vì vậy, từ vị trí quyền lực của mình, Putin đã quyết định giải quyết nốt các rắc rối chính trị tồn đọng từ lâu.
Vụ Edward Snowden, vấn đề Syria, quan hệ với Ukraina - theo quan điểm của Putin, là những thành công đối ngoại cơ bản của ông trong năm 2013.
Trong nước, chính phủ của ông mạnh hơn bao giờ hết. Putin đã có thể thiết lập sự kiểm soát chặt chẽ đối với các bộ máy chính quyền quốc gia, các tập đoàn quan trọng cũng như truyền thông. Tư tưởng dân tộc bảo thủ của ông được đại bộ phận người dân Nga ủng hộ, bảo đảm nền tảng ổn định cho chính phủ của Putin.
Hơn nữa, thành trì của Nga là các giá trị bảo thủ và truyền thống đã trở thành yếu tố ảnh hưởng cả trên trường quốc tế. Năm này qua năm khác, phương Tây kêu gọi Putin và Nga theo đuổi các giá trị châu Âu. Nhưng Putin đã phản công một cách ngoạn mục. Lần đầu tiên kể từ sau khi Liên Xô sụp đổ, Putin đã thành công trong việc hình thành một hệ tư tưởng chính trị riêng của Nga được ủng hộ cả ở trong và ngoài nước.
Dựa vào điều này, Putin đã đồng ý ân xá và thả tự do cho các cựu đối thủ chính trị của mình. Những người này đối với Putin không còn là những biểu tượng cần thiết cho những năm khó khăn trong quá khứ nữa. Thêm vào đó, thời hạn ngồi tù của họ không không còn nhiều. Dù không được ân xá, thì họ cũng sẽ sớm được tự do (Khodorkovsky đến tháng 8/2014 là mãn hạn).
Việc ân xá sẽ chỉ giúp họ ra tù sớm hơn vài tháng. Nhưng với Putin, quyết định này sẽ giúp ông xây dựng hình ảnh một Tổng thống khoan dung, độ lượng và làm dày thêm những thành công của mình trong năm. Và nó tuyệt nhiên không phải là dấu hiệu của việc thay đổi chính sách.
