LHQ bác bỏ đề xuất của Nga là "mở đường" cho Thổ Nhĩ Kỳ vào Syria?
Những sự kiện xung quanh cuộc đối đầu Thổ Nhĩ Kỳ - Syria bắt đầu diễn ra với một tốc độ nhanh đáng sợ.
Phiên họp của Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc được tổ chức vào đêm thứ Sáu (19/2), rạng sáng thứ Bảy vừa qua theo sáng kiến của Nga, đã không mang lại kết quả nào.
Dự thảo phán quyết bảo vệ chủ quyền Syria do Nga để xuất đã bị bác bỏ theo yêu cầu của đại diện các nước như Mỹ (bà Samantha Power) và Pháp (Francois Delattr).
Được biết, hôm thứ sáu, ngày 19/2/2016, Nga đã đệ trình lên HĐBA dự thảo phán quyết lên án các cuộc pháo kích trên lãnh thổ Syria cũng như sự can thiệp của các lực lượng quân sự nước ngoài.
Moscow mong muốn các nước tôn trọng chủ quyền của Syria, chấm dứt pháo kích qua biên giới và từ bỏ những nỗ lực cũng như kế hoạch nhằm đưa bộ binh các nước vào lãnh thổ Syria.
Quyết định triệu tập HĐBA chính là câu trả lời cho tuyên bố của phó thủ tướng Chính phủ Thổ Nhĩ Kỳ, ông Yalcin Akdogan, khi đề xuất thiết lập trên lãnh thổ Syria, giáp ranh với biên giới Thổ Nhĩ Kỳ một "an toàn khu" với chiều dài 10km vào sâu trong lãnh thổ Syria.
Theo lời của chính khách Thổ Nhĩ Kỳ, điều này là cần thiết nhằm chấm dứt những nỗ lực "thay đổi cơ cấu dân tộc" của khu vực này.
Phía Thổ Nhĩ Kỳ khẳng định rằng, những người Kurd đang tổ chức các cuộc tấn công ở phía bắc tỉnh Aleppo, xua đuổi những người Syria gốc Turk và Ả Rập khỏi vùng đất họ đang sinh sống.
Nga cáo buộc Ankara đang dùng "những biện pháp kiểu khủng bố" để chống lại người Kurd ở Thổ Nhĩ Kỳ và Syria. (Ảnh: AFP)
Ankara cũng lo ngại rằng, những nhóm như "Các đội dân quân tự vệ" có thể thiết lập quan hệ với những tổ chức như đảng Công nhân người Kurd (PKK) đang hoạt động tích cực tại phía đông nam Thổ Nhĩ Kỳ.
Cần phải hiểu rằng, đối với Ankara, việc thiết lập được một "an toàn khu" kiểu này sẽ là bước tiến lớn nhằm đạt được các mục tiêu chiến lược.
Một mặt, dải đất hẹp này sẽ được cấp cho những người dân tộc thiểu số Thổ Nhĩ Kỳ, vì thế việc thống nhất nó với Thổ Nhĩ Kỳ, theo ý kiến của ban lãnh đạo nước này, là một nhiệm vụ quan trọng. Bên cạnh đó, cơ chế của "an toàn khu" sẽ có lợi cho phía Thổ Nhĩ Kỳ.
Mặt khác, việc thiết lập "an toàn khu" cho phép đẩy lui những người Kurd ở Syria cách xa khu vực biên giới Thổ Nhĩ Kỳ khi họ đang ngày càng trở thành vấn nạn lớn đối với Ankara.
Không nên loại trừ khả năng "an toàn khu" này có thể được sử dụng làm bàn đạp để Thổ Nhĩ Kỳ đưa quân vào lãnh thổ Syria trong tương lai nhằm mục đích lật đổ chế độ Assad. Điều này khiến cho Nga và Iran không thể khoanh tay đứng nhìn.
Trong bối cảnh này, Nga không còn cách nào khác ngoài việc đệ trình lên HĐBA dự thảo phán quyết. Nhưng quan điểm về vấn đề này của đại diện các nước phương Tây hoàn toàn khác so với phía Nga.
