Phát biểu trước các nghị sĩ Quốc hội thuộc đảng Công lý và Phát triển cầm quyền (AKP) hôm 8/12, ông Davutoglu có ý lý giải cho hành động của Ankara khi nói rằng giới lãnh đạo nước Nga chắc hẳn cũng sẽ có hành động quân sự tương tự nếu như Thổ Nhĩ Kỳ từng can dự quân sự ở miền Đông Ukraine.
“Vụ việc (bắn hạn máy bay Su-24) không diễn ra trên biên giới Nga – Thổ, mà là vùng giáp giới Thổ Nhĩ Kỳ - Syria. Nó nổ ra trong bối cảnh có liên quan trực tiếp đến Thổ Nhĩ Kỳ và lợi ích chiến lược của Ankara.
Thổ Nhĩ Kỳ đã từng nhiều lần trải qua các biến cố trên biên giới với Syria trong suốt 5 năm qua và tôi kêu gọi (Tổng thống) Putin có sự cảm thông trong vấn đề này”, ông Davutoglu nói.
“Lợi ích chiến lược” và đề nghị “cảm thông” cũng được Thủ tướng Thổ Nhĩ Kỳ đề cập một cách gián tiếp khi so sánh khủng hoảng ở Syria và Ukraine, với ngụ ý Moskva nên hiểu rằng những người sống ở khu vực biên giới Syria là “anh em” của Thổ Nhĩ Kỳ và Ankara phải có trách nhiệm bảo vệ họ.
“Giới lãnh đạo Nga nên lưu ý đến một kịch bản giả tưởng như sau: Nếu chúng tôi đồng ý với lời đề nghị của Ukraine và ném bom các khu vực ở miền Đông Ukraine – nơi có đông người Nga sinh sống và có quan hệ mật thiết với Nga, tương tự như mối liên hệ giữa chúng tôi với tộc người Turkmen ở Bayırbucak (Syria), tôi tự hỏi (Tổng thống) Putin sẽ nghĩ và hành động như thế nào” - ông Davugtogu bình luận.
Người đứng đầu Chính phủ Thổ Nhĩ Kỳ cũng nói rằng, Ankara sẵn sàng thực hiện đối thoại với Moskva trên tất cả các hình thức, nhưng không chấp nhận bị áp đặt.
Ông cho biết giới lãnh đạo nước này đã có các cuộc thảo luận về khả năng áp đặt các biện pháp trừng phạt trả đũa Nga trong trường hợp cần thiết.
Hộp đen của Su-24 sẽ làm sáng tỏ vụ việc?
Phát biểu của Thủ tướng Davugtogu được đưa ra chỉ ít giờ sau khi Moskva công bố tìm thấy hộp đen của chiếc máy bay Su-24 rơi ở miền bắc Syria, làm phi công Oleg Peshkov người Nga hy sinh.
Bộ trưởng Quốc phòng Sergei Shoigu đã trình lên Tổng thống Vladimir Putin hộp đen mới được lực lượng của Nga và Syria tìm thấy.
"Như tôi biết, hộp đen của máy bay sẽ cho chúng ta cơ hội nắm rõ lịch trình bay của Su-24, kể từ lúc cất cánh cho đến khi rơi.
Điều này đồng nghĩa với việc chúng ta sẽ biết vị trí của máy bay khi bị bắn hạ và khi bắt đầu có quyết định tấn công từ phía Không quân Thổ Nhĩ Kỳ”, ông chủ điện Kremlin bày tỏ, đồng thời nhấn mạnh dữ liệu từ hộp đen chỉ được khai thác, phân tích khi có sự chứng kiến của các chuyên gia quốc tế.
Vụ bắn hạ Su-24 hôm 24/11 đẩy quan hệ Nga-Thổ lâm vào trạng thái khủng hoảng tồi tệ nhất trong nhiều thập kỉ qua.
Hai bên liên tục có những lời lẽ chỉ trích lẫn nhau. Moskva cáo buộc Ankara là kẻ “đâm sau lưng” Nga, hậu thuẫn các phần cực đoan ở Syria, dính líu tới hoạt động buôn lậu dầu mỏ của khủng bố Nhà nước Hồi giáo (IS) tự xưng.
Thổ Nhĩ Kỳ cũng không chịu thua kém trong cuộc chiến ngôn từ này.
Mới nhất, ngày 8/12, Tổng thống Recep Tayyip Erdogan ngầm chỉ trích Nga không thực sự quyết liệt trong cuộc chiến chống IS tại Syria, chỉ xem diệt IS là điều kiện để triển khai hiện diện quân sự, hỗ trợ cho chính quyền Tổng thống Bashar al-Assad.
Ông Erdogan cũng lớn tiếng yêu cầu cộng đồng quốc tế sớm thiết lập “vùng an toàn” ở Syria, tăng cường trợ giúp, huấn luyện lực lượng đối lập “ôn hòa” ở quốc gia Trung Đông này.