LHQ bác bỏ đề xuất của Nga đã "mở đường" cho Thổ Nhĩ Kỳ đưa quân sang Syria, trong khi Ankara hiện nay cũng không có nhiều lựa chọn khác. (Ảnh: AP)
Xung đột Thổ Nhĩ Kỳ-Nga: "Đạn đã lên nòng"
Theo lời ông Francois Delattr (Pháp), tình hình leo thang hiện nay tại Syria là "hậu quả trực tiếp của những cuộc tấn công ở phía Bắc Syria do quân Chính phủ al-Assad và các đồng minh của họ triển khai".
"Và ở đây Nga phải hiểu rằng sự hỗ trợ vô điều kiện cho (Tổng thống Syria) Bashar al-Assad là ngõ cụt. Và ngõ cụt này có thể vô cùng nguy hiểm", ông Delattr nói.
Không khó để có thể đoán biết được sự nguy hiểm này. Nga đang rơi vào thế "trên đe dưới búa" khi đứng về phía chính quyền Damascus.
Như Tổng thống Pháp Francois Hollande từng tuyên bố hôm 19/2, "hiểm họa chiến tranh" giữa Thổ Nhĩ Kỳ và Nga đang hiện hữu vì sự can thiệp của Thổ Nhĩ Kỳ vào cuộc xung đột tại Syria. Theo lời của ông, cuộc chiến này có thể là sẽ gián tiếp diễn ra.
Căn cứ vào những tuyên bố của giới lãnh đạo Thổ Nhĩ Kỳ, quốc gia này gần như đã sẵn sàng để đưa quân vào Syria.
Ngoài ra, mục tiêu của Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan là dập tắt ý định của người Kurd nhằm thiết lập một quốc gia riêng, cũng đưa Ankara tới ngưỡng cửa cuộc chiến. Một "cái đích" khác không kém phần quan trọng chính là kế hoạch lật đổ Assad.
Để hiện thực hóa từng mục tiêu nói trên,Thổ Nhĩ Kỳ cần phải đưa quân vào lãnh thổ Syria dưới bất kỳ lý do nào được cho là phù hợp.
Cho đến trước ngày 30/9 năm ngoái, hiện thực hóa điều này này không hề gặp khó khăn. Tuy nhiên, hiện nay quân đội của Nga đang có mặt tại lãnh thổ Syria một cách hợp pháp, cũng như hệ thống phòng không mới nhất của Nga.
Như vậy, trong trường hợp quân đội Thổ Nhĩ Kỳ đưa quân vào Syria thì sẽ không tránh được đối đầu với những lực lượng này.
Sự xuất hiện bất ngờ của người Nga đã khiến những tính toán của Thổ Nhĩ Kỳ đi chệch hương. Tuy nhiên, những bước tiến của nước này đã được kích hoạt, và sự lùi bước sẽ chống lại ông Erdogan ngay chính trên đất nước của mình.
Bởi vậy, khả năng Thổ Nhĩ Kỳ sẽ viện nhiều lý do để đưa quân tới Syria, nơi sẽ không tránh khỏi cuộc chạm trán với Nga. Hơn nữa, kết quả của phiên họp HĐBA rạng sáng 20/2 bác bỏ đề xuất của Nga về việc cấm Ankara đưa quân sang Syria, đã gần như biến điều đó trở thành hiện thực.
Có lẽ, lý do duy nhất để Ankara không đưa quân vào Syria, người Kurd tại Syria, hoặc có lẽ là người Nga sẽ gây chiến trước.
Theo kịch bản này, Thổ Nhĩ Kỳ sẽ trở thành "nạn nhân của hành động khiêu khích" và khi đó họ có thể sẽ nhận được sự trợ giúp một cách hợp pháp từ Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO).
Hoàn toàn có thể thấy rõ rằng, cả Washington lẫn NATO không mong muốn tham gia vào cuộc xung đột vũ trang với Nga vì Thổ Nhĩ Kỳ. Điều này khiến Ankara vô cùng khó chịu. Tuy nhiên, đạn đã lên nòng, không thể không khai hoả.
